ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อพฤติกรรมการจัดการตนเองในผู้ใหญ่ที่เป็นโรคหลอดเลือดหัวใจหลังการรักษาโดยการขยายหลอดเลือดหัวใจด้วยบอลลูนและใส่ขดลวด Factors Influencing Self-management Behaviors among Adults with Coronary Heart Disease after Percutaneous Coronary Intervention

Abstract

บทคัดย่อ                                                           วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาพฤติกรรมการจัดการตนเองและปัจจัยทํานาย ได้แก่ ความรอบรู้ด้านสุขภาพ การรับรู้ภาระแห่งตน การรับรู้ความสามารถแห่งตน และการสนับสนุนทางสังคมในผู้ป่วยวัยผู้ใหญ่โรคหลอดเลือดหัวใจหลังการรักษาโดยการขยายหลอดเลือดหัวใจด้วยบอลลูนและใส่ขดลวด วิธีการศึกษา: งานวิจัยแบบตัดขวางนี้ศึกษาผู้ป่วยผู้ใหญ่โรคหลอดเลือดหัวใจภายหลังได้รับการรักษาโดยการขยายหลอดเลือดหัวใจด้วยบอลลูนและใส่ขดลวดในระยะหนึ่งถึงสามเดือนโดยการสุ่มตัวอย่างอย่างง่ายจำนวน 149 ราย ที่แผนกผู้ป่วยนอกของโรงพยาบาลทั่วไประดับ III เกรด A ในเมืองเวินโจ ประเทศจีน ระหว่างวันที่ 10 กันยายน ถึง 31 ธันวาคม 2566  รวบรวมข้อมูลทั่วไปของกลุ่มตัวอย่าง และประเมินความรอบรู้ด้านสุขภาพ การรับรู้ภาระแห่งตน การรับรู้ความสามารถแห่งตน การสนับสนุนทางสังคมและพฤติกรรมการจัดการตนเอง ทดสอบสหสัมพันธ์เพียร์สันและการวิเคราะห์ถดถอยแบบพหุ ผลการศึกษา: กลุ่มตัวอย่างมีคะแนนเฉลี่ยของพฤติกรรมการจัดการตนเอง 64.53 ± 8.69 คะแนนจัดอยู่ในระดับปานกลาง โดยความรอบรู้ด้านสุขภาพ การรับรู้ภาระแห่งตน การรับรู้ความสามารถแห่งตน และการสนับสนุนทางสังคม ร่วมกันอธิบายความแปรปรวนของพฤติกรรมการจัดการตนเองได้ 47.3% (adjusted R² = 0.473, F (4,144) =32.26, P-value < 0.001) ปัจจัยที่สามารถทำนายได้สูงสุดคือการรับรู้ความสามารถแห่งตน (β = 0.328, P-value < 0.001) ตามด้วยการสนับสนุนทางสังคม (β = 0.268, P-value < 0.001) และความรอบรู้ด้านสุขภาพ (β = 0. 197, P-value < 0.05) ส่วนการรับรู้ภาระแห่งตนไม่สามารถทํานายพฤติกรรมการจัดการตนเอง สรุป: ความรอบรู้ด้านสุขภาพ การสนับสนุนทางสังคมและการรับรู้ความสามารถของแห่งตน มีอิทธิพลอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติต่อพฤติกรรมการจัดการตนเองของผู้ป่วยที่ป่วยเป็นโรคหลอดเลือดหัวใจ บุคคลากรสาธารณสุข รวมทั้งพยาบาลสามารถนำผลการวิจัยไปใช้ในการส่งเสริมพฤติกรรมการจัดการตนเองของผู้ป่วยเหล่านี้ คําสําคัญ: โรคหลอดเลือดหัวใจ; การขยายหลอดเลือดหัวใจด้วยบอลลูนและใส่ขดลวด; ผู้ใหญ่; พฤติกรรมการจัดการตนเอง; การรับรู้แห่งตน; ความรอบรู้ด้านสุขภาพ; การรับรู้ความสามารถแห่งตน; การสนับสนุนทางสังคม Abstract Objective: To explore self-management behaviors and its predictors including health literacy, self-perceived burden, self-efficacy, and social support among adult patients with coronary heart disease (CHD) after percutaneous coronary intervention (PCI). Methods: A cross-sectional study was conducted with 149 adult patients with CHD who underwent PCI within one to three months through simple random sampling The data were collected from the patients who visited the outpatient department of a Class III Grade A general hospital in Wenzhou during September 10th to December 31st, 2022. Questionnaires were used to collect demographic characteristics and assess health literacy, self-perceived burden, self-efficacy, social support, and self-management behaviors. Pearson’s correlation and multiple linear regression were employed for data analyses. Results: Mean score of self-management behaviors was 64.53 ± 8.69 points indicating a moderate level. Health literacy, self-perceived burden, self-efficacy, and social support explained 47.3% of the variance of self-management behaviors (adjusted R² = 0.473, F (4,144) =32.26, P-value < 0.001). The best predictor was self-efficacy (β = 0.328, P-value < 0.001), followed by social support (β = 0.268, P-value < 0.001), and health literacy (β = 0. 197, P-value < 0.05); whereas self-perceived burden was not. Conclusion: Health literacy, social support, and self-efficacy exerted significant influence on the self-management behaviors of patients with CHD. The findings of this study could be applied by health personnel including nurses to enhance the self-management behaviors of these patients. Keywords: coronary heart disease; percutaneous coronary intervention; adults, self-management behaviors; self-perceived burden; health literacy; self-efficacy; social support