Srinakharinwirot University Dental Journal (E-ISSN 2774-0811)

Editorial Board, SWU Dent J. Volume 18 No.2 (July-Decenber) 2025

วิทยาสารทันตแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ — 2025-11-11

สวัสดีท่านผู้อ่านทุกท่านครับ สำหรับวิทยาสารทันตแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ ฉบับที่ 2 ประจำปี พ.ศ. 2568 ทางกองบรรณาธิการฯ ได้คัดสรรผลงานทางวิชาการที่หลากหลายและมีคุณภาพมาเผยแพร่ เช่นเดิมครับ สำหรับเล่มนี้ประกอบไปด้วย บทวิทยาการ จำนวน 11 บทความ ครอบคลุมสาขาทันตกรรมชุมชน ทันตกรรมสำหรับเด็ก ชีววิทยาช่องปาก ทันตกรรมบูรณะ และวิทยาเอนโดดอนต์ ทั้งนี้ช่วงปลายปี พ.ศ. 2568 จะมีงานประชุมที่น่าสนใจสำหรับทันตแพทย์ นั่นคือ งานประชุมขององค์กรผู้บริหารคณะทันตแพทยศาสตร์แห่งประเทศไทย (อ.บ.ท.ท.) ครั้งที่ 22 ระหว่างวันที่ 12-14 พฤศจิกายน พ.ศ. 2568 ณ จังหวัดนครราชสีมาครับ โดยสำนักวิชาทันตแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารีและคณะทันตแพทยศาสตร์ สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง ร่วมเป็นเจ้าภาพจัดประชุมในครั้งนี้ ผมจึงขอถือโอกาสนี้ เชิญชวนประชาคมชาวทันตแพทย์ทุกท่านเข้าร่วมงานประชุมงานวิชาการและร่วมให้กำลังใจในการนำเสนองานวิจัยของนิสิตนักศึกษาทันตแพทย์ทั้งระดับก่อนและหลังปริญญา และหวังว่าทุกท่านจะได้ความรู้ใหม่ ๆ จากงานประชุมครั้งนี้ครับ
ในฐานะตัวแทนของกองบรรณาธิการฯ ผมขอขอบพระคุณผู้นิพนธ์ทุกท่านที่ได้มอบความไว้วางใจให้ วิทยาสารทันตแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ เป็นช่องทางในการเผยแพร่ผลงานทางวิชาการของท่านและผมขอขอบพระคุณผู้ทรงคุณวุฒิทุกท่านที่ได้อุทิศและทุ่มเทแรงกายใจในการพิจารณาบทความทางวิชาการให้ ถูกต้องและเป็นไปตามมาตรฐานทางวิชาการครับ ซึ่งความพยายามมุ่งมั่นรักษาคุณภาพมาอย่างต่อเนื่อง จึงทำให้ SWU Dent J. ได้รับการรับรองคุณภาพวารสารวิชาการ “กลุ่มที่ 1 และ ACI” ตามประกาศผลการประเมินคุณภาพวารสารวิชาการที่อยู่ในฐานข้อมูลศูนย์ดัชนีการอ้างอิงวารสารไทย THAI-JOURNAL CITATION INDEX (TCI) รอบที่ 5 (รับรองคุณภาพวารสารเป็นเวลา 5 ปี ระหว่าง พ.ศ. 2568-2572)
วิทยาสารทันตแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ เปิดรับบทความทางวิชาการประเภทต่าง ๆ ทั้งบทความวิจัย บทความปริทัศน์ และรายงานผู้ป่วยที่น่าสนใจ ทั้งภาษาไทยและภาษาอังกฤษตลอดทั้งปีครับ จึงขอเชิญชวนผู้นิพนธ์ทุกท่านส่งบทความทางวิชาการด้านทันตแพทยศาสตร์และสาขาที่เกี่ยวข้อง ตามช่องทางที่ได้แนะนำไว้ทางหน้าเว็บไซต์ออนไลน์ของวิทยาสารฯ
สุดท้ายนี้ผมขออำนวยพรให้กองบรรณาธิการทุกท่าน ท่านผู้ทรงคุณวุฒิ ผู้นิพนธ์ และผู้อ่านทุกท่าน มีแต่ความสุขกายสุขใจ ปราศจากโรคภัยไข้เจ็บ และคิดสมหวังในทุก ๆ สิ่งตามที่ท่านปรารถนา ตลอดทั้งปีนี้ครับ/ ผศ.ดร.ทพ.ชัชพันธุ์ อุดมพัฒนากร /บรรณาธิการวิทยาสารทันตแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ

ประสิทธิผลในการเลิกดื่มนมขวดในเด็กปฐมวัย (1-2 ปี) ระหว่างการใช้แชทบอทและการให้ทันตสุขศึกษาแบบดั้งเดิม การทดลองแบบสุ่มที่มีกลุ่มควบคุม

พงศ์ศิริ เกษมุติ — 2025-11-11

วัตถุประสงค์: เพื่อเปรียบเทียบประสิทธิผลการเลิกขวดนมและระดับความรู้ ทัศนคติ ทักษะการเลิกขวดนมในเด็กอายุ 1-2 ปี เปรียบเทียบระหว่างการแนะนำโดยทันตบุคลากรและแชทบอท

