ทัศนคติและการปฏิบัติเกี่ยวกับบุหรี่ไฟฟ้าของเภสัชกรร้านยาในจังหวัดพะเยา Attitude toward and Practice of E-cigarette among Community Pharmacists in Phayao Province, Thailand
Abstract
บทคัดย่อ วัตถุประสงค์: เพื่อประเมินทัศนคติ การปฏิบัติ และของเภสัชกรชุมชนเกี่ยวกับบุหรี่ไฟฟ้า วิธีการศึกษา: การสำรวจภาคตัดขวางเก็บข้อมูลเภสัชกรชุมชนที่ปฏิบัติหน้าที่เต็มเวลาในจังหวัดพะเยาทั้งหมดจำนวน 69 ราย ตั้งแต่กันยายน พ.ศ. 2563 ถึงกุมภาพันธ์ พ.ศ. 2564 ใช้แบบประเมินทัศนคติและความรู้ โดยใช้คำถามพร้อมมาตราวัดลิเคิร์ท 5 ระดับ และพฤติกรรมการให้บริการเลิกบุหรี่ไฟฟ้าโดยใช้คำถามที่ตอบใช่หรือไม่ใช่ นำเสนอข้อมูลเป็นความถี่และร้อยละ การศึกษา: เภสัชกรชุมชนยินดีเข้าร่วมการศึกษา 58 ราย เภสัชกรเห็นว่าบุหรี่ไฟฟ้าไม่ดีต่อสุขภาพและอันตรายไม่น้อยไปกว่าบุหรี่ทั่วไป และเชื่อว่าบุหรี่ไฟฟ้าเป็นสิ่งเสพติด ไม่ควรแนะนำให้ผู้ป่วยเสพ และควรถูกจำกัดการใช้ตามกฎหมาย เภสัชกรชุมชนส่วนใหญ่ (ร้อยละ 86.2) มีความรู้เกี่ยวกับบุหรี่ไฟฟ้าในระดับไม่ดีหรือพอใช้ ร้อยละ 91.4 ไม่เคยให้คำแนะนำเกี่ยวกับบุหรี่ไฟฟ้า และร้อยละ 89.7 ไม่แนะนำให้ผู้ป่วยใช้บุหรี่ไฟฟ้ารวมทั้งไม่แนะนำให้ใช้บุหรี่ไฟฟ้าเป็นเครื่องมือในการเลิกบุหรี่ เภสัชกรชุมชนส่วนใหญ่มีทัศนคติเชิงลบเกี่ยวกับบุหรี่ไฟฟ้าและมีแนวโน้มไม่แนะนำให้ผู้ป่วยใช้บุหรี่ไฟฟ้า แม้การรับรู้ด้านความรู้ของเภสัชกรชุมชนจะอยู่ในระดับพอใช้แต่เภสัชกรชุมชนก็เชื่อว่าบุหรี่ไฟฟ้าส่งผลเสียต่อสุขภาพ ทำให้เสพติด และสนับสนุนให้มีการจำกัดการใช้ตามกฎหมาย คำสำคัญ: ทัศนคติ; ความรู้; การปฏิบัติ; บุหรี่ไฟฟ้า; เภสัชกรชุมชน Abstract Objective: To assess community pharmacists’ attitudes, practice, and perceived knowledge regarding e-cigarettes. Methods: In this cross-sectional survey, 69 full-time community pharmacists in Phayao province, Thailand region were invited. The study was carried out between September 2020 and February 2021. Participants were requested to rate their level of attitudes and perceived knowledge regarding e-cigarettes using five-point Likert-type scale. Participants were asked yes-or-no questions about their smoking cessation service practice. Frequency with percentage was used to summarize findings. Results: A total of 58 community pharmacists agreed to participate in the survey. Participants agreed that e-cigarettes are bad for health and are not less dangerous than conventional cigarettes. They believed that e-cigarettes are addictive, should not be recommended to patients, and should be banned. Most participants (86.2%) perceived their knowledge about e-cigarettes as fair and poor. However, 91. 4% of the participants never advised on e-cigarettes, and 89.7% would not recommend patients to use e-cigarettes or advise e-cigarettes as a smoking cessation tool. Conclusion: Most community pharmacists had a negative attitude regarding e-cigarettes. Despite having limited perceived knowledge, they felt them unhealthy and addictive and advocated a high restriction on them. They did not recommend patients use e-cigarettes. Keywords: attitude; perceived knowledge; practice; electronic cigarette; community pharmacistDownloads
References
World Health Organization. WHO global report on trends in orevalence of tobacco use 2000-2025, third edition. 2021. Geneva. World Health Organization. (Accessed on Jul. 27, 2022, at https://www.who.int/ publications/i/item/who-global-report-on-trends-in-prevalence-of-tobacco-use-2000-2025-third-edition)
Suvetwethin D. 1,000,000 Thai smokers are sick. 2017. Office of the Health Promotion Fund. (Accessed on May 10, 2021, at https://www. thaihealth.or.th/Content/36862-8.html) (in Thai)
Beard E, West R, Michie S, Brown J. Association between electronic cigarette use and changes in quit attempts, the success of quit attempts, use of smoking cessation pharmacotherapy, and use of stop smoking services in England: time series analysis of population trends. Br Med J 2016;354:i14645. (doi: 10.1136/bmj.i4645)
Sapru S, Vardhan M, Li Q, et al. E-cigarettes use in the United States: reasons for use, perceptions, and effects on health. BMC Public Health 2020;20(1):1-10. (doi: 10.1186/s12889-020-09572-x)
Rom O, Pecorelli A, Valacchi G, et al. Are E-cigarettes a safe and good alternative to cigarette smoking? Ann N Y Acad Sci 2015;1340(1):65-74. (doi: 10.1111/nyas.12609)
