การประยุกต์ใช้ระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์สำหรับการวิเคราะห์และการเปรียบเทียบเชิงพื้นที่และเวลาเพื่อศึกษาการกระจายของปริมาณและความหลากหลายชนิดของต้นไม้ในมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลอีสาน

Abstract

Application of Geographic Information System for Spatio-temporal Analysis and Comparison to Study Distribution of Tree Species Quantity and Diversity in Rajamangala University of Technology ISAN
 
Yaowaret Jantakat
 
รับบทความ: 26 กุมภาพันธ์ 2565; แก้ไขบทความ: 7 กรกฎาคม 2565; ยอมรับตีพิมพ์: 12 กรกฎาคม 2565; ตีพิมพ์ออนไลน์: 6 พฤศจิกายน 2565
 
บทคัดย่อ
การศึกษานี้มีจุดประสงค์เพื่อวิเคราะห์และเปรียบเทียบเชิงพื้นที่และเวลาสำหรับการกระจายของปริมาณและความหลากหลายชนิดของต้นไม้ในมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลอีสาน ที่ตั้งในตำบลในเมือง อำเภอเมืองนครราชสีมา จังหวัดนครราชสีมา ระหว่างปี พ.ศ. 2560 ถึง พ.ศ. 2564 ด้วยการคำนวณค่าดัชนีความหลากหลายด้วยวิธี Shanon–Wiener diversity index และการกระจายเชิงพื้นที่ของปริมาณและความหลากหลายชนิดของต้นไม้ด้วยเทคนิค average nearest neighbor ในโปรแกรมสารสนเทศภูมิศาสตร์ ผลการศึกษาพบว่า ในปี 2560 มีปริมาณต้นไม้ 1,375 ต้น และค่าดัชนีความหลากหลายของต้นไม้อยู่ระหว่าง 0.038–0.531 หรือเฉลี่ย 0.180±0.139 (72 ชนิด) และในปี 2564 มีปริมาณต้นไม้ 1,357 ต้น และค่าดัชนีความหลากหลายของต้นไม้อยู่ระหว่าง 0.070–0.540 หรือเฉลี่ย 0.184±0.127 (74 ชนิด) สำหรับการกระจายเชิงพื้นที่ด้วยเทคนิค average nearest neighbor ของปริมาณต้นไม้ในสองปีดังกล่าว โดยมีการกระจายในแบบเกาะกลุ่ม ซึ่งเป็นไปตามการกำหนดสมมติฐานแบบมีทิศทางโดยสมมติฐานหลัก (H0) ค่าดัชนีความหลากหลายเท่ากับ 1 (การกระจายในแบบเกาะกลุ่ม) และสมมติฐานทางเลือก (HA) ค่าดัชนีความหลากหลายมากกว่า 1 (การกระจายในแบบกระจาย) ที่ระดับนัยสำคัญ 0.01 ทั้งนี้พบการกระจายเชิงพื้นที่ของต้นไม้ในพื้นที่ศึกษาตามเส้นถนนบริเวณทางเท้า และที่รกร้างเป็นส่วนใหญ่ โดยมีชนิดพรรณเด่นของต้นไม้ คือ มะขาม ในปี พ.ศ. 2560 และกระถิน ในปี พ.ศ. 2564
คำสำคัญ: ระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์  ความหลากหลายของชนิดต้นไม้  การวิเคราะห์เชิงพื้นที่และเวลา  มหาวิทยาลัยสีเขียว
 
Abstract
This study aimed to analyze and compare spatio-temporal data for distribution of tree species quantity and diversity in Rajamangala University of Technology ISAN where locates in Ni–Muang sub–district, Muang district, Nakhonratchasima province between 2017 and 2021. Shanon–Wiener diversity index was used for calculating tree diversity and distribution of tree species quantity and diversity was analyzed by average nearest neighbor in GIS program. The results were found that, in 2017, there were totally 1,357 trees and diversity index was between 0.038–0.531 or average 0.180±0.139 (72 species) and, in 2021, there were totally 1,357 trees and diversity index was between 0.070–0.540 or average 0.1836±0.127 (74 species) in year 2021. For spatial distribution of such two years, there were a clustered pattern according to the mainly non-directional hypothesis (H0) with diversity index equal to 1 (clustering) and the alternative hypothesis (HA) with diversity index higher than 0 (dispersion) at significant level 0.01. The spatial distribution of trees in the study area was found mostly along roads on sidewalks and abandoned areas with tree dominance consist of Tamarin in 2017 and Acacia in 2021.
Keywords: Geographic information system, Tree diversity, Spatio–temporal analysis, Green university