ความสัมพันธ์ระหว่างลักษณะทางคลินิกและลักษณะทางจุลพยาธิวิทยาของเนื้อเยื่อรอบ ฟันกรามล่างซี่ที่สามคุด

Abstract

การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อเปรียบเทียบความสัมพันธ์ระหว่างลักษณะทางคลินิกที่เกี่ยวข้องกับฟันกรามล่างซี่ที่สามคุดและการเกิดพยาธิสภาพของเนื้อเยื่อรอบตัวฟันซี่ดังกล่าว วิธีการศึกษาคือนำเนื้อเยื่อรอบตัวฟันกรามล่างซี่ที่สามคุดภายหลังการผ่าตัดฟันฝังคุดออก มาศึกษาด้วยลักษณะทาง จุลพยาธิวิทยาโดยแบ่งเป็นกลุ่มที่พบการอักเสบอย่างเดียวและกลุ่มที่มีพบการอักเสบร่วมกับพยาธิสภาพอื่น   ตัวอย่างเช่น การเกิดเป็นถุงน้ำ หรือ พบการเกิดเนื้องอกที่มีต้นกำเนิดเกี่ยวข้องฟัน เป็นต้น ร่วมกับเก็บข้อมูลทางคลินิกของผู้ป่วยที่พบเกี่ยวข้องกับการมีฟันกรามล่างซี่ที่สามคุด โดยแบ่งข้อมูลทางคลินิกดังกล่าวเป็นกลุ่มที่ไม่ปรากฏอาการทางคลินิก กลุ่มที่มีการอักเสบเล็กน้อย และกลุ่มที่มีฝาเหงือกรอบฟันคุดอักเสบ ผลการศึกษาพบว่าจากชิ้นเนื้อทั้งหมดที่นำมาศึกษาจำนวน 74 ชิ้น เป็นกลุ่มที่ไม่ปรากฏอาการทางคลินิก ทั้งหมด 41 (55%)ชิ้น พบลักษณะทางจุลพยาธิวิทยาเป็นแบบมีการอักเสบอย่างเดียว จำนวน 11 (26.83%)  ชิ้น  และเป็นแบบที่มีการอักเสบร่วมกับพยาธิสภาพอื่น  จำนวน 30 (73.17%)  ชิ้น  ส่วนกลุ่มที่มีการอักเสบทางคลินิกเล็กน้อย มีทั้งหมด 30 (41%) ชิ้น พบลักษณะทางจุลพยาธิวิทยาเป็นแบบมีการอักเสบอย่างเดียว จำนวน 6 (20%) ชิ้น และเป็นแบบที่มีการอักเสบร่วมกับพยาธิสภาพอื่น  จำนวน 24 (80%)  ชิ้น ในกลุ่มที่มีฝาเหงือกรอบฟันคุดอักเสบ มีทั้งหมด   3(4%) ชิ้น พบลักษณะเป็นแบบที่มีการอักเสบร่วมกับพยาธิสภาพอื่นทุกชิ้น (100%)  นอกจากนี้ยังพบแนวโน้มที่สูงขึ้นในของลักษณะที่มีการอักเสบร่วมกับพยาธิสภาพอื่นในกรณีที่ผู้ป่วยเคยมีประวัติอาการปวดและ/หรือบวมที่สัมพันธ์กับการมีฟันคุดมาก่อน  จากข้อมูลพบว่าในกลุ่มที่ไม่ปรากฏอาการทางคลินิกและมีการอักเสบร่วมกับพยาธิสภาพอื่นทั้งหมดจำนวน 30 ชิ้น  พบว่าเป็นผู้ป่วยที่เคยมีอาการปวด 8 (26.67%)ราย และเคยบวม 2 (6.67%) ราย ส่วนในกลุ่มที่มีการอักเสบทางคลินิกเล็กน้อยและมีลักษณะการอักเสบร่วมกับพยาธิสภาพอื่น  จำนวน 24 ชิ้น  จะเคยแสดงอาการปวด 15 (62.50%) รายและบวม 9 (37.50%)  ราย สำหรับในกลุ่มที่มีฝาเหงือกรอบฟันคุดอักเสบพบว่าผู้ป่วยเคยมีอาการปวดมาก่อนทุกราย  สรุปผลการศึกษาในครั้งนี้ได้ว่า ลักษณะจุลพยาธิวิทยาที่ผิดปกตินั้น สามารถพบได้ทั้งในกลุ่มผู้ป่วยที่มีอาการหรือไม่มีอาการทางคลินิก แต่จะพบแนวโน้มความผิดปกติทางจุลพยาธิวิทยาที่สูงขึ้นในกลุ่มผู้ป่วยที่มีอาการปวดและบวมที่มีสาเหตุจากฟันคุดมาก่อน โดยยังพบอีกว่าในกลุ่มผู้ป่วยที่มีเหงือกที่มีการอักเสบเล็กน้อยรวมกับอาการฝาเหงือกรอบฟันคุดอักเสบจะพบมีความสัมพันธ์อย่างสูงต่อการเกิดความผิดปกติทางจุลพยาธิวิทยา ดังนั้นการตรวจและซักประวัติทางคลินิกรวมทั้งการส่งตรวจชิ้นเนื้อเยื่อรอบฟันคุดเพื่อวิเคราะห์ด้วยลักษณะทางจุลพยาธิวิทยา จึงเป็นสิ่งที่ควรให้ความสนใจในการประเมินร่วมกับการรักษาฟันคุดให้กับผู้ป่วย คำสำคัญ : ลักษณะทางจุลพยาธิวิทยา อาการทางคลินิก  ฟันกรามล่างซี่ที่สามคุด