การศึกษาประสิทธิภาพของสารสกัดหยาบจากพืชสมุนไพร 5 ชนิดและคลอเฮ็กซิดีนร้อยละ 0.12 ที่มีฤทธิ์ในการต้านเชื้อสเตร็ปโตคอคคัส มิวแทนส์

Abstract

บทคัดย่อ สเตร็ปโตคอคคัส มิวแทนส์ เป็นเชื้อที่มีบทบาทสำคัญที่สุดในการก่อโรคฟันผุ การกำจัดแบคทีเรียชนิดนี้จึงเป็นเป้าหมายหนึ่งที่สำคัญในการช่วยลดการเกิดโรคฟันผุ การทำความสะอาดโดยการแปรงฟัน การใช้สารเคมีหรือยานั้นเป็นวิธีที่สามารถช่วยป้องกันฟันผุได้ การใช้พืชสมุนไพรที่มีอยู่ในท้องถิ่นจึงเป็นอีกหนึ่งทางเลือกในปัจจุบันเพื่อทดแทนการใช้สารเคมีหรือยา คณะผู้วิจัยจึงทดสอบประสิทธิภาพและการออกฤทธิ์ที่เวลาต่างๆ ของสารสกัดหยาบจากพืชสมุนไพร 5 ชนิดและคลอเฮ็กซิดีนร้อยละ 0.12 ในการต้านเชื้อสเตร็ปโตคอคคัส มิวแทนส์ ด้วยวิธีการแพร่แผ่นดิสก์ จากการศึกษาพบว่าสารสกัดหยาบจากฟ้าทะลายโจรที่ความเข้มข้นเริ่มต้นร้อยละ 20 โดยน้ำหนักต่อปริมาตร ซึ่งเป็นความเข้มข้นที่สูงสุด และฤทธิ์ในการยับยั้งเชื้อที่เวลา 12 ชั่วโมง สารสกัดหยาบจากฟ้าทะลายโจรมีฤทธิ์ในการยับยั้งเชื้อสเตร็ปโตคอคคัส มิวแทนส์ สูงที่สุดและไม่มีความแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติกับคลอเฮกซิดีนร้อยละ 0.12 (P < 0.05) รองลงมาคือ ขมิ้นชัน มะรุม และโหระพา ตามลำดับ แต่ไม่มีฤทธิ์ในการยับยั้งสเตร็ปโตคอคคัส มิวแทนส์ ในบัวบก นอกจากนี้พบว่าฤทธิ์ในการยับยั้งเชื้อสเตร็ปโตคอคคัส มิวแทนส์ให้ผลดีที่สุดที่เวลา 12 ชั่วโมง เมื่อทดสอบด้วยสารสกัดหยาบจากพืชสมุนไพร และ 48 ชั่วโมงเมื่อทดสอบด้วยคลอเฮ็กซิดีนร้อยละ 0.12 คำสำคัญ: ฟ้าทะลายโจร บัวบก ขมิ้นชัน มะรุม โหระพา สเตร็ปโตคอคคัส มิวแทนส์