วิธีการศึกษา: การทดลองแบบสุ่มที่มีกลุ่มควบคุมแบบปกปิดข้อมูลทางเดียว ในผู้ปกครองที่ดูแลเด็กที่มี อายุ 1-2 ปี ที่ยังไม่เลิกขวดนม ที่มารับบริการที่คลินิกเด็กสุขภาพดี และจากสถานรับเลี้ยงเด็กในจังหวัดนครสวรรค์และสงขลา ระหว่างเดือนตุลาคม พ.ศ. 2566 ถึง มีนาคม พ.ศ. 2567 สุ่มกลุ่มทดลองเป็น 2 กลุ่ม จำนวนกลุ่มละ 56 คน คือ 1. กลุ่มศึกษา ใช้แชทบอท “ลาก่อนนะ เจ้าขวดนม” ส่งข้อมูลต่อเนื่อง 21 วัน วันละ 2-3 นาที โดยส่งข้อความทุก 24 ชั่วโมง 2. กลุ่มควบคุม ได้รับการสอนเลิกขวดนมโดยทันตบุคลากรที่ผ่านการอบรมในเนื้อหาที่มีขอบเขตเดียวกันกับการใช้แชทบอทเป็นเวลา 5-10 นาที เก็บข้อมูลก่อนและหลังงานวิจัย 60 วัน โดยใช้แบบสัมภาษณ์

ผลการวิจัย: มีผู้เข้าร่วมงานวิจัย 108 คน สูญเสียการติดตาม 3 คน มีอัตราการเข้าร่วมของกลุ่มศึกษา และกลุ่มควบคุมร้อยละ 96.3 และ 98.1 ตามลำดับ เด็กอายุโดยเฉลี่ย 15.9 ± 3.2 เดือน ก่อนการศึกษา คะแนนความรู้ ทัศนคติและทักษะการเลิกขวดนม ไม่แตกต่างอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติระหว่างสองกลุ่ม หลังการศึกษามีการเลิกขวดนมในกลุ่มศึกษาและกลุ่มควบคุม ร้อยละ 44.2 และ 30.2 ตามลำดับ โดยไม่แตกต่างอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p = 0.137) ยกเว้นระดับความรู้ของกลุ่มศึกษามีมากกว่ากลุ่มควบคุมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p = 0.009) ส่วนพฤติกรรมการดื่มขวดนมพบว่า พฤติกรรมการดูดนมกล่องหรือแก้วมีความถี่ (ครั้ง/วัน) ของ การดูดนมกล่องหรือแก้วในกลุ่มศึกษา และกลุ่มควบคุม เท่ากับ 2.3 และ 1.5 ตามลำดับโดยแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p = 0.003) ส่วนพฤติกรรมการดื่มขวดนมอื่น ๆ ไม่มีความแตกต่างกันในทั้งสองกลุ่มการวิจัยคะแนนทัศนคติและทักษะการเลิกขวดนม ดีขึ้นในทั้งสองกลุ่ม โดยไม่แตกต่างกันระหว่างกลุ่มอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p = 0.079 และ p = 0.287 ตามลำดับ) ระดับความพึงพอใจในภาพรวมของผู้ใช้แชทบอท อยู่ในระดับพอใจมากที่สุด คือ 4.6 ± 0.7 คะแนน

สรุปผลการวิจัย: ประสิทธิผลการสอนจากแชทบอท ไม่แตกต่างจากการสอนโดยทันตบุคลากร ในประเด็นของการเลิกขวดนม ระดับทัศนคติ ทักษะการเลิกขวดนม ขณะที่ระดับความรู้ในกลุ่มแชทบอท สูงกว่าการสอนโดยทันตบุคลากรอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ส่วนคะแนนความพึงพอใจต่อการใช้แชทบอทในภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด การนำแชทบอทไปใช้เพื่อสนับสนุนการเลิกขวดนม นับเป็นอีกทางเลือกหนึ่งที่เพิ่มโอกาสการเข้าถึงของประชาชนได้

Abstract

Objective: To compare the effectiveness of bottle weaning and assess the level of knowledge, attitudes, skills of bottle weaning in children aged 1-2 years between chatbot and health care providers groups.

Methods: Randomized controlled single-blind trial was conducted in Nakhon Sawan and Songkhla provinces, Thailand during October 2023-March 2024. Parents of bottle-feeding children aged 1-2 years with internet access were allocated into 2 groups. Each group consisted of 56 participants. Group I: an intervention group received 21-day chatbot-based bottle weaning education namely, “La Gon Na Jaw Khaud Nom”. Group II: a control group received 5-10 minutes instruction from trained healthcare providers. Data were collected at baseline and 60 days post-enrollment via interviews, assessing bottle weaning status, knowledge, attitudes, skills, and chatbot satisfaction.

Results: The participants consisted of 108 parents of children. 3 parents were lost to follow-up. Follow-up rates for intervention and control groups were 96.3% and 98.1%, respectively. The average child’s age was 15.9 ± 3.2 months. At baseline, there were no significant differences between the 2 groups in knowledge, attitudes, and skills. In an evaluation phase, there was no significant difference in bottle weaning rates between two groups (intervention: 44.2%, control: 30.2%, p = 0.137). The intervention group demonstrated significantly higher knowledge levels (p = 0.009) and daily milk consumption from cups and glasses (2.3 vs. 1.5 times per day, p = 0.003). Both groups improved in attitudes and skills, with non-significant differences between groups (p = 0.079 and 0.287, respectively). Chatbot satisfaction was extremely high (4.6 ± 0.7/5).

Conclusion: Chatbot-based education was comparable to healthcare provider instruction for bottle weaning, with superior results in knowledge and the frequency of cup/glass feedings. Very high user satisfaction suggests chatbot viability as an alternative educational tool for bottle weaning.