Callahan-Lyon P. Electronic cigarettes: human health effects. Tob Control 2014;23(suppl 2):ii36-ii40. (doi: 10.1136/tobacco control-2013-051470)
Hartmann‐Boyce J, McRobbie H, Bullen C, et al. Electronic cigarettes for smoking cessation. Cochrane Database Syst Rev 2016;2016(9). (doi: 10.1002/14651858.CD010216.PUB3)
Farsalinos KE, Poulas K, Voudris V, et al. Electronic cigarette use in the European Union: analysis of a representative sample of 27 460 Europeans from 28 countries. Addiction 2016;111(11):2032-2040. (doi: 10.1111/ADD.13506)
Chen YL, Wu SC, Chen YT, et al. E-cigarette use in a country with prevalent tobacco smoking: a population-based study in Taiwan. J Epidemiol 2019;29(4):155-163. (doi: 10.2188/JEA.JE20170300)
Rahman JA, Yusoff MFM, Mohamed HN, et al. The prevalence of e-cigarette use among adults in Malaysia. Asia-Pac. J Public Health 2019;31(7suppl):9S-21S. (doi: 10.1177/1010539519834735)
Tobacco Control Research and Perceived knowledge Management Center. Thailand tobacco consumption report 2018. Bangkok. Mahidol University, 2018. (in Thai)
Li D, Croft DP, Ossip D, et al. The association between statewide vaping prevalence and COVID-19. Prev Med Rep 2020;20:101254. (doi: doi.org/10.1016/j.pmedr.2020.101254)
McFadden DD, Bornstein SL, Vassallo R, et al. Symptoms COVID-19 positive vapers compared to COVID-19 positive non-vapers. J Prim Care Commun Health 2022;13:1-10. (doi: 10.1177/21501319211062672)
Phayao Provincial Agricultural Extension Office. Phayao provincial agricultural and cooperative development plan (2018 – 2022) review edition fiscal year 2019 (2019) general information and important agricultural information of Phayao province. 2019. (Accessed on Jul. 30, 2021, at https://www.opsmoac.go.th/phayao-strategic-files-421391791 796) (in Thai)
National News Bureau of Thailand. Phayao province takes immediate action to combat the e-cigarette outbreak and implement preventive measures. 2022. (Accessed on Jun. 27, 2022, at https://thainews.prd. go.th/ th/news/detail/TCATG230601120152120) (in Thai)
Kochsiripong P, Pitirattanaworranat P. Attitudes and perceptions toward electronic cigarettes among undergraduate health science students, Rangsit University, Thailand. Songklanakarin J Sci Technol 2021;43(1): 31-36.
Baiya P, Chankeaw T, Chinwong D, et al. The use of electronic cigarettes in Thailand: a cross-sectional national survey. Eur J Public Health 2020;30(suppl 5):976-977.
Tiemkli N, Nimphithakphong P, Pitchayakulmongkol C. Survey of online cigarette sales in Thailand. J Public Health Oxf 2012;42(3).
Berry KM, Fetterman JL, Benjamin EJ, et al. Association of electronic cigarette use with subsequent initiation of tobacco cigarettes in our youths. JAMA Netw Open 2019;2(2):e187794-e187794. (doi: 10.1001/ JAMANETWORKOPEN.2018.7794)
Saramunee K, Chaiyasong S, Krska J. Public health roles for community pharmacy: contrasts and similarities between England and Thailand. Isan J Pharm Sci 2011;7(2):1-11. (in Thai)
McBane SE, Corelli RL, Albano CB, et al. The role of academic pharmacy in tobacco cessation and control. Am J Pharm Educ 2013; 77(5):1-8. (doi: 10.5688/ajpe77593)
Peletidi A, Nabhani-Gebara S, Kayyali R. Smoking cessation support services at community pharmacies in the UK: a systematic review. Hellenic J Cardiol 2016;57(1):7–15. (doi: 10.1016/s1109-9666(16) 30012-4)
Bunditanukul W, Chalongsuk R. Effectiveness of smoking cessation program by the community pharmacist in Bangkok. Thai Bull Pharm Sci 2015;9:1–17. (doi: 10.14456/tbsp.2014.8) (in Thai)
Tongsri T, Sookanehnun P, Sookanehnun S. Effectiveness of a tobacco-free family counseling program by primary care pharmacists. Thai J Pharm Pract 2021;13(1):112-126. (in Thai)
Leegchur N, Thananithisak C. Effectiveness of pharmacist-based smoking cessation program in the conscripts at Wing 5 Air Base. Isan J Pharm Sci 2018;14:21–34. (in Thai)
El Hajj MS, Al Nakeeb RR, Al-Qudah RA. Smoking cessation counseling in Qatar: community pharmacists’ attitudes, role perceptions, and practices. Int J Clin Pharm 2012;34(4):667-676. (doi: 10.1007/S11096-012-9663-X)
Vitale F. Professional intervention for smoking cessation: the contribution of the pharmacist. Eur J Public Health 2000;10(3):21-24.
