โปรแกรมสร้างเสริมสุขภาพช่องปากเด็กอายุ 0-2 ปี

Oral Health Promotion Program in 0-2 years Old Children

Abstract

วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาประสิทธิผลของโปรแกรมสร้างเสริมสุขภาพช่องปากเด็กอายุ 0-2 ปี และปัจจัยที่สัมพันธ์กับการเกิดฟันผุ วัสดุอุปกรณ์และวิธีการ: เป็นการวิจัยแบบกึ่งทดลองในเด็กอายุ 0-2 ปี จำนวน 105 คน ที่ได้รับโปรแกรมสร้างเสริมสุขภาพช่องปาก ประกอบด้วย การฝึกทักษะการแปรงฟันและการเสริมสร้างศักยภาพชุมชน เด็กที่เข้าร่วมโครงการได้รับการประเมินพฤติกรรมการแปรงฟัน คราบจุลินทรีย์ และสภาวะฟันผุ วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติไคสแควร์ สถิติทดสอบวิลค็อกซัน และการวิเคราะห์ถดถอยโลจิสติก ผลการศึกษา: ก่อนเริ่มโปรแกรมสร้างเสริมสุขภาพช่องปากเด็กมีฟันขึ้น จำนวน 87 คน ผู้ปกครองแปรงฟันให้เด็กร้อยละ 72.4 แปรงฟันทุกวัน วันละ 2 ครั้ง ร้อยละ 31.0 ปริมาณคราบจุลินทรีย์ 1.02 ± 0.70 และค่าเฉลี่ยฟันผุ ถอน อุด 1.21 ± 2.61 ซี่ต่อคน หลังโปรแกรมสร้างเสริมสุขภาพช่องปาก 10-12 เดือน ติดตามเด็กจำนวน 105 คน ผู้ปกครองแปรงฟันให้เด็กเพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ ผู้ปกครองแปรงฟันให้เด็กร้อยละ 95.2แปรงฟันทุกวัน วันละ 2 ครั้ง ร้อยละ 64.8 ปริมาณคราบจุลินทรีย์ 0.79 ± 0.53 ค่าเฉลี่ยฟันผุ ถอน อุด2.90 ± 4.43 ซี่ ต่อคน ปริมาณคราบจุลินทรีย์ลดลงอย่างมีนัยสำคัญ ฟันปกติไม่เกิดการเปลี่ยนแปลง 6,606 ด้านร้อยละ 91.4 ยับยั้งรอยผุระยะเริ่มต้นให้ปกติได้ จำนวน 110 ด้าน ร้อยละ 57.3 ฟันผุที่เกิดขึ้นมีความสัมพันธ์กับอายุและการกินนมขวดตอนกลางคืนอย่างมีนัยสำคัญ (p-value < 0.05) สรุป: โปรแกรมสร้างเสริมสุขภาพช่องปากส่งผลให้ผู้ปกครองแปรงฟันให้เด็กทุกวัน วันละ 2 ครั้งเพิ่มขึ้นและลดปริมาณคราบจุลินทรีย์ในเด็ก   [Objectives: To exercise the effectiveness of oral health promotion programs in children aged 0-2 years old and association with dental caries Methods: A quasi-experimental study was carried out among 105 , 0-2 years old children. The oral health promotion program consisted of 1) hands-on toothbrushing and 2) strengthening community action. Data on toothbrushing behavior, plaque score, and dental caries status of the children were collected at baseline and after program implementation. The chi-square test, Wilcoxon Signed Rank test, and binary logistic regression analysis were used to analyze the data. Results: At baseline, the data from 87 children who have erupted tooth shows that parents’ toothbrushing was 72.4% and brushing twice a day was 31.0%. The average plaque score was 1.02 ± 0.70 and, the dmft was 1.21 ± 2.61. After 10-12 months of program implementation, the data from 105 children who received the program shows that parents’ toothbrushing was 95.2% and brushing twice a day was 64.8%. The average plaque score was 0.79 ± 0.53 and, the dmft was 2.90 ± 4.43. The differences average plaque score between baseline and after program implementation showed that significantly decreased (p-value < 0.05). Furthermore, the results show that the program could prevent transitional dental status from sound to sound surface by 91.4% (6,606 surfaces) and promote early caries lesion to sound surface by 57.3% (110 surfaces). Moreover, age and bedtime bottle feeding were associated with dental caries (p-value < 0.05). Conclusion: This oral health promotion program tends to increase oral health care among  children, such as toothbrushing every day and brushing twice a day by parents, resulting in better children’s oral hygiene.]