บทบาทในการสอนการรู้สารสนเทศของบรรณารักษ์ห้องสมุดมหาวิทยาลัยของรัฐ

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีจุดมุ่งหมายเพื่อศึกษาบทบาทในการสอนการรู้สารสนเทศตามมาตรฐานสมรรถนะการรู้สารสนเทศสำหรับการอุดมศึกษา และเพื่อเปรียบเทียบบทบาทและปัญหาในการสอนการรู้สารสนเทศโดยจำแนกตามวุฒิการศึกษา ประสบการณ์ในการทำงาน และความรู้ทางด้านเทคโนโลยีสารสนเทศพื้นฐาน กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ บรรณารักษ์ห้องสมุดมหาวิทยาลัยของรัฐ 24 แห่งที่มีหน้าที่ความรับผิดชอบในการสอนการรู้สารสนเทศ จำนวน 98 คน เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล คือ แบบสอบถาม และสัมภาษณ์บรรณารักษ์ 10 คน เพื่อรวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับความคิดเห็นในการสอนการรู้สารสนเทศ สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ทดสอบสมมติฐานโดยใช้ค่า t-test และ F-test ผลการวิจัยพบว่าบรรณารักษ์มีบทบาทในการสอนการรู้สารสนเทศ โดยรวมอยู่ในระดับปานกลาง โดยมาตรฐานที่บรรณรักษ์มีบทบาทในการสอนในระดับมาก ได้แก่ มาตรฐานที่ 2 มาตรฐานที่ 5 และมาตรฐานที่ 1 ส่วนในระดับปานกลาง ได้แก่ มาตรฐานที่ 3 และมาตรฐานที่ 4 ปัญหาในการสอนการรู้สารสนเทศ พบว่า โดยรวมอยู่ในระดับปานกลาง สำหรับข้อ ที่พบว่าบรรณารักษ์ประสบปัญหาในการสอนในระดับมาก 2 ข้อ ได้แก่ นักศึกษาไม่มีทักษะการใช้ห้องสมุด และนักศึกษาไม่สนใจเข้าร่วมกิจกรรมการสอนการรู้สารสนเทศ สำหรับการเปรียบเทียบบทบาทและปัญหาในการสอนการรู้สารสนเทศตามตัวแปรทั้ง 3 ตัว พบว่า ไม่แตกต่างกัน ผลการวิจัยเชิงคุณภาพชี้ให้เห็นว่าปัจจัยที่ส่งผลต่อระดับบทบาทการสอนการรู้สารสนเทศของบรรณารักษ์ ได้แก่ ความต้องการของผู้ใช้ กลุ่มผู้ใช้ พฤติกรรมการใช้สารสนเทศ พื้นฐานทางเทคโนโลยีสารสนเทศของผู้ใช้ เวลาสำหรับการสอน และความรู้และประสบการณ์ของบรรณารักษ์ในด้านการรู้สารสนเทศ   The purpose of this study were to study the role and problems of the librarians in teaching information literacy in the academic libraries; and to compare these roles and problems based on librarians’ educational level, working experience, and basic information technology skills. A sample of 98 librarians was drawn from the librarians who were teaching information literacy in 24 public university libraries.  The main data collection tool was a questionnaire .Interviews were conducted with 10 librarians to gather additional opinions about teaching information literacy. The findings are summarized as follows:The overall role of the librarians in teaching information literacy in the academic libraries was moderate. The librarians played a high level role in teaching Standard 2, Standard 5 and Standard 1. They played a moderate role in teaching Standard 3 and Standard 4. The librarians faced overall problems in teaching information literacy at a moderate level. Two items were found to be at a high level.  These included the students’ lacks of the library skills and their lack of interest in participating in information literacy activities. In comparing the librarians’ roles and problems faced in teaching information literacy according to the following variables, educational level, working experience a basic information technology skills, no difference was between roles, problems and variable. The analysis of interview data revealed the factors contributing to the levels of the librarians’ role played in teaching information literacy. These included user needs, user groups, user information behavior, user information technology skills, time for delivering instruction, and the librarians’ knowledge and experience in information literacy.