Ashley MJ, Victor JC, Brewster J. Pharmacists’ attitudes, role perceptions and interventions regarding smoking cessation: findings from four Canadian provinces. Chronic Dis Can 2007;28(1-2):20-28.
Kandra KL, Ranney LM, Lee JGL, et al. Physicians’ attitudes and use of e-cigarettes as cessation devices, North Carolina, 2013. PLoS One 2014;9:7–10. (doi: 10.1371/journal.pone.0103462)
El-Shahawy O, Brown R, Lafata JE. Primary care physicians’ beliefs and practices regarding e-cigarette use by patients who smoke: a qualitative assessment. Int J Environ Res Public Health 2016;13(5). (doi: 10.3390/ ijerph13050445)
Bascombe TMS, Scott KN, Ballard D, et al. Primary healthcare provider perceived knowledge, beliefs and clinic-based practices regarding alternative tobacco products and marijuana: a qualitative study. Health Educ Res 2016;31(3):375-383. (doi: 10.1093/her/cyv103)
Akande-Sholabi W, Adebisi Y. Toward pharmacy-based smoking cessation services in Nigeria: Perceived knowledge, perception and practice of community pharmacists. Popul Med 2021;3(January):1–9.
Krejcie R V, Morgan DW. Determining sample size for research activities. Educ Psychol Meas 1970;30:607-610.
El-Shahawy O, Brown R, Lafata JE. Primary care physicians’ beliefs and practices regarding e-cigarette use by patients who smoke: a qualitative assessment. Int J Environ Res Public Health 2016;13(5). (doi: 10. 3390/ijerph13050445)
Zgliczyński WS, Jankowski M, Rostkowska O, Gujski M, Wierzba W, Pinkas J. Perceived knowledge and beliefs of e-cigarettes among physicians in Poland. Med Sci Monit 2019;25:6322-6330.
Stepney M, Aveyard P, Begh R. GPs’ and nurses’ perceptions of electronic cigarettes in England: a qualitative interview study. Br J Gen Pract 2019;69(678):E8–14.
Luxton NA, Shih P, Rahman MA. Electronic cigarettes and smoking cessation in the perioperative period of cardiothoracic surgery: views of Australian clinicians. Int J Environ Res Public Health 2018;15(11).
Hurst S, Conway M. Exploring physician attitudes regarding electronic documentation of e-cigarette use: a qualitative study. Tob Use Insights 2018;11:1179173-1878287.
Hall MG, Pepper JK, Morgan JC, et al. Social interactions as a source of information about e-cigarettes: A study of U.S. adult smokers. Int J Environ Res Public Health 2016;13(8). (doi: 10.3390/ijerph13080788)
Parinyarux P, Tajai P, Chanwuthinun A, Ditsawanon P. Influence of information on e-cigarette smoking behaviors and decisions. Dis Control J 2022;48(3):539-550. (doi: doi.org/10.14456/dcj.2022.46)
Ministry of Commerce. Notification of the Ministry of Commerce: Prescribing hookahs and electronic hookahs or e-cigarettes as prohibited products in importing into Thailand. Government Gazette. 2014. (Accessed on Jul. 27, 2021, at http://www.ratchakitcha.soc. go.th/DATA/PDF/2557/E/268/1.PDF) (in Thai)
Narcotics Control Division. Order of the consumer protection board No. 9/2015 regarding the prohibition of the sale or prohibition of the provision of products “Baraku, electronic hookah or e-cigarette or hookah drug, liquid for filling electronic hookahs or e-cigarettes.” Government Gazette. 2015. (Accessed on Jul. 27, 2021, at https://mnfda.fda.moph.go.th/ narcotic/?p=3693) (in Thai)
Downloads
Published
Issue
Section
License
ลิขสิทธิ์ (Copyright)
ต้นฉบับที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารนี้ถือเป็นสิทธิ์ของไทยเภสัชศาสตร์และวิทยาการสุขภาพ การนำข้อความใด ๆ ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งหรือทั้งหมดของต้นฉบับไปตีพิมพ์ใหม่จะต้องได้รับอนุญาตจากเจ้าของต้นฉบับและวารสารก่อน
ความรับผิดชอบ (Responsibility)
ผลการวิจัยและความคิดเห็นที่ปรากฏในบทความเป็นความรับผิดชอบของผู้นิพนธ์ ทั้งนี้ไม่รวมความผิดพลาดอันเกิดจากเทคนิคการพิมพ์
