ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับความรอบรู้ด้านสุขภาพในการป้องกันโรคความดันโลหิตสูง ของกลุ่มเสี่ยงในอำเภอนาดี จังหวัดปราจีนบุรี Factors Related to Health Literacy for Hypertension Prevention among High-risk Individuals in Nadee District, Prachinburi Province

Abstract

วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาระดับและปัจจัยที่สัมพันธ์กับความรอบรู้ด้านสุขภาพในการป้องกันโรคความดันโลหิตสูงของกลุ่มเสี่ยงโรคความดันโลหิตสูงชาวไทย วิธีการศึกษา: การวิจัยแบบศึกษาเชิงสหสัมพันธ์ กลุ่มตัวอย่างได้แก่ ประชาชนกลุ่มเสี่ยงโรคความดันโลหิตสูง อายุ 18-59 ปี จำนวน 214 คน ในอำเภอนาดี จังหวัดปราจีนบุรี ด้วยการสุ่มตัวอย่างแบบหลายขั้นตอน เครื่องมือรวบรวมข้อมูลประกอบด้วยแบบสัมภาษณ์ข้อมูลทั่วไป ความเครียด เจตคติต่อการป้องกันโรคความดันโลหิตสูง ปฏิสัมพันธ์กับผู้ให้บริการ การเข้าถึงและใช้บริการทางสุขภาพ และความรอบรู้ด้านสุขภาพในการป้องกันโรคความดันโลหิตสูง รวบรวมข้อมูลระหว่างธันวาคม พ.ศ. 2563 ถึงมกราคม พ.ศ. 2564 วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติพรรณนา สถิติสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์ของเพียร์สัน และสถิติสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์พอยท์ไบซีเรียล ผลการศึกษา: กลุ่มตัวอย่าง มีความรอบรู้ด้านสุขภาพในการป้องกันโรคความดันโลหิตสูงภาพรวมอยู่ในระดับต่ำ (mean 87.23, SD = 21.92 คะแนน) พบว่าปัจจัยที่สัมพันธ์กับความรอบรู้ด้านสุขภาพในการป้องกันโรคความดันโลหิตสูงอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติได้แก่ เพศ (r = 0.138, P-value < 0.05) รายได้ (r = 0.202, P-value < 0.05) ความเครียด (r = 0.427, P-value < 0.01) ปฏิสัมพันธ์กับผู้ให้บริการ (r = 0.242, P-value < 0.01) และการเข้าถึงและใช้บริการสุขภาพ (r = 0.242, P-value < 0.01)   ส่วนอายุ ระดับการศึกษา และเจตคติต่อการป้องกันโรคความดันโลหิตสูงมีสัมพันธ์กับความรอบรู้ด้านสุขภาพในการป้องกันโรคความดันโลหิตสูง สรุป: ประชากรกลุ่มเสี่ยงโรคความดันโลหิตสูงมีความรอบรู้ด้านสุขภาพในการป้องกันโรคความดันโลหิตสูงในระดับต่ำ และสัมพันธ์กับเพศ รายได้ ความเครียด ปฏิสัมพันธ์ระหว่างกลุ่มเสี่ยงโรคความดันโลหิตสูงและผู้ให้บริการ และการเข้าถึงและใช้บริการสุขภาพคำสำคัญ: ปัจจัย, ความรอบรู้ด้านสุขภาพ, กลุ่มเสี่ยงโรคความดันโลหิตสูงObjective: To determine level of and factors associated with health literacy for hypertension prevention among a high-risk Thai population. Method: In this correlation research, 214 individuals in Nadee district, Prachinburi province, who were at a high risk of hypertension were recruited using the multistage random sampling technique. Research instruments were questionnaires to gather data for demographic information, stress, attitude toward hypertension prevention, relationship between at the high-risk group and provider, access to care and use of health care services, and health literacy. Data collection was conducted from December, 2020 to January, 2021. Descriptive statistics, Pearson’s product moment correlation and point biserial correlation were used to analyze the data. Results: Health literacy for hypertension prevention was found to be at a poor level (mean = 87.23, SD = 21.92). Health literacy for hypertension prevention was significantly correlated with sex (r = 0.138, P-value < 0.05) income (r = 0.202, P-value < 0.05) stress (r = 0.427, P-value < 0.01) relationship between the high-risk group and providers (r = 0.242, P-value < 0.01), and access to care and use of health care services (r = 0.242, P-value < 0.01). Age, education level and attitude toward hypertension prevention were not significantly correlated with health literacy. Conclusion: Among the high-rsik individuals for hypertension, health literacy for hypertension prevention was at a poor level and significantly associated with sex, income, stress, relationship between the high-risk group and providers, and access to care and use of health care services. Keywords: Factors/ Health literacy/ risk of hypertension group