จุลินทรีย์ก่อโรคทางเดินอาหารที่สำคัญ
Article Sidebar
Main Article Content
Abstract
Arun Chanchaichaovivat, Sathit Panvilai, Jaran Prajanban and Somkiat Phornphisutthimas
รับบทความ: 3 มีนาคม 2563; แก้ไขบทความ: 29 มีนาคม 2563;ยอมรับตีพิมพ์: 9 เมษายน 2563
บทคัดย่อ
ในแต่ละปีพบผู้ป่วยโรคทางเดินอาหารจำนวนมากที่เกิดจากการรับประทานอาหารและน้ำดื่มปนเปื้อนจุลินทรีย์ก่อโรค ซึ่งเป็นปัญหาสำคัญด้านสาธารณสุขของหลายประเทศ ดังนั้นภาครัฐและหน่วยงานที่เกี่ยวข้องจึงมีการเผยแพร่ข้อมูลให้กับประชาชนให้รู้ถึงสาเหตุและวิธีการป้องกันอย่างต่อเนื่อง โดยเฉพาะช่วงที่มีการแพร่ระบาดของเชื้อโรค สาเหตุหลักเกิดจากเชื้อเข้าสู่ร่างกายผ่านการรับ ประทานอาหารที่ฆ่าเชื้อไม่สมบูรณ์หรือบริโภคน้ำดื่มไม่สะอาด เมื่อเชื้อสามารถเจริญในระบบทางเดินอาหารจะก่อให้เกิดการอักเสบหรือระคายเคืองต่อเยื่อบุลำไส้ และหากเชื้อสามารถสร้างสารพิษออกมาด้วยแล้วโรคจะรุนแรงขึ้น โดยทั่วไปผู้ป่วยมีอาการเป็นไข้ ปวดท้อง ท้องร่วง และอาจมีมูกเลือดปนมากับอุจจาระ จุลินทรีย์ก่อโรคที่พบแพร่ระบาดบ่อยครั้ง ได้แก่ Staphylococcus aureus, Clostridium perfringens, Clostridium botulinum, Shigella spp., Salmonella Typhimurium, Salmonella Typhi, Campylobacter jejuni, Listeria monocytogenes, Campylobacter coli และ Escherichia coli สายพันธุ์ก่อโรค ในบางพื้นที่พบการติดเชื้อกลุ่มพาราไซต์และไวรัสก่อโรคทางเดินอาหาร นอกจากนี้พบผู้ป่วยติดเชื้อพรีออน จากการรับประทานเนื้อวัวที่เป็นโรคสมองอักเสบหรือโรควัวบ้า สำหรับการป้องกันแนะนำให้ประชาชนหมั่นล้างมือ ใช้น้ำสะอาดในการปรุงอาหาร และล้างอุปกรณ์ประกอบอาหารให้สะอาด รวมทั้งไม่ควรนำสัตว์ที่เป็นโรคมาแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์อาหาร การตรวจสอบจุลินทรีย์ก่อโรคนิยมใช้วิธีการเพาะเลี้ยงเชื้อในอาหารคัดแยก เทคนิคทางชีวโมเลกุล และวิธีทางภูมิคุ้มกันวิทยา
คำสำคัญ: โรคที่มากับอาหาร ทางเดินอาหาร โรคอุจจาระร่วง สารพิษ
Abstract
In each year, there are many patients with intestinal diseases caused by having microbial contaminated foods and drinking water that make it a major public health problem in many countries. Therefore, the governments and related agencies have disseminated information to the public continuously about the causes and methods of the prevention, especially during the outbreak of the diseases. The main cause of infection is through eating foods that are not sterile or consumption of unclean water. When the disease develops in the gastrointestinal tract, it causes inflammation or irritation to the intestinal mucosa and if the infection can make the toxins out, the disease will get worse. In general, patients have fever; abdominal pain; diarrhea and may have mucous bloody stool. Important pathogenic microorganisms caused foodborne diseases include Staphylococcus aureus, Clostridium perfringens, Clostridium botulinum, Shigella spp., Salmonella Typhimurium, Salmonella Typhi, Campylobacter jejuni, Listeria monocytogenes, Campylobacter coli and pathogenic Escherichia coli. In some areas, parasite infections and gastroenteritis viruses are found. In addition, patients with prion infection by eating beef, diarrhea, or mad cow disease are showed in the records. For prevention, people are advised to wash their hands, using clean water to cook and cleaning the cookware including sick animals should not be processed into food products. Detections of pathogens caused foodborne diseases usually use culture methods in selective media, molecular biology techniques and immunological methods.
