ปัจจัยทำนายสุขภาวะทางจิตใจของผู้สูงอายุโรคหลอดเลือดหัวใจ ด้วยอำนาจของความเครียด ความแข็งแกร่งและยืดหยุ่นของชีวิต การมีสติ และการสนับสนุนทางสังคม Factors Predicting Psychological Well-Being of the Elderly with Coronary Artery Disease based on the Power of Stress, Resilience, Mindfulness, and Social Support
Abstract
บทคัดย่อ วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาปัจจัยทำนายสุขภาวะทางจิตใจของผู้สูงอายุโรคหลอดเลือดหัวใจด้วยอำนาจของความเครียด ความแข็งแกร่งและยืดหยุ่นของชีวิต การมีสติ และการสนับสนุนทางสังคม วิธีการศึกษา: การวิจัยความสัมพันธ์เชิงทำนาย มีกลุ่มตัวอย่าง คือ ผู้สูงอายุโรคหลอดเลือดหัวใจที่เข้ารับการตรวจตามนัด ณ คลินิกผู้ป่วยนอกอายุรกรรมโรคหัวใจ โรงพยาบาลทั่วไปแห่งหนึ่ง 138 คน คัดกรองด้วยแบบทดสอบสมรรถภาพสมองของไทยที่คะแนนมากกว่า 23 คะแนน ใช้วิธีการสุ่มตามความสะดวก เก็บข้อมูลโดยใช้แบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคล สุขภาวะทางจิตใจ การรับรู้ความเครียด ความแข็งแกร่งและยืดหยุ่นของชีวิต การมีสติ และการสนับสนุนทางสังคม วิเคราะห์โดยใช้สถิติถดถอยพหุคูณแบบนำตัวแปรเข้าทั้งหมด ผลการวิจัย: พบว่าความเครียด ความแข็งแกร่งและยืดหยุ่นของชีวิต การมีสติ และการสนับสนุนทางสังคม สามารถร่วมกันอธิบายความแปรปรวนของสุขภาวะทางจิตใจของผู้สูงอายุโรคหลอดเลือดหัวใจได้ร้อยละ 42 โดยความแข็งแกร่งและยืดหยุ่นของชีวิต การมีสติ และการสนับสนุนทางสังคมสามารถทำนายสุขภาวะทางจิตใจได้อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (β = 0.24, 0.33 และ 0.23 ตามลำดับ P-value < 0.01 ทั้งหมด) ปัจจัยที่ทำนายได้ดีที่สุด คือ การมีสติ สรุป: ความแข็งแกร่งและยืดหยุ่นของชีวิต การมีสติ และการสนับสนุนทางสังคม สามารถทำนายสุขภาวะทางจิตใจของผู้สูงอายุโรคหลอดเลือดหัวใจได้ บุคลากรด้านสุขภาพควรนำข้อมูลนี้ไปพัฒนาโปรแกรมหรือนวัตกรรมสร้างเสริมสุขภาวะทางจิตใจให้ผู้สูงอายุโรคหลอดเลือดหัวใจต่อไป คำสำคัญ: สุขภาวะทางจิตใจ; ผู้สูงอายุ; โรคหลอดเลือดหัวใจ Abstract Objective: To examine factors predicting psychological well-being (PWB) of the elderly with coronary artery disease based on the power of stress, resilience, mindfulness, and social support. Methods: A cross-sectional study recruited 138 elderly patients with coronary artery disease followed up at the cardiology outpatient clinic of a tertiary-care hospital in Thailand and had a Thai Mental State Examination score higher than 23 points. A convenience sampling method was used to recruit participants. Participants were interviewed for Personal Information Questionnaire, Ryff’s Scales of Psychological Well-Being, Thai Perceived Stress Scale, Connor-Davidson Resilience Scale, Philadelphia Mindfulness Scale, and Personal Resource Questionnaire 2000. Associations were tested using multiple linear regression with the enter method. Results: Stress, resilience, mindfulness, and social support accounted for 42% of the variance of in explaining PWB. Resilience, mindfulness, and social support were predictors of PWB (β = 0.24, 0.33, and 0.23, respectively, P-value < 0.01 for all) and mindfulness was the strongest predictor. Conclusion: Resilience, mindfulness, and social support were predictors of PWB among the elderly with coronary artery disease. Health care providers could use these findings to develop programs or innovations to enhance PWB of the elderly with coronary artery disease. Keywords: psychological well-being; the elderly; coronary artery diseaseDownloads
References
The Heart Association of Thailand under the Royal Patronage of H.M. the King. Thai acute coronary syndromes guideline 2020. 2020. (Accessed on Mar. 27, 2021, at http://www.thaiheart.org/Thai-ACS-Guidelines-2020) (in Thai)
World Health Organization. The top 10 causes of death. 2020. (Accessed on Mar. 27, 2021, at https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/ the-top-10-causes-of-death)
Muangpaisan W. Depression. 2019. (Accessed on Nov. 20, 2020, at https://www.si.mahidol.ac.th) (in Thai)
Boehm JK, Peterson C, Kivimaki M, et al. Prospective study of positive psychological well-being and coronary heart disease. Health Psychol 2011;30:259-267. (doi: https://doi.org/10.1037/a0023124)
Ryff CD, Keyes CLM. The structure of psychological well-being revisited. J Pers Soc Psychol 1995;69(4):719-727.