มุมมองของบุคลากรทางการแพทย์และผู้ดูแลต่อการดูแลสุขภาพช่องปากของผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิง ตำบลแม่เมาะ อำเภอแม่เมาะ จังหวัดลำปาง: การศึกษาเชิงคุณภาพ

จุรีวรรณ โพธิ์ศรีลาภ — 2025-11-11

วัตถุประสงค์ เพื่อทำความเข้าใจมุมมองของบุคลากรทางการแพทย์และผู้ดูแลต่อการดูแลสุขภาพช่องปาก ของผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิง ตำบลแม่เมาะ อำเภอแม่เมาะ จังหวัดลำปาง
วิธีดำเนินการวิจัย เป็นการศึกษาเชิงคุณภาพใช้การสัมภาษณ์กึ่งโครงสร้างจากผู้ให้สัมภาษณ์ จำนวน 24 คน แบ่งเป็นกลุ่มบุคลากรทางการแพทย์กลุ่มงานปฐมภูมิโรงพยาบาลแม่เมาะ จำนวน 10 คน กลุ่มผู้ดูแลผู้สูงอายุที่ผ่านหลักสูตรด้านการดูแลผู้สูงอายุ จำนวน 9 คน และ ผู้ดูแลที่เป็นญาติจำนวน 5 คน ข้อมูลจากการสัมภาษณ์ได้รับการถอดความแบบละเอียดและนำมาวิเคราะห์เพื่อระบุประเด็นหลักโดยใช้วิธีวิเคราะห์เชิงเนื้อหา (Content analysis) พร้อมกับการจัดกลุ่มของข้อมูลด้วยการวิเคราะห์กลุ่มคำ (Domain analysis) และสร้างข้อสรุปผ่าน การวิเคราะห์แบบอุปนัย (Analytic induction)
ผลการศึกษา ทั้งสามกลุ่มมีมุมมองต่อการดูแลสุขภาพช่องปากผู้สูงอายุแบ่งได้เป็น 3 ประเด็น ได้แก่ 1) สุขภาพช่องปากมีความสำคัญและมีผลกับสุขภาพโดยรวมของผู้สูงอายุ 2) มุมมองต่อธรรมชาติของการดูแลสุขภาพช่องปากว่าเป็นพื้นที่ปิด เข้าถึงยาก และต้องการความร่วมมือจากผู้ป่วย 3) มุมมองต่ออุปสรรคในการดูแลสุขภาพช่องปากของผู้ป่วย ได้แก่ ยังไม่มีการรวมการดูแลสุขภาพช่องปากอยู่ในแผนการดูแลอย่างเป็นระบบ และความไม่เชื่อมั่นของญาติต่อผู้ดูแล
สรุป ความเข้าใจมุมมองของผู้ดูแลและบุคลากรที่เกี่ยวข้องที่มีต่อสุขภาพช่องปากสามารถนำไปสู่การพัฒนาระบบการดูแลสุขภาพช่องปากผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิงที่สอดคล้องกับความต้องการของทีมได้ดีขึ้นมากกว่าวิธีการแบบเดิม

Abstract

Objectives: This qualitative study explored the viewpoints of two stakeholder groups health professionals at Mae Moh Hospital’s primary care unit and caregivers involved in long-term care for older adults in Mae Moh Subdistrict, Lampang Province regarding oral health care for dependent elderly individuals.

Methods: Data were collected through semi-structured interviews with 24 participants, categorized into three groups: healthcare staff (n = 10), formally trained caregivers who had completed a 70-hour elder care program (n = 9), and family caregivers (n = 5). Interview transcripts were subjected to content analysis to identify recurring themes, followed by domain analysis to organize patterns within the data, and analytic induction to develop overarching conclusions.

Results: Analysis revealed three central themes common to all groups: 1) Oral health was perceived as important, albeit secondary to general health concerns; 2) The oral cavity was regarded as a private and difficult-to-access area, requiring patient cooperation and thus posing challenges to care delivery; and 3) Barriers included the exclusion of oral care from routine care plans and a lack of trust from family members in non-professional caregivers’ oral care competence.

Conclusions: Understanding the perspectives of caregivers and relevant healthcare personnel is essential for developing an elderly oral healthcare system that effectively supports team-based care. This approach could enhance the existing care framework beyond traditional methods.

บทบาททันตบุคลากรในการวิจัยด้านการควบคุมยาสูบในช่วง พ.ศ. 2563-2566

สุนิดา ปรีชาวงษ์ — 2025-11-11

วัตถุประสงค์: 1. เพื่อสำรวจประเด็นและประเมินคุณภาพงานวิจัยด้านการควบคุมยาสูบที่ดำเนินการโดย ทันตบุคลากร ทั้งในประเทศและต่างประเทศ และ 2. เพื่อระบุช่องว่างของการวิจัยเพื่อเติมเต็มวงจรนโยบายด้านการช่วยเลิกบุหรี่และป้องกันนักสูบหน้าใหม่

วัสดุอุปกรณ์และวิธีการ: โดยการทบทวนขอบเขตงานวิจัย ผู้วิจัยตรวจสอบบทความวิจัยที่ตีพิมพ์ในช่วง พ.ศ.2563-2566 จากวารสารในประเทศและต่างประเทศจากฐานข้อมูล PubMed และ Scopus

