การศึกษาเปรียบเทียบตำแหน่งของศีรษะขณะทำงานของทันตแพทย์ที่มีอาการปวดและไม่มีอาการปวดกล้ามเนื้อจากการทำงาน

Abstract

วัตถุประสงค์:  เพื่อศึกษาเปรียบเทียบตำแหน่งของศีรษะขณะทำงานของทันตแพทย์ที่มีอาการปวดและไม่มีอาการปวดกล้ามเนื้อจากการทำงานในกลุ่มทันตแพทย์ คณะทันตแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ วิธีการศึกษา: ประชากรเป้าหมายในการศึกษาเป็นทันตแพทย์ จำนวน 19 คน ออกแบบการศึกษาเป็น Cohort study ทันตแพทย์กลุ่มที่มีอาการปวดกล้ามเนื้อจากการทำงาน จำนวน 9 คน กลุ่มที่ไม่มีอาการปวดกล้ามเนื้อจากการทำงาน จำนวน 10 คน บันทึกข้อมูลตำแหน่งของศีรษะทั้ง 2 แกนการเคลื่อนไหวคือแกนก้ม-เงย และแกนซ้าย-ขวา หน่วยเป็นองศา โดยเครื่องมือวัดเสมือนจริง (Virtual Instrument)  ประกอบด้วย เซนเซอร์วัดความเอียง (Inclinometer sensor) การ์ดรับส่งสัญญาณผ่านคอมพิวเตอร์ (Data Acquisition) และโปรแกรม LabVIEW โดยติดเซนเซอร์อยู่ที่กึ่งกลางที่คาดผมที่คาดบนศีรษะของทันตแพทย์ผู้เข้าร่วมวิจัย ทางกลุ่มผู้วิจัยจัดหาอาสาสมัครที่ได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นโรคเหงือกอักเสบ และมีความประสงค์จะรับการรักษาโรคเหงือกอักเสบโดยการขูดหินน้ำลาย ให้ทันตแพทย์ผู้เข้าร่วมงานวิจัยขูดหินน้ำลายทุกตำแหน่งในช่องปากของอาสาสมัคร โดยเครื่องขูดหินน้ำลายอัลตร้าโซนิก (ultrasonic scaler) บันทึกองศาการเคลื่อนไหวของตำแหน่งศีรษะตลอดการทำงาน จากนั้นนำข้อมูลมาประเมินผลและวิเคราะห์ผลทางสถิติ ผลการศึกษา: ค่าองศาการเคลื่อนไหวของการก้มศีรษะที่ควอไทด์ที่ 1, 2 และ 3 ของทันตแพทย์กลุ่มที่มีอาการปวดกล้ามเนื้อจากการทำงาน เท่ากับ 51.3, 58.8 และ 61.6 องศาตามลำดับ ส่วนในกลุ่มที่ไม่มีอาการปวดกล้ามเนื้อจากการทำงาน เท่ากับ 49.9, 56.7 และ 60.6 องศา ค่าองศาการเคลื่อนไหวของการเอียงศีรษะที่ควอไทด์ที่ 1, 2 และ 3 ของกลุ่มทันตแพทย์ที่มีอาการปวดกล้ามเนื้อจากการทำงาน เท่ากับ เอียงศีรษะทางซ้าย 3.1 ทางขวา 0.9 และ 5 องศาตามลำดับ ในกลุ่มที่ไม่มีอาการปวดกล้ามเนื้อจากการทำงานค่าองศาการเคลื่อนไหวของการเอียงศีรษะทางขวาเท่ากับ 3.9, 5.1 และ 12.6 องศาตามลำดับ เมื่อทดสอบทางสถิติด้วย Mann-Whitney U Test พบว่าค่าองศาการเคลื่อนไหวของศีรษะของมุมก้ม-เงยและเอียงศีรษะขณะทำงานของทันตแพทย์ทั้ง 2 กลุ่ม ไม่แตกต่างกัน (p < 0.05) สรุปผลการศึกษา: ค่าองศาที่ได้จากการก้มและเอียงศีรษะของกลุ่มที่ไม่มีอาการปวดและกลุ่มที่มีอาการปวดกล้ามเนื้อจากการทำงาน ทั้งสองกลุ่มมีค่าไม่แตกต่างกัน คำสำคัญ: Musculoskeletal disorders, Ergonomic, Inclinometer, Dentist