Srisailamaiah M, Suresh K, Reddy S. Depression and psychological well-being among living institutionalized and non- institutionalized elderly. Int J Indian Psychol 2016;3(4). (Accessed on Mar. 24, 2020, at https://web.archive.org/web/20210529021750/https://ijip.in/wp-content/ uploads/2019/02/18.01.034.20160304.pdf)
Sirotamarat P. Loneliness, self-efficacy, social support and psychological well-being of the elderly at amphoe mueang, Nonthaburi province. Master of Science (Community Psychology) thesis. Bangkok, Thailand. Kasetsart University, 2010. (doi: https://doi.nrct.go.th/ListDoi/ listDetail?Resolve_DOI=10.14457/KU.the.2010.605) (in Thai)
DuBois CM, Lopez OV, Beale EE, et al. Relationships between positive psychological constructs and health outcomes in patients with cardiovascular disease: A systematic review. Int J Cardiol 2015;195: 265–280. (doi: https://doi.org/10.1016/j.ijcard.2015.05.121)
Lazarus R, Folkman S. Stress, appraisal, and coping. New York. Springer Publishing Company, 1984.
Archer JA, Lim ZMT, Teh HC, et al. The effect of age on the relationship between stress, well-being and health in a Singaporean sample. Ageing Int 2015;40(4):413-425. (doi: https://doi.org/10.1007/ s12126-015-9225-3)
Kamoei K, Meschi F. The relationship between perceived stress and coping styles with psychological well-being in cardiac patients. Int J Med Res Health Sci 2016;5:707-711. (doi: https://www.ijmrhs.com/medical-research/the-relationship-between-perceived-stress-and-coping-styles-with-psycholog ical-wellbeing-in-cardiac-patients.pdf)
Hengudomsub P, Watanasin D, Srisopa P, et al. Factors predicting psychological well-being of community-residing older adults. Thai Pharm. Health Sci J 2017;12(2):57-67. (doi: https://ejournals.swu.ac.th /index.php /pharm/article/view/9792)
Nagaraj M. Influence of stress on psychological well-being among old age. Indian J Gerontol 2018;32(1). (doi: https://www.researchgate.net/ profile/Mohammad-Rahman157/publication/323656279_Health_Status_ and_Modelling_of_Urban_aged_Population_of_Sylhet_District_in_Bangladesh/links/5c88349c92851c1df93d477e/Health-Status-and-Modelling-of-Urban-aged-Population-of-Sylhet-District-in-Bangladesh.pdf#page =55)
Connor KM, Davidson JRT. Development of a new resilience scale: The connor-davidson resilience scale (CD-RISC). Depress Anxiety 2003; 18(2):76-82. (doi: https://doi.org/10.1002/da.10113)
Phuca W, Vongsirimas N, Thanoi W. Factors correlated with psychological well-being in patient receiving hemodialysis. Nurs Sci J Thai 2020;38(1):73-85. (in Thai)
Chussanachote W, Dallas J.C, Hengudomsub P. He protective factors influence on psychological well-being among aging people. J Royal Thai Army Nurs 2018;19:373-381. (in Thai)
Smith JL, Hollinger-Smith L. Savoring, resilience, and psychological well-being in older adults. Aging Ment Health 2015;19(3):192-200. (doi: https://doi.org/10.1080/13607863.2014.986647)
Tecson KM, Wilkinson LR, Smith B, et al. Association between psychological resilience and subjective well-being in older adults living with chronic illness. Baylor Univ Med Cent Proc 2019;32(4):520-524. (doi: https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/08998280.2019. 1625660)
Kabat-Zinn J. Mindfulness-based interventions in context: Past, present, and future. Clin Psychol Sci Pract 2003;10:144-156. (doi: https://doi. org/10.1093/clipsy.bpg016)
Bishop SR, Lau M, Shapiro S, et al. Mindfulness: A proposed operational definition. Clin Psychol Sci Pract 2004;11:230-241. (doi: https://doi.org/ 10.1093/clipsy.bph077)
Felsted KF. Mindfulness, stress, and aging. Clin Geriatr Med 2020; 36(4):685-696. (doi: https://doi.org/10.1016/ j.cger.2020.06.010)
Keyworth C, Knopp J, Roughley K, et al. A mixed-methods pilot study of the acceptability and effectiveness of a brief meditation and mindfulness intervention for people with diabetes and coronary heart disease. Behav Med 2014;40(2):53-64. (doi: https://doi.org/10.1080/ 08964289.2013.834865)
Crego A, Yela J. R, Gómez-Martínez M. Á, et al. The contribution of meaningfulness and mindfulness to psychological well-being and mental health: A structural equation model. J Happiness Stud 2020;21(8):2827-2850. (doi: https://doi.org/10.1007/s10902-019-00201-y)
Mahmoudzadeh S, Mohammadkhani P, Dolatshahi B, et al. Prediction of psychological well-being based on dispositional mindfulness and cognitive emotion regulation strategies in students. Pract Clin Psychol 2015;3(3):195-202. (doi: http://jpcp.uswr.ac.ir/article-1-212-en.html)
Haber D. Health promotion and aging (3rd ed). New York. Springer Publishing Company, 2003.