ผลการศึกษา: งานวิจัยที่เกี่ยวข้องจำนวน 43 ฉบับ ได้รับการวิเคราะห์ และจัดหมวดหมู่ให้สอดคล้องกับกรอบอนุสัญญาว่าด้วยการควบคุมยาสูบ องค์การอนามัยโลก และนโยบาย MPOWER ในจำนวนนี้มีบทความวิจัยภาษาไทย จำนวน 10 เรื่อง ซึ่งมีความสอดคล้องกับแผนปฏิบัติการด้านการควบคุมยาสูบแห่งชาติ ฉบับที่ 3 พ.ศ. 2565–2570 บทความส่วนใหญ่ทั้งจากวารสารต่างประเทศและวารสารในประเทศ เน้นไปที่การประเมินความรู้ ความตระหนักในการให้คำปรึกษาเลิกบุหรี่ และการให้บริการเลิกบุหรี่ ส่วนคุณภาพการวิจัยพบว่าร้อยละ 70.59 มีคุณภาพระดับสูง และร้อยละ 23.52 มีคุณภาพระดับปานกลาง

สรุป: ที่ผ่านมาเห็นบทบาทของทันตบุคลากรที่ชัดเจนในงานวิจัยด้านรูปแบบและประสิทธิผลในด้านการ บำบัดรักษาช่วยให้เลิกบุหรี่ รองลงมาเป็นการติดตามประเมินผลมาตรา 14 มาตรา 20-22 และมาตรา 12 ซึ่งยังมีช่องว่างทางการวิจัยในด้านการออกแบบงานของทันตบุคลากรให้เชื่อมโยงกับด้านสาธารณสุขอื่น ๆ รวมถึงการใช้เทคโนโลยีสมัยใหม่มาช่วยลดภาระงานและสร้างทักษะของทันตบุคลากรในการสร้างแรงจูงใจในการเลิกบุหรี่และงานวิจัยเชิงกระบวนการนโยบายโดยเฉพาะขั้นตอนการกำหนดเป็นนโยบายและการขยายผลของมาตรการ

Abstract

Objective: 1. to explore the issues and assess the quality of tobacco control research, both national and international, conducted by dental professionals, and 2. to identify research gaps to complete the policy cycle for smoking cessation and prevention.

Materials and Methods: By scoping review, we examined research articles published from 2020 to 2023 in journals listed in the Thai-Journal Citation Index Centre (TCI) and international journals indexed in PubMed and Scopus.

Results: Forty-three research studies were analyzed and categorized aligning with the World Health Organization Framework Convention on Tobacco Control (FCTC) and the MPOWER policy. Among these, 10 were Thai-language articles, which were consistent with the National Tobacco Control Action Plan, Phase 3 (2022–2027). Most articles from international and domestic journals focused on the assessment of knowledge, awareness in smoking cessation counseling, and smoking cessation services. In terms of research quality, 70.59% were of high quality, and 23.52% were of moderate quality.

Conclusions: The role of dental personnel in research on the model development and effectiveness of smoking cessation treatment has been clearly seen, followed by monitoring and evaluation of FCTC article 14, 20-22, and 12. There are research gaps in designing dental personnel’s work to be integrated with other public health aspects. This includes the use of modern technology to help reduce workloads and develop dental personnel’s skills in creating motivation for smoking cessation, and research on policy processes, especially the policy-making process and scaling up of interventions.

Inhibitory Effects of Mulberry (Morus alba) Ethanolic Extract on Streptococcus mutans Biofilm Formation

Arthit Kaophimai — 2025-11-11

Objectives: To evaluate the susceptibility of S. mutans (ATCC 25175) and three S. mutans clinical isolates from Thai children to three concentration of mulberry extract and to analyze the inhibition effect on biofilm of each strain using confocal scanning electron microscopy (CLSM).

Materials and Methods: Obtained S. mutans clinical isolates from children (aged 3.5-10-years) who came to the Pediatric Dental Clinic, Faculty of Dentistry, Chulalongkorn University, Bangkok. Three concentration of mulberry extract were tested (125, 250, 500 mg/ml). The Minimum Inhibitory Concentration (MIC) and Minimum Bactericidal Concentration (MBC) were carried out. Incubated all S. mutans strains for 5 and 10 hours to form biofilm suitable for the susceptibility tests. The biofilm inhibition effect of mulberry extract also further evaluated using CLSM. Data was expressed as mean ± standard deviation (SD). The Kruskal-Wallis Test was used to compare the experimental and control groups (significance at 95%).

Results: The MIC of mulberry extract was not able to visualize due to the darkness of the solution and precipitations. The MBC were in the range of 125-500 mg/ml. All strains tested were sensitive to all mulberry extract concentrations (> 99.88%) when compared to the controls. All strains pre form biofilm at 5 and 10 hours were inhibited after 5 and 10 minutes exposure to the mulberry extract at the concentration of 500 mg/ml which showed the percentage of inhibition at > 99.96-100% and > 99.93-100% compared to the control, respectively. All concentrations of the mulberry extract inhibited biofilm formation of all strains visualized by CLSM. The effects were dose-dependent. The 500 mg/ml concentration exhibited a significant inhibitory effects on S. mutans (ATCC 25175) (p = 0.013), S. mutans clinical isolate N006, N029 and N113 (p = 0.016) when compared to the control group.