Keywords: Intestinal diseases, Gastrointestinal tract, Diarrhea, Enterotoxin
Downloads
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.
References
Aguzzi, A., and Calella, A. M. (2009). Prions: protein aggregation and infectious diseases. Physiological Reviews 89(4):1105–1152.
Allerberger, F. and Wagner, M. (2010). Listeriosis: A resurgent foodborne infection. Clinical Microbiology and Infection 16: 16–23.
Al–Saed, A. K., Al–Groum, R. M., and Al–Dabbas, M.M. (2012). Implementation of hazard analysis critical control point in jameed production. Food Science and Technology International 18(3): 229–239.
Argudin, M. A., Mendoza, M. C., and Rodicio, M. R. (2010). Food poisoning and Staphylococcus aureus enterotoxins. Toxins 2: 1751–1773.
Bortolussi, R. (2008). Listeriosis: A primer. Canadian Medical Association Journal 179(8): 795–797.
Boyle, E. C., Bishop, J. L., Grassl, G. A., and Finlay, B. B. (2007). Salmonella: from pathogenesis to therapeutics. Journal of Bacteriology 189(5): 1489–1495.
Brzuszkiewicz, E., Thürmer, A., Schuldes, J., Leimbach, A., Liesegang, H., Meyer, F. D., Boelter, J., Petersen, H., Gottschalk, G., and Daniel, R. (2011). Genome sequence analyses of two isolates from the recent Escherichia coli outbreak in Germany re-veal the emergence of a new pathotype: Entero–Aggregative–Haemorrhagic Escherichia coli (EAHEC). Archives of Micro-biology 93(12): 883–891.
Center for Food Security and Public Health–CFSPH. (2010). Botulism. Retrieved from http://www.cfsph.iastate.edu/Factsheets/pdfs/botulism.pdf, January 2, 2019.
Chonsawat, P., and Wongphan, B. (2017). Prevalence of parasitic infections in patients at hospital for tropical diseases, Mahidol University. Journal of the Medical the Medical Technologist Association of Thailand 45(2): 6073–6084. (in Thai)
Department of Disease Control. (2019). Department of Disease Control Suggesting People to Concern about Food and Water Contagious Diseases During Songkran Festival by Adhering to the Principle of Cooked, Hot and Clean. Retrieved from https://ddc.moph.go.th/th/site/ office_newsview/view/5299, May 16, 2019. (in Thai)
Department of Parasitology. (2018). Laboratory Examination Manual. Thailand: Faculty of Medicine Siriraj Hospital, Mahidol University. (in Thai)
Dorny, P., Praet, N., Deckers, N., and Gabriel, S. (2009). Emerging foodborne parasites. Veterinary Parasitology 163: 196–206.
Food and Drug Administration. (2012). Bad Bug Book: Handbook of Foodborne Pathogenic Microorganisms and Natural Toxins. Retrieved from http://www.fda.gov/downloads/Food/FoodborneIllnessContaminants/UCM297627.pdf, February 7, 2019.
Foley, J., and Lynne, A. M. (2008). Food animal associated Salmonella challenges: pathogenicity and antimicrobial resistance. Journal of Animal Science 86: 173–187.
Freedman, J. C., Shrestha, A., and McClane, B. A. (2016). Clostridium perfringens enterotoxin: action, genetics, and translational application. Toxin 8(3): 73.
Gashaw, A., Kassu, A., Moges, F., Tiruneh, M., and Huruy, K. (2008). Prevalence of bacteria and intestinal parasites among food handlers in Gondar Town, Northwest Ethiopia. Journal of Health, Population and Nutrition 26: 451–455.
Grimont, P., and Weill, F. (2007). Antigenic Formulae of the Salmonella Serovars. 9th ed. Paris: World Health Organization Collaborating Centre for Reference and Research on Salmonella, Pasteur Institute.
Harris, J., Khan, A., LaRocque, R., Dorer, D., Chowdhury, F., Faruque, A., Sack, D., Ryan, E., Qadri, F., and Calderwood, S. (2005). Blood group, immunity, and risk of infection with Vibrio cholerae in an area of endemicity. Infection and Immunity 73(11): 7422–7427.
ISO 11290–1:1996/Amd 1. (2004). Microbiology of Food and Animal Feeding Stuffs – Horizontal Method for the Detection and Enumeration of Listeria monocytogenes – Part 1. Geneva: ISO.
