ปัจจัยทำนายความต้องการการดูแลของผู้ป่วยมะเร็งในเขตภาคตะวันออก Factors Predicting Care Needs of Cancer Patients in Eastern Thailand

Thai Pharm Health Sci J 2022;17(3):287-295.

Abstract

บทคัดย่อ วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาความต้องการของผู้ป่วยมะเร็งในเขตภาคตะวันออก และศึกษาปัจจัยที่ร่วมทำนายความต้องการของผู้ป่วยประกอบด้วยลักษณะทางประชากรศาสตร์ ลักษณะทางคลินิก ความกังวล และความซึมเศร้า วิธีการศึกษา: การวิจัยทดสอบความสัมพันธ์เชิงทำนายมีกลุ่มตัวอย่าง คือ ผู้ป่วยมะเร็งอายุ 20 ปีขึ้นไปที่รับบริการในโรงพยาบาลมะเร็งชลบุรี 160 คน เลือกด้วยการสุ่มอย่างง่าย เก็บข้อมูลโดยใช้แบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคลและข้อมูลทางคลินิก แบบประเมินความต้องการของผู้ป่วยมะเร็ง (SCNS-SF34 Thai version) แบบสอบถามความวิตกกังวลและอาการซึมเศร้า (Thai HADS) และแบบวัดคุณภาพชีวิตขององค์การอนามัยโลกฉบับย่อ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนาและการวิเคราะห์ความถดถอยเชิงพหุคูณแบบขั้นตอน ผลการศึกษา: ตัวอย่างส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง มีอายุเฉลี่ย 48.07 ปี ได้รับการวินิจฉัยเป็นโรคมะเร็งเต้านมมากที่สุด เป็นผู้ป่วยมะเร็งระยะที่ 3 และอยู่ระหว่างติดตามการรักษาเป็นส่วนใหญ่ พบว่าผู้ป่วยมะเร็งมีความวิตกกังวลและอาการซึมเศร้าสูงจนถึงมีความผิดปกติทางจิตเวชร้อยละ 30.00 และ 20.62 ตามลำดับ ผู้ป่วยมีความต้องการการดูแลด้านร่างกายและชีวิตประจำวันและด้านเพศสัมพันธ์ค่อนไปทางน้อย (ค่าเฉลี่ย = 37.88 และ 24.95 คะแนน ตามลำดับ จาก 100 คะแนนเต็ม) ในขณะที่ความต้องการการดูแลด้านจิตใจ ด้านการดูแลและการสนับสนุน และด้านระบบสุขภาพและข้อมูลมีคะแนนเฉลี่ยที่กึ่งหนึ่ง (ค่าเฉลี่ย = 45.39, 51.5 และ 49.99 คะแนน ตามลำดับ) ซึ่งแสดงว่ามีความต้องการการดูแลปานกลาง พบว่าคุณภาพชีวิตโดยรวม (β = – 0.28) และโรคมะเร็งทางนรีเวช (β = 0.21) ร่วมกันทำนายความต้องการของผู้ป่วยได้ร้อยละ 11.5 อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 สรุป: ผู้ป่วยมะเร็งในภาคตะวันออกมีความต้องการการดูแลด้านต่าง ๆ ในระดับปานกลาง และทำนายได้โดยคุณภาพชีวิตโดยรวมและการมีโรคมะเร็งทางนรีเวช   คำสำคัญ: มะเร็ง, ความต้องการการดูแล, คุณภาพชีวิต Abstract Objective: To determine the needs for care of cancer patients in eastern Thailand and its predicting factors including demographic and clinical characteristics, anxiety and depression. Methods: In his predictive correlational study, participants were 160 cancer patients aged 20 years old or older receiving service at Chonburi Cancer Hospital selected by simple random sampling. Questionnaire was used to collect demographic and clinical characteristics. Other tools included the Supportive Care Needs Survey Short Form 34 Thai version, Thai Hospital Anxiety and Depression scale, and WHO quality of Life brief–Thai. Data were analyzed using descriptive statistics and stepwise multiple regression analysis. Results: Majority of the participants were women. Their mean age was 48.07 years old. Most of them were diagnosed with breast cancer, had stage 3 cancer, and currently received regular follow-up. Clinical anxiety and clinical depression were found in 30.00% and 20.62% of them, respectively. For needs for care, participants need less on the physical and daily living care and sexuality care (mean = 37.88 and 24.95 out of 100 points). The needs for psychological care, healthcare service and information care, and patient care and support were at a moderate level (mean = 45.39, 49.99, and 51.5 points, respectively). This indicated a moderate need for care. Overall quality of live (β = –0.28) and having gynecological cancer (β = 0.21) were significant predictors of the need for care, together explaining 11.5% of the variance of the need (P-value < 0.05). Conclusion: Caner patients in the eastern region of Thailand had a moderate level of needs for care which could be predicted by quality of life and having gynecological cancer.    Keywords: cancer, care needs, quality of life