Conclusions: Mulberry extract at the 500 mg/ml concentration showed excellent antibacterial activity

ผลของการปรับปรุงพื้นผิวหลักยึดรากเทียมไทเทเนียมต่อสีของชิ้นงานบูรณะเซอร์โคเนียโมโนลิธิคชนิดโปร่งแสงสูง

ภัทร ประสงค์ผลชัย — 2025-11-11

วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาความแตกต่างของสีเซอร์โคเนียโมโนลิธิคชนิดโปร่งแสงสูงบนวัสดุทำหลักยึดรากเทียมชนิดไทเทเนียมที่ปรับปรุงพื้นผิวด้วยวิธีการต่าง ๆ

วัสดุอุปกรณ์และวิธีการ: แบ่งกลุ่มชิ้นเซอร์โคเนีย (สีเอสอง รูปจาน ความหนา 1.00 มม.) และวัสดุ ทำหลักยึดรากเทียม (ไทเทเนียม ไทเทเนียมอโนไดซ์ ไทเทเนียมผิวเรียบ ไทเทเนียมผิวเรียบร่วมกับอโนไดซ์) กลุ่มละ 7 ชิ้น ด้วยวิธีสุ่มอย่างง่าย วางชิ้นเซอร์โคเนียบนวัสดุทำหลักยึดรากเทียม วัดสีด้วยเครื่องสเปกโทรโฟโตมิเตอร์ บันทึกค่าด้วยระบบซีไออีดีอี2000 และคำนวณค่าความแตกต่างของสี วิเคราะห์สถิติด้วยการวิเคราะห์ความแปรปรวนทางเดียวและทดสอบความแตกต่างระหว่างกลุ่มแบบทูกี (α = 0.05)

ผลการทดลอง: วิธีการปรับปรุงพื้นผิวมีผลต่อค่าความแตกต่างของสีอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ค่าความแตกต่างของสีที่มากที่สุดคือไทเทเนียมผิวเรียบร่วมกับอโนไดซ์ และน้อยที่สุดคือไทเทเนียมผิวเรียบ อย่างไรก็ตาม ไทเทเนียมอโนไดซ์ไม่มีความแตกต่างกับไทเทเนียมผิวเรียบและไทเทเนียมผิวเรียบร่วมกับอโนไดซ์

สรุป: สีของไทเทเนียมอโนไดซ์ไม่มีความแตกต่างกับไทเทเนียมผิวเรียบและไทเทเนียมผิวเรียบร่วมกับอโนไดซ์ ดังนั้นการอโนไดซ์หรือการขัดผิวเรียบเพียงอย่างเดียวบนผิววัสดุทำหลักยึดรากเทียมชนิดไทเทเนียมจะส่งผลกระทบต่อสีของเซอร์โคเนียไม่แตกต่างกัน

Abstract

Objective: The purpose of this in vitro study is to evaluate the color difference of hightranslucent monolithic zirconia (HTMZ) on various surface-treated titanium implant abutments.

Material and Methods: Seven specimens of HTMZ (A2-shade, disc-shape with 1.00 mm in thickness) and surface-treated titanium implant abutment types (Ti, A, P, and PA) were allocated by simple random sampling method. HTMZ specimens were placed over the abutment specimens. Then the spectrophotometer was used for measurements of all specimens, data were recorded as CIEDE2000, and then compared with the control group (Ti) and calculated into color differences (ΔE₀₀). The statistical analysis was performed with ANOVA and Tukey’s HSD test (α = 0.05).

Results: Surface-treated Ti implant abutment types significantly affected the observed color differences. The lowest and the highest ΔE₀₀ were P and PA, respectively. Nevertheless, ΔE₀₀ between A and P groups, as well as between A and PA groups revealed no significant difference.

Conclusion: ΔE₀₀ of anodized titanium revealed no significant difference to those of polished titanium and polishing followed by anodization. Therefore, either anodization only or polishing only on the titanium implant abutment surface did not affect the color difference of zirconia.

Age-Related Changes in The Penetration of Calcium Silicate-Based Sealer into Dentinal Tubules: A Confocal Laser Scanning Microscopy Evaluation

Marisa Lertlerkiat — 2025-11-11

Objective: The purpose of this study was to compare dentinal penetration of calcium silicatebased sealers according to different ages of a tooth.

Materials and Methods: A total of 32 extracted human single-rooted teeth were decoronated to standardize with a root length of 12 mm. A root canal was prepared using Protaper Next rotary nickel-titanium system and obturation was done by single cone technique. The teeth were randomly divided into four groups (n = 8); based on the Tooth age and types of sealer, used as follows: (1) Tooth age <25 years/AH plus (2) Tooth age <25 years/iRoot SP (3) Tooth age >40 years/AH plus and (4) Tooth age >40 years/iRoot SP. The sealers were labelled with fluorescent dye. Transverse sections at 2, 5 and 8 mm from the apex were analyzed through CLSM. The mean of the maximum sealer penetration depth and circumferential sealer penetration depth were evaluated by the ImageJ software. The data was analyzed with Two-way ANOVA and Tukey’s HSD test with a 95% confidence level.

Results: The Tooth age <25 years/iRoot SP had a mean of the maximum sealer penetration depth which was significantly higher than the age of the tooth >40 years/iRoot SP at middle and apical third while Tooth age <25 years/AH plus was significantly higher than Tooth age >40 years/AH plus at all root levels (p < 0.05). Tooth age <25 years with iRoot SP or AH plus also had circumferential sealer penetration depth significantly higher than the Tooth age >40 years with iRoot SP or AH plus at all root levels (p < 0.05). Additionally, Tooth age <25 years/iRoot SP showed significantly higher circumferential sealer penetration depth than the Tooth age <25 years/AH plus at apical level (p < 0.05).

Conclusion: Tooth age and types of sealer affected the mean of the maximum sealer penetration depth and circumferential sealer penetration depth, especially in apical part of root.

Push-Out Bond Strength of Calcium Silicate-Based Sealer to Root Canal Walls After Three Retreatment Techniques

Worachai Malert — 2025-11-11

Objective: To compare the push-out bond strength of calcium silicate-based sealer to root canal walls after three retreatment techniques in teeth with initial treatment with gutta-percha/AH plus.