ISO 16654. (2001). Microbiology of Food and Animal Feeding Stuffs – Horizontal Method for the Detection of Escherichia coli O157. Geneva: ISO.
ISO 6579:2002/Cor.1. (2004). Microbiological of Food and Animal Feeding Stuffs – Horizontal Method for the Detection of Salmonella spp. Technical Corrigendum 1. Geneva: ISO.
Kittigul, L. (2016). Viruses in environment: public health impact. Journal of Public Health 46(1): 1–4. (in Thai)
Koopmans, M., and Duizer, E. (2004). Food borne viruses: An emerging problem. International Journal of Food Microbio-logy 90: 23–41.
Koopmans, M., von Bonsdor, C.H., Vinjé, J., de Medici, D., Monroe, S. (2002). Foodborne viruses. FEMS Microbiology Reviews 26: 187–205.
Lindström, M., and Korkeala, H. (2006). Laboratory diagnostics of botulism. Clinical Microbiology Reviews 19(2): 298–314.
Lee, J., Hyeon, J. W., Kim, S. Y, Hwang, K–Y., Ju, Y. R., and Ryou, C. (2015). Review: Laboratory diagnosis and surveillance of Creutzfeldt–Jakob disease. Journal of Medical Virology 87(1): 175–186.
Madigan, M. T., Martinko, J. M., and Parker, J. (2003). Brock’s Biology of Microorganisms. New Jersey: Pearson Education.
Mahon, C. R., Lehman, D. C., and Manuselis, G. (2007). Textbook of Diagnostic Microbiology. St. Louis, MO: Saunders Elsevier.
Kaper, J. B., Nataro J. P., and Mobley H. L. (2004). Pathogenic E. coli. Nature Review of Microbiology 2(2): 123–40.
Pommerville, J. C. (2011). Alcamo’s Funda-mentals of Microbiology. 9th ed. Mas-sachusetts: Jones and Bartlett. Rangel, J. M., Sparling, P. H., Crowe, C., Griffin, P. M., Swerdlow, D. L. (2005). Epidemio-logy of Escherichia coli O157:H7 outbreaks, United States, 1982–2002. Emerging Infectious Diseases 11(4): 603–609.
Saini, J. K., Marsden, J. L., Fung, D. Y. C., and Crozier–Dodson, B. A. (2012). Evaluation of Potential for Translocation of Listeria monocytogenes from Floor Drain to Food Contact Surfaces in the Surrounding Environment Using Listeria innocua as a Surrogate. Retrieved from http://dx.doi.org/10.4236/aim.2012.24073, January 10, 2019.
Salfinger, Y., and Tortorello, M. L. (2015). Compendium of Methods for the Microbiological Examination of Foods. 5th ed. Washington, DC: APHA.
Scallan, E., Hoekstra, R. M., Angulo, F. J., Tauxe, R. V., Widdowson, M. A., Roy, S. L., Jones, J. L., and Griffin, P. M. (2011). Foodborne illness acquired in the United States – Major pathogens. Emerging Infectious Diseases 17: 7–15.
Switt, A. I. M., Soyer, Y., Warnick, L. D., and Wiedmann, M. (2009). Emergence, distribution, and molecular and phenotypic characteristics of Salmonella enterica Serotype 4,5,12:i:-. Foodborne Pathogens and Disease 6(4): 407–415.
Thai Health Promotion Foundation. (2017). Diarrhea Risk in Summer. Retrieved from https://www.thaihealth.or.th/Content/36578, May 10, 2019. (in Thai)
Thathaisong, U. (2012). Important food–borne and water–borne pathogenic parasites in Thailand. Burapha Science Journal 17(2): 212–220. (in Thai)
Versalovic, J., Carroll, K. C., Funke, G., Jorgensen, J. H., Landry, M. L., and Warnock, D. W. (2011). Manual of clinical Microbiology Vol. 1. 10th ed. Washington, DC: ASM.
Willey, J. M., Sherwood, L. M., and Woolverton, C. J. (2009). Prescott’s Principles of Microbiology. New York: McGraw–Hill.
Zhang, W. J., Shang, X. L., Peng, J., Zhou, M. H., and Sun, W. J. (2017). Expression of prion protein in the cerebrospinal fluid of patients with Parkinson’s disease complicated with rapid eye movement sleep behavior disorder. Genetics and Molecular Research 16(1): 1–9.