ความสัมพันธ์ระหว่างการรับรู้ความมั่นใจในการปฏิบัติกิจวัตรประจำวันโดยไม่หกล้มกับการรับรู้ อาการความดันโลหิตต่ำขณะเปลี่ยนท่า การรับรู้ความสามารถในการทรงตัว ประสบการณ์การหกล้ม และยารักษาโรคความดันโลหิตสูงของผู้สูงอายุโรคความดันโลหิตสูงชาวไทย Associations between Fall Efficacy and Perceived Orthostatic Hypotension, Perceived Balance Ability, Fall Experiences and Antihypertensive Drugs among Thai Older Adults with Hypertension

Abstract

บทคัดย่อ   วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาระดับและปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการรับรู้ความมั่นใจในการปฏิบัติกิจวัตรประจำวันโดยไม่หกล้มของผู้สูงอายุโรคความดันโลหิตสูง วิธีการศึกษา: ผู้สูงอายุที่มารับการรักษาโรคความดันโลหิตสูงที่โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านวังจันทร์ จังหวัดระยอง จำนวน 158 คน ได้มาจากการสุ่มตัวอย่างแบบง่าย เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ประกอบด้วย ข้อมูลส่วนบุคคล แบบทดสอบความผิดปกติทางการรับรู้ แบบสัมภาษณ์การรับรู้อาการความดันโลหิตต่ำขณะเปลี่ยนท่า แบบสัมภาษณ์การรับรู้ความสามารถในการทรงตัว และแบบสัมภาษณ์การรับรู้ความมั่นใจในการปฏิบัติกิจวัตรประจำวันโดยไม่หกล้มฉบับภาษาไทย (ฉบับปรับปรุง) วิเคราะห์ข้อมูลโดยสถิติเชิงพรรณนา และหาค่าสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์สเปียร์แมน แรงค์ ออเดอร์ ผลการศึกษา: กลุ่มตัวอย่างมีการรับรู้ความมั่นใจในการปฏิบัติกิจวัตรประจำวันโดยไม่หกล้มอยู่ในระดับสูง (  = 3.51, SD = 0.53) การรับรู้อาการความดันโลหิตต่ำขณะเปลี่ยนท่า การรับรู้ความสามารถในการทรงตัว และประสบการณ์การหกล้ม มีความสัมพันธ์กับการรับรู้ความมั่นใจในการปฏิบัติกิจวัตรประจำวันโดยไม่หกล้มของผู้สูงอายุโรคความดันโลหิตสูง (rs = -0.464, p < 0.001; rs = 0.462, p < 0.001; rs = -0.169, p = 0.017 ตามลำดับ) ส่วนประเภทของกลุ่มยาที่ใช้รักษาโรคความดันโลหิตสูงมีความสัมพันธ์กับการรับรู้ความมั่นใจในการปฏิบัติกิจวัตรประจำวันโดยไม่หกล้มของผู้สูงอายุโรคความดันโลหิตสูง อย่างไม่มีนัยสำคัญทางสถิติ (rs = 0.044, p = 0.291) สรุป: บุคลากรด้านสุขภาพควรให้ความสำคัญกับผู้สูงอายุที่มีประสบการณ์การหกล้ม มีการรับรู้ความสามารถในการทรงตัวและมีการรับรู้อาการความดันโลหิตต่ำขณะเปลี่ยนท่าไม่ดี โดยสามารถนำผลการวิจัยไปเป็นข้อมูลพื้นฐานในการพัฒนาแนวปฏิบัติการพยาบาลเพื่อส่งเสริมความมั่นใจในการปฏิบัติกิจวัตรประจำวันโดยไม่หกล้มของผู้สูงอายุโรคความดันโลหิตสูง คำสำคัญ: ปัจจัย, การรับรู้ความมั่นใจในการปฏิบัติกิจวัตรประจำวันโดยไม่หกล้ม, ความดันโลหิตสูง, ผู้สูงอายุ Abstract Objective: To study fall efficacy levels and their associated factors among older adults with hypertension. Methods: The sample of 158 older adults with hypertension who visited the Ban Wang Chan subdistrict health promotion hospital in Rayong province was randomly selected by simple random sampling. The research instruments included the demographic questionnaire, the six-item cognitive impairment test [6CIT], the perceived orthostatic hypotension questionnaires, the perceived balance ability questionnaire, and the revised edition of the Thai modified fall efficacy scale (TMFES). The data were analyzed using descriptive statistics and the Spearman rank order coefficient. Results: The results revealed that the sample had a high level of fall efficacy ( = 3.51, SD = 0.53). Factors associated with fall efficacy among older adults with hypertension at a level of.05 included perceived orthostatic hypotension, perceived balance ability, and fall experiences (rs = -0.464, p < 0.001; rs = 0.462, p < 0.001; rs = -0.169, p = 0.017 respectively). However, antihypertensive drug groups were not statistically significant in relation to fall efficacy among older adults with hypertension at level of .05 (rs = 0.044, p = 0.291). Conclusion: The findings recommend that healthcare providers should recognize fall efficacy among older adults with hypertension, especially those who have previous fall experiences, impaired perception of balance, and orthostatic hypotension. All health care providers can use this research finding as the basis for developing clinical nursing practice guidelines to promote fall efficacy among this group. Keywords: factors, fall efficacy, hypertension, older adults