Materials and methods: Forty human single-rooted maxillary anterior teeth were decoronated to standardize with a root length of 16 mm. The roots were randomly divided into four groups of 10 roots each. The control group was performed without retreatment. The experimental groups were obturated with AH Plus^® followed by retreatment using three retreatment techniques as follows; Mtwo R^®, Mtwo R^® with GuttaClear, and Mtwo R^® with Xylene after 7 days of initial treatment. All samples were re-obturated with iRoot SP^®and were stored for 7 days. Sections of 2 mm thickness was performed perpendicularly to the long axis to obtain 3 slices per root, and then loaded by a Universal Testing Machine until dislodgement. The maximum load was recorded in MPa and specimens were inspected for failure mode. The data were analyzed by One-way ANOVA and Tukey’s Test with a significance level of 0.05.

Results: The highest bond strength was expressed in non-retreatment group followed by retreatment groups. From statistical analysis, at the coronal and middle levels, the bond strength between control group and Mtwo R group did not show significant differences, however, the Mtwo R group was superior to Mtwo R with both gutta-percha solvents. At the apical level, no statistically significant difference was noticed. The pattern of filling dislodgement as cohesive failures was predominantly observed.

Conclusion: The use of rotary instrument to remove gutta-percha/AH plus is appropriate for retreatment gutta-percha/calcium silicate in term of push-out bond strength.

การศึกษาฤทธิ์ในการต้านเชื้อ S.mutans และ C.albicans และการต้านอนุมูลอิสระของสารสกัดลิ้นจี่

ปภาอร เขียวสีมา — 2025-11-11

วัตถุประสงค์: เพื่อประเมินฤทธิ์ในการต้านเชื้อก่อโรคในช่องปากและการต้านอนุมูลอิสระของสารสกัดลิ้นจี่

วัสดุและวิธีการ: สกัดเนื้อลิ้นจี่ด้วยน้ำและผ่านกระบวนการทำแห้งแบบพ่นฝอย ส่วนเมล็ดลิ้นจี่สกัดด้วยน้ำ และผ่านกระบวนการทำแห้งแบบแช่เยือกแข็ง และการคั้นนํ้าลิ้นจี่ ทดสอบประสิทธิภาพในการต้านเชื้อก่อโรคในช่องปากของสารสกัดเนื้อและเมล็ดลิ้นจี่ด้วยวิธี agar well diffusion และวิธี broth microdilution ทดสอบการต้านอนุมูลอิสระของของสารสกัดเนื้อและเมล็ดลิ้นจี่โดยวิธีการทดสอบฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ

ผลการศึกษา: สารสกัดเนื้อลิ้นจี่และเมล็ดลิ้นจี่ทั้งสายพันธุ์จักรพรรดิ์และฮงฮวยไม่มีฤทธิ์ต้านเชื้อแบคทีเรีย S. mutans และเชื้อรา C. albicans อย่างไรก็ตามยังพบว่า สารสกัดเมล็ดลิ้นจี่มีค่าการต้านอนุมูลอิสระที่ดีโดยมีค่าเท่ากับ 31.75 mg eq Ascorbic/g extract นํ้าลิ้นจี่คั้นสด แสดงฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ โดยมีค่าการต้านอนุมูลอิสระรวมเท่ากับ 0.02719 mg eq Ascorbic/g extract ตามลำดับ

สรุปผล: สารสกัดจากเนื้อลิ้นจี่และเมล็ดลิ้นจี่ไม่มีฤทธิ์ต้านเชื้อแบคทีเรีย S. mutans และเชื้อรา C. albicans แต่สารสกัดเมล็ดลิ้นจี่แสดงคุณสมบัติในการต้านอนุมูลอิสระที่ดี

Abstract

Objective: This study aimed to evaluate the antimicrobial activity against oral pathogens and the antioxidant properties of lychee extracts.

Materials and Methods: The research methodology involved extracting lychee pulp with water and drying it using spray drying, as well as extracting lychee seeds with water and drying them using freeze drying. Lychee juice was also extracted for analysis. The antimicrobial activity of lychee pulp and seed extracts was tested using the agar well diffusion method and the broth microdilution method. Antioxidant activity was assessed using the DPPH radical scavenging assay.

Results: Extracts from both the pulp and seeds of Emperor and Hong Huay lychee cultivars showed no antibacterial activity against S. mutans or antifungal activity against C. albicans. However, the seed extracts demonstrated good antioxidant activity, with a value of 31.75 mg equivalent of ascorbic acid per gram of extract. Fresh lychee juice also exhibited antioxidant activity, with a total antioxidant value of 0.02719 mg equivalent of ascorbic acid per gram of extract, respectively.

Conclusion: Extracts from lychee flesh and seeds have no antibacterial activity against S. mutans and antifungal activity against C. albicans, but lychee seed extract shows good antioxidant properties.

การศึกษาเปรียบเทียบการตอบสนองของเซลล์เอ็นยึดปริทันต์ต่อวัสดุซ่อมรอยทะลุรากฟัน 3 ชนิด: การศึกษาในห้องปฏิบัติการ

ขนิษฐา ผจญแกล้ว — 2025-11-11

วัตถุประสงค์: ประเมินสมบัติทางชีวภาพของวัสดุซ่อมรอยทะลุรากฟันที่มีขายในประเทศไทย คือ ไวท์โปร รูทเอ็มทีเอ (ไวท์เอ็มทีเอ) ไอรูทบีพีพลัส (ไอรูทบีพี) และ นิชิกะคาแนลซีลเลอร์บีจีมัลติ (นิชิกะ)