Poulin J, Deng R, Ingersoll TS, et al. Perceived family and friend support and the psychological well-being of American and Chinese elderly persons. J Cross Cult Gerontol 2012;27(4):305-317. (doi: https://doi.org/ 10.1007/s 10823-012-9177-y)
Thongsuk Y, Watanasin D, Hengudonsub P. Factors influencing psychological well-being among older adults. J Psychiatr Nurs Ment Health 2019;33(1):95-110. (in Thai)
Mojahed A, Fallah M, Ganjali A, et al. The role of social support and coping strategies in prediction of psychological well-being in type 2 diabetic patients of Zahedan. Bali Med J 2019;8(1):281-286.
Noppaket K, Nabkasorn C, Watanasin D. Factors predicting psychological well-being of the elderly with diabetes mellitus receiving care at a health promoting hospital. J Nurs Healthc 2017;35(4):122-131. (in Thai)
Kakavand A, Keshavarz S, Dashtdar H, et al. Relationships between perceived social Support and self-sufficiency with psychological well-being in elderly patients with cardiovascular diseases: The mediating role of psychological capital. Med J Mashhad Univ Med Sci 2020;63(4). (doi: https://sid.ir/paper/951278/en)
New York Heart Association. Classes of Heart Failure. 1994. (Accessed on Nov. 20, 2019, at https:// www.heart.org/en/health-topics/heart-failure/what-is-heart-failure/classes-of-heart-failure)
Train the Brain Forum Committee (Thailand). Thai mental state examination (TMSE). Siriraj Hosp Gaz 1993;45(6):359-374. (in Thai)
Cohen J. Statistical power analysis for the behavioral sciences (2nd ed.). Hillsdale, NJ. Lawrence Erlbaum Associates Publishers, 1988.
Klainin-Yobas P, Thanoi W, Vongsirimas N, et al. Evaluating the English and Thai-versions of the psychological well-being scale across four samples. Psychology 2020;11(1):71-86.
Cohen S, Kamarck T, Mermelstein R. A global measure of perceived stress. J Health Soc Behav 1983;24(4):385-396. (doi: https://doi.org/ 10.2307/2136404)
Wongpakaran N, Wongpakaran T. The Thai version of the PSS-10: An investigation of its psychometric properties. Biopsychosoc Med 2010;4(6):1-6.
Vongsirimas N, Thanoi W, Klainin-Yobas P. Evaluating psychometric properties of the Connor-Davidson Resilience Scale (10-item CD-RISC) among university students in Thailand. J Nurs Sci 2017;35(3):25-35. (in Thai)
Cardaciotto L, Herbert JD, Forman EM, et al. The assessment of present-moment awareness and acceptance: The Philadelphia Mindfulness scale. Assess 2008;15(2):204-223. (doi: https://doi.org/10. 1177/1073191107311467)
Silpakit C, Wisajun P. The validity of philadelphia mindfulness scale Thai version. J Ment Health Thai 2011;19(3):140-147. (in Thai)
Weinert C. Measuring social support: PRQ2000. In: Strickland O, Diiorio C (eds.), Measurement of nursing outcomes: Vol. 3. Self-care and coping. New York. Springer, 2003: pp.161-172.
Piboon K, Subgranon R, Hengudomsub P, et al. A causal model of depression among older adults in Chon Buri province, Thailand. Issues Ment. Health Nurs 2012;33:118-126.
Choochom O, Sucaromana U, Chavanovanich J, et al. Model of self-development for enhancing psychological immunity of the elderly. J Behav Sci 2019;14(1):84-96.
Sriwirun A, Sumngern C, Somanusorn S. Predictive factors of hope among the elderly with coronary artery disease. J Phrapokklao Nurs Coll 2018;29(1):101-112. (in Thai)
Downloads
Published
Issue
Section
License
ลิขสิทธิ์ (Copyright)
ต้นฉบับที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารนี้ถือเป็นสิทธิ์ของไทยเภสัชศาสตร์และวิทยาการสุขภาพ การนำข้อความใด ๆ ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งหรือทั้งหมดของต้นฉบับไปตีพิมพ์ใหม่จะต้องได้รับอนุญาตจากเจ้าของต้นฉบับและวารสารก่อน
ความรับผิดชอบ (Responsibility)
ผลการวิจัยและความคิดเห็นที่ปรากฏในบทความเป็นความรับผิดชอบของผู้นิพนธ์ ทั้งนี้ไม่รวมความผิดพลาดอันเกิดจากเทคนิคการพิมพ์
