ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมของมารดาในการส่งเสริมทักษะการคิดเชิงบริหาร ของเด็กวัยก่อนเรียน Factors Related to Maternal Behaviors in Promoting Executive Functions of Preschool Children

Abstract

บทคัดย่อ วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาพฤติกรรมของมารดาในการส่งเสริมทักษะการคิดเชิงบริหารเด็กวัยก่อนเรียน และปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับพฤติกรรม วิธีการศึกษา: การศึกษาความสัมพันธ์มีกลุ่มตัวอย่าง คือ มารดาเด็กวัยก่อนเรียนที่เข้ารับบริการในศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก 3 แห่งในเขตเทศบาลเมือง จังหวัดชลบุรี จำนวน 101 คน จากการสุ่มอย่างง่าย เก็บข้อมูลระหว่างสิงหาคมถึงกันยายน พ.ศ. 2566 โดยใช้แบบสอบถามจำนวน 7 ชุด ประกอบด้วยแบบสอบถามข้อมูลทางประชากรศาสตร์ ความเครียดของมารดา สภาพแวดล้อมที่บ้าน พฤติกรรมการใช้หน้าจอของมารดา ความสัมพันธ์ระหว่างมารดาและบุตร การสนับสนุนของครอบครัว และพฤติกรรมของมารดาในการส่งเสริมทักษะการคิดเชิงบริหารเด็กวัยก่อนเรียน ทดสอบความสัมพันธ์ด้วยสหสัมพันธ์ของเพียร์สันหรือสเปียร์แมนตามความเหมาะสม ผลการศึกษา: คะแนนเฉลี่ยพฤติกรรมของมารดาในการส่งเสริมทักษะการคิดเชิงบริหารเด็กวัยก่อนเรียนโดยรวมอยู่ในระดับมาก (M = 106.15, SD = 12.14) และสัมพัน์ทางลบกับความเครียดของมารดาและพฤติกรรมการใช้หน้าจอของมารดาอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (r = -0.21 และ -0.196 ตามลำดับ, P-value < 0.05 ทั้งหมด) และทางบวกกับสภาพแวดล้อมที่บ้าน ความสัมพันธ์ระหว่างมารดาและบุตร และการสนับสนุนของครอบครัวอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (r = 0.521, 0.488 และ 0.543 ตามลำดับ, P-value < 0.01 ทั้งหมด)  สรุป: พฤติกรรมของมารดาในการส่งเสริมทักษะการคิดเชิงบริหารเด็กวัยก่อนเรียนสัมพัน์ทางลบกับความเครียดของมารดาและพฤติกรรมการใช้หน้าจอของมารดา และทางบวกกับสภาพแวดล้อมที่บ้าน ความสัมพันธ์ระหว่างมารดาและบุตร และการสนับสนุนของครอบครัว คำสำคัญ: พฤติกรรมมารดา, ทักษะการคิดเชิงบริหาร, เด็กวัยก่อนเรียน, ปัจจัยสัมพันธ์ Abstract Objective: To determine the level of executive functions (EF) promoting behavior of the mothers of preschool children and its related factors. Methods: This correlational research had 101 mothers of preschool children receiving services at three municipal child development centers in Chonburi province as the sample recruited by simple random sampling. Data were collected between August and September 2023 using a questionnaire with 7 parts to assess demographic characteristics, maternal stress, home environment, mothers' screen-use behaviors, child-mother relationship, family support, and mother’s EF promoting behavior on preschool children. Data were analyzed using Pearson's correlation test or Spearman’s correlation test, as appropriate. Results: The overall mean score of maternal behavior in promoting EFs in preschool children was at a high level (M = 106.15, SD = 12.14). The EF promoting behavior was negatively correlated with maternal stress and screen-use behavior (r = -0.21 and -0.196, respectively, P-value < 0.05, for both) and positively correlated with home environment, mother-child relationship, and family support (r = 0.521, 0.488, and 0.543, respectively, P-value < 0.01, for all). Conclusion: The EF promoting behavior was negatively correlated with maternal stress and screen-use behavior and positively correlated with home environment, mother-child relationship, and family support Keywords: maternal behaviors, executive functions, preschool children, relative factors