วัสดุอุปกรณ์และวิธีการ: วัสดุทั้ง 3 ชนิดได้รับการเจือจางเป็น 4 ความเข้มข้น คือ ร้อยละ 20, 2, 0.2 และ 0.02 จากนั้น นำไปสัมผัสกับเซลล์เอ็นยึดปริทันต์ของมนุษย์ในถาดเพาะเลี้ยงเซลล์ 96 หลุมเป็นเวลา 24 ชั่วโมง ประเมินผลในห้องปฏิบัติการโดยใช้วิธีเอ็มทีที เอสเซ (MTT assay; 3-(4,5-dimethylthiazol-2-yl)-2,5-diphenyltetrazolium bromide assay, Sigma, St Louis, MO)

ผลการศึกษา: ร้อยละความมีชีวิตของเซลล์ทดสอบภายหลังสัมผัสวัสดุทดสอบมีค่า 67.44 ± 13.44 ถึง 107.72 ± 18.52 สำหรับไวท์เอ็มทีเอ 76.00 ± 12.70 ถึง110.05 ± 16.72 สำหรับไอรูทบีพี และ104.42 ± 11.65 ถึง 117.97 ± 13.74 สำหรับนิชิกะ ซึ่งนิชิกะมีความเป็นพิษน้อยกว่ากลุ่มควบคุมบวกในทุกระดับความเข้มข้น (p < 0.05) แต่เมื่อเปรียบเทียบกับกลุ่มควบคุมลบ นิชิกะเป็นวัสดุชนิดเดียวที่มีพิษต่อเซลล์น้อยกว่าในทั้ง 4 ความเข้มข้น (p < 0.05) นอกจากนี้ ในทุกระดับความเข้มข้นของไวท์เอ็มทีเอมีความเป็นพิษมากกว่านิชิกะ (p < 0.05) ขณะที่ไอรูทบีพีในระดับความเข้มข้นร้อยละ 20 พบว่าร้อยละความมีชีวิตของเซลล์เหลือน้อยกว่านิชิกะ (p < 0.05)

สรุป: นิชิกะมีแนวโน้มทำให้เกิดความเป็นพิษต่อเซลล์เอ็นยึดปริทันต์ตํ่าที่สุด ซึ่งบ่งชี้ว่าอาจเป็นวัสดุที่มี ความเข้ากันได้ทางชีวภาพดีที่สุดเมื่อเปรียบเทียบกับไวท์เอ็มทีเอ และไอรูทบีพี

Abstract

Objective: To evaluate the cytocompatibility of three perforation repair materials available in Thailand: ProRoot^® MTA, iRoot^® BP+, and Nishika Canal Sealer BG Multi (CS-BG).

Materials and Methods: The three materials were diluted into four concentrations: 20%, 2%, 0.2%, and 0.02%. The materials were then exposed to human periodontal ligament fibroblasts in a 96-well cell culture plate for 24 hours. The evaluation was conducted in vitro using the MTT assay (3-(4,5-dimethylthiazol-2-yl)-2,5-diphenyltetrazolium bromide assay, Sigma, St. Louis, MO).

Results: The percentage of cell viability after exposure ranged from 67.44 ± 13.44 to 107.72 ± 18.52 for ProRoot^® MTA, 76.00 ± 12.70 to 110.05 ± 16.72 for iRoot^® BP+, and 104.42 ± 11.65 to 117.97 ± 13.74 for CS-BG. All materials exhibited lower toxicity than the positive control group at all concentration levels (p < 0.05). However, when compared to the negative control group, CS-BG was the only material that demonstrated significantly lower cytotoxicity at all four concentrations (p < 0.05). Additionally, at all tested concentrations, ProRoot^® MTA showed significantly higher toxicity than CS-BG (p < 0.05). For iRoot^® BP+, the 20% concentration resulted in lower cell viability compared to CS-BG (p < 0.05).

Conclusions: The CS-BG exhibited the lowest cytotoxicity among the tested materials, suggesting that it may be the most biocompatible compared to ProRoot^® MTA and iRoot^® BP+.

Impact of Sugar Content in Ready-to-Drink Green Tea and Exposure Duration on Cariogenic Biofilm pH

Lilinda Srisoontornthai — 2025-11-11

Objective: To explore the impact of sugar supplements in ready-to-drink green tea (GT) beverages on the pH levels of cariogenic biofilms over different exposure durations.

Material and Methods: Streptococcus mutans biofilms were exposed to GT categorized by sugar content: no-sugar (GT/NS), < 5% sugar (GT/S < 5%), >5% sugar (GT/S > 5%), and 5% sucrose (positive control). Biofilm pH was measured at baseline, 5, 20, 40, and 60 min. The impact of sugar content and exposure times on biofilm pH was assessed using the Generalized Estimating Equation and the least significant difference tests (p < 0.05).

Results: The mean biofilm pH at baseline was 4.28 ± 0.01. Sugar content and exposure duration significantly influenced biofilm pH, with a strong interaction effect observed (p < 0.001). Post-hoc analysis revealed that biofilm pH in all GT groups was significantly higher than 5% sucrose at all exposure times, surpassing the critical enamel demineralization pH threshold of 5.5. The biofilm pH in GT/NS and GT/S > 5% significantly increased until 40 min post-exposure, while in GT/S < 5%, the rise stabilized at 20 min. At 60 min, biofilm pH for GT/NS, GT/S < 5%, GT/S > 5%, and 5% sucrose was 6.25 ± 0.11, 5.91 ± 0.18, 5,70 ± 0.21, and 4.83 ± 0.05, respectively. Notably, pH in GT/S > 5% significantly decreased from 40 min (p = 0.006) and was significantly lower than in GT/NS (p = 0.023).

Conclusion: The pH of S. mutans biofilm exposed to GT with high sugar concentrations, even over extended periods, is unlikely to drop below the threshold for enamel demineralization. Nevertheless, adding sugar to GT may promote S. mutans growth, as suggested by a significant pH difference between high- and no-sugar GT.

