แนวทางในการจัดการเรียนรู้ในห้องปฏิบัติการวิทยาศาสตร์โดยใช้เทคโนโลยีเสมือนจริง

Abstract

The Guidelines with the Use of Augmented Reality in the Laboratory to organize the Teaching and Learning   Somsak  Techakosit and Namom Jeerangsuwanรับบทความ: 11 ตุลาคม 2556; ยอมรับตีพิมพ์: 24 พฤศจิกายน 2556DOI: https://doi.org/10.14456/jstel.2013.15 บทคัดย่อ การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา 1) การใช้ประโยชน์ห้องปฏิบัติการวิทยาศาสตร์ 2) ข้อจำกัดของการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนในห้องปฏิบัติการวิทยาศาสตร์ 3) สภาพแวดล้อมในห้องวิทยาศาสตร์ที่ส่งเสริมการเรียนรู้ของนักเรียน และ 4) แนวทางในการจัดการเรียนรู้ในห้องปฏิบัติการวิทยาศาสตร์โดยใช้เทคโนโลยีเสมือนจริง ผู้วิจัยใช้ระเบียบวิธีการวิจัยโดยใช้เทคนิคเดลฟาย ชักตัวอย่างแบบเจาะจงประกอบด้วยอาจารย์ผู้สอนวิชาวิทยาศาสตร์ระดับมัธยมศึกษาโรงเรียนสาธิตแห่งมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ศูนย์วิจัยและพัฒนาการศึกษา ที่มีประสบการณ์การสอนไม่น้อยกว่า 5 ปีและใช้เทคโนโลยีทางคอมพิวเตอร์เป็นสื่อการสอน จำนวน 7 ท่าน อาจารย์สาขาวิชาวิทยาศาสตร์ศึกษา คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ จำนวน 5 ท่าน และผู้เชี่ยวชาญด้านเทคโนโลยีเสมือนจริงที่มีประสบการณ์ออกแบบสื่อการเรียนการสอนด้วยเทคโนโลยีเสมือนจริงในพิพิธภัณฑ์เทคโนโลยีสารสนเทศ จำนวน 5 ท่าน โดยการเก็บข้อมูลจากแบบสอบถามความคิดเห็น 3 รอบ และวิเคราะห์ข้อมูลด้วยการพิจารณาผลจากการตอบของผู้เชี่ยวชาญที่มีค่ามัธยฐาน (median, Md) ตั้งแต่ 3.50 และค่าพิสัยระหว่างควอร์ไทล์ (interquartile range: IQR) มีค่าน้อยกว่าหรือเท่ากับ 1.50 ผลการวิจัยพบว่า 1) การใช้ประโยชน์ในการจัดการเรียนการสอนในห้องปฏิบัติการวิทยาศาสตร์ คือ 1.1) เป็นห้องทดลองวิทยาศาสตร์ 1.2) จัดการเรียนการสอน 1.3) เป็นที่จัดเก็บอุปกรณ์การทดลอง 1.4) จัดแสดงสื่อการเรียนการสอน 2) ข้อจำกัดของการใช้ห้องปฏิบัติการวิทยาศาสตร์ในการจัดการเรียนการสอน คือ 2.1) อุปกรณ์การทดลองบางอย่างไม่ทันสมัย 2.2) บางการทดลองมีอันตราย นักเรียนไม่สามารถทดลองได้ 2.3) ชุดอุปกรณ์การทดลองไม่มีคุณภาพ  2.4) นักเรียนไม่มีอิสระในทดลองเอง และ 2.5) ชุดอุปกรณ์การทดลองไม่เพียงพอกับจำนวนนักเรียน 3) สภาพแวดล้อมในห้องปฏิบัติการวิทยาศาสตร์ที่ส่งเสริมการเรียนรู้ของนักเรียน คือ 3.1) มีอุปกรณ์ให้นักเรียนใช้สืบค้นหาความรู้อย่างพอเพียง 3.2) มีบรรยากาศที่เหมาะสมต่อการเรียนรู้ 3.3) มีมุมให้นักเรียนค้นคว้าศึกษาด้วยตนเอง 3.4) ส่งเสริมการลงมือปฏิบัติจริง 4) แนวทางในการจัดการเรียนรู้ในห้องปฏิบัติการวิทยาศาสตร์โดยใช้เทคโนโลยีเสมือนจริงประกอบด้วย 4.1) ใช้เทคโนโลยีเสมือนจริงเป็นแหล่งการเรียนรู้ 4.2) เป็นฐานข้อมูล 4.3) ใช้ทบทวนความรู้ 4.4) ใช้เป็นชุดทดลองวิทยาศาสตร์ 4.5) เป็นสื่อการเรียนการสอน และ 4.6) ให้นักเรียนสร้างชิ้นงานคำสำคัญ: เทคโนโลยีเสมือนจริง  การจัดการเรียนรู้  ห้องปฏิบัติการวิทยาศาสตร์ AbstractThe objectives of the research study were to study 1) the use of the laboratory, 2) the limitations of having the teaching and learning in the laboratory, 3) the environment in the laboratory which encourages the students’ learning, and 4) the guidelines to organize the teaching and learning with the use of augmented reality in the laboratory. The Delphi technique was used for the research methodology. The sample groups selected by purposive sampling comprised seven specialists who were High School Science teachers with at least 5-year experience and used a computer as a medium of construction, five Science lecturers from the Faculty of Education, and five specialists in Augmented Reality. Data were compiled three times by using the same questionnaires. Data analysis used Median of 3.50 and above, and interquartile range of 1.50 or lower.  The result was found out that for 1) the use of the laboratory, the laboratory was used 1.1) to conduct scientific experiments, 1.2) to provide the teaching and learning, 1.3) to store experimental equipment, and 1.4) to display learning materials; 2) the limitations of having the teaching and learning in the laboratory were 2.1) out of date equipment, 2.2) dangerous experiments that students could not conduct, 2.3) disqualifying experimental sets, 2.4) lack of independence for students to conduct an experiment on their own, and 2.5) insufficiency of experimental sets; 3) The environment in the laboratory which encourages the students’ learning was 3.1) sufficient equipment to search for knowledgeable information, 3.2) suitable atmosphere for learning, 3.3) a self-study corner, and 3.4) a hands-on experiment; 4) The guidelines to organize the teaching and learning with the use of augmented reality in the laboratory included the use of augmented reality 4.1) as a source of learning, 4.2) as a data base, 4.3) as a review, 4.4) as a Science experimental set, 4.5) as a teaching and learning material, and 4.6) as a student’s project.Keywords: Augmented Reality, Learning Management, Laboratory