ประสิทธิผลในการลดปริมาณละอองลอยในอากาศของปลายเครื่องดูดน้ำลายแรงดูดสูงในช่องปากแบบใหม่ (การวิจัยเชิงทดลอง)

วริษฐา อิ่มแสง — 2025-11-11

วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาประสิทธิผลในการลดปริมาณละอองลอยในอากาศของปลายเครื่องดูดนํ้าลาย แรงดูดสูงในช่องปากแบบใหม่ ที่ออกแบบเป็นแท่นกัดเพื่อให้ผู้ป่วยสามารถกัดได้เอง

วัสดุอุปกรณ์และวิธีการ: เป็นการทดลองในห้องปฏิบัติการ ภายใต้การสร้างละอองลอยทางทันตกรรม จากเครื่องขูดหินปูนอุลตราโซนิคบนฟันหน้าบนด้านขวาของหัวหุ่นจำลองทางทันตกรรม เป็นเวลา 20 วินาที โดยทำการจำลองกระบวนการกำจัดละอองลอยทางทันตกรรมด้วยวิธีการต่าง ๆ 4 กลุ่ม คือ 1) กลุ่มควบคุม คือ ไม่ใช้เครื่องมือใด ๆ 2) กลุ่มการใช้เครื่องดูดนํ้าลายทั่วไปอย่างเดียว 3) กลุ่มการใช้เครื่องดูดนํ้าลายทั่วไปร่วมกับปลายเครื่องดูดนํ้าลายแรงดูดสูงแบบเดิม และ 4) กลุ่มการใช้เครื่องดูดนํ้าลายทั่วไปร่วมกับปลายเครื่องดูดนํ้าลายแรงดูดสูงในช่องปากแบบใหม่ ทำการวัดปริมาณละอองลอยในอากาศด้วยการบันทึกภาพเป็นวิดีโอ แล้วเลือกภาพในวินาทีที่ 6-16 ขนาด 1920×1088 พิกเซล นำไปวิเคราะห์ปริมาณละอองลอยในอากาศเป็นค่าเฉลี่ยความเข้มของภาพด้วยโปรแกรมอิมเมจเจ

ผลการทดลองหรือผลการศึกษา: ใช้สถิติ Two-Way ANOVA ด้วยการทดสอบ Tukey พบว่า กลุ่มการใช้เครื่องดูดนํ้าลายทั่วไปร่วมกับปลายเครื่องดูดนํ้าลายแรงดูดสูงในช่องปากแบบใหม่ สามารถลดระดับปริมาณ ละอองลอยในอากาศได้มากที่สุด (มีค่าเฉลี่ยความเข้มของภาพ 27.68 ± 2.11 พิกเซล) อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ p-value = 0.05 รองลงมาคือ กลุ่มการใช้เครื่องดูดนํ้าลายทั่วไปร่วมกับปลายเครื่องดูดนํ้าลายแรงดูดสูงแบบเดิม (มีค่าเฉลี่ยความเข้มของภาพ 30.74 ± 1.93 พิกเซล) และกลุ่มการใช้เครื่องดูดนํ้าลายทั่วไปอย่างเดียว (มีค่าเฉลี่ยความเข้มของภาพ 34.03 ± 2.58 พิกเซล) ตามลำดับ แต่ที่เวลาต่างกันระดับปริมาณละอองลอยในอากาศที่วัดได้ไม่แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ p-value = 0.05

สรุป: การใช้เครื่องดูดนํ้าลายทั่วไปร่วมกับปลายเครื่องดูดนํ้าลายแรงดูดสูงในช่องปากแบบใหม่ สามารถ ช่วยกำจัดละอองลอยที่เกิดขึ้นขณะทำหัตถการทางทันตกรรมก่อนการฟุ้งกระจายออกสู่ภายนอกช่องปากได้อย่างมีประสิทธิภาพ จึงเป็นอีกหนึ่งทางเลือกในการป้องกันการแพร่กระจายของเชื้อโรคจากผู้ติดเชื้อไปยังทันตบุคลากรหรือผู้ป่วยรายอื่นได้

Abstract

Objective: This study evaluates the effectiveness of reducing aerosol quantity with a newly designed intraoral high-power suction tip. This unique tip design allows patients to bite down during dental procedures, reducing the need for constant assistance from dental profes-sionals and potentially revolutionizing dental practice.

Materials and Methods: A controlled in vitro experimental design utilized a P5 ultrasonic scaler on maxillary right anterior teeth in a manikin head as a dental aerosol-generating source for 20 seconds. Simulating aerosol-mitigating procedures across four groups: 1) a control group (CT) that did not use any devices 2) only the saliva ejector (SE), 3) saliva ejector with a conventional high-power suction tip (Four-Hand Dentistry: FH), and 4) saliva ejector with the new model intraoral high-power suction tip (New Model: NM). The study assessed aerosol levels indirectly by capturing images from video recordings and analyzing them for average darkness of the image using the ImageJ program.

Results: Using two-way ANOVA with the Tukey test, the New Model group showed a sig-nificant reduction in aerosol levels (27.68 ± 2.11 pixels, p-value = 0.05), more than the Four-Handed Dentistry group (30.74 ± 1.93) and the Saliva Ejector group (34.03 ± 2.58), respective-ly. All groups did not change significantly over time (p-value = 0.05).

Conclusions: This study demonstrated that the new model intraoral high-power suction tip represents a practical and effective solution for managing dental aerosols, which can re-duce the spread of infection from an infected person to other patients and the dental team.