การศึกษาความสามารถในการนำเสนอตัวแทนความคิดเรื่องปัจจัยที่มีผลต่อสมดุลเคมีของนักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5

Main Article Content

สิขเรศ อำไพ

Abstract

The 11th Grade Students’ Representation Competency on Chemical Equilibrium
 
Sikareth Ampai
 
รับบทความ: 28 มีนาคม 2567; แก้ไขบทความ: 12 สิงหาคม 2567;  ยอมรับตีพิมพ์: 9 กันยายน 2567; ตีพิมพ์บทความออนไลน์: 15 ธันวาคม 2567
 
บทคัดย่อ
งานวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพโดยมุ่งที่จะอธิบายปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้นในเชิงลึกเพื่อศึกษาว่านักเรียนมีความสามารถในการแสดงตัวแทนความคิด 3 ระดับ คือระดับมหภาค จุลภาค และสัญลักษณ์เป็นอย่างไร ผ่านการจัดการเรียนรู้ในเนื้อหาของวิชาเคมี เรื่อง ปัจจัยที่มีผลต่อสมดุลเคมี โดยที่ไม่ได้จัดกระทำสิ่งทดลองใด ๆ ให้กับนักเรียน กลุ่มเป้าหมายในการศึกษาครั้งนี้กำลังศึกษาในระดับมัธยมศึกษาปีที่ 5 โรงเรียนขนาดใหญ่แห่งหนึ่งในกรุงเทพฯ จำนวน 40 คน ผู้วิจัยวิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้กระบวนการอุปนัยจากการอ่านข้อมูลในกระดาษนำเสนอตัวแทนความคิด 3 ระดับ ของทุกกลุ่ม ร่วมกับผู้เชี่ยวชาญทางด้านการจัดการเรียนรู้วิชาเคมีอีก 2 ท่าน พิจารณาความคล้ายและความแตกต่างของคำตอบ เพื่อให้ได้แนวทางการสร้างประเด็นข้อค้นพบตัวอย่างที่เกี่ยวข้องกับการนำเสนอตัวแทนความคิด โดยการจัดกลุ่มคำตอบของนักเรียนคำนึงถึงประเด็นที่พบและจำนวนของประเด็น ซึ่งอาจทำให้ผลงานใน 1 กลุ่ม พบประเด็นมากกว่าหนึ่งประเด็น ได้ข้อสรุปจำนวน 5 ประเด็น คือ 1) การนำเสนอตัวแทนความคิดของปฏิกิริยาในระดับจุลภาคที่แสดงกลไกการเกิดปฏิกิริยา (mechanism) ไม่ครบขั้นตอน 2) การไม่ได้แสดงตัวแทนความคิดของความเคลื่อนไหว (movement) ของอนุภาคสาร ทุก ๆ ขั้นตอนในระดับจุลภาค 3) การแสดงตัวแทนความคิดของการเปลี่ยนของสมดุลในระดับจุลภาคโดยไม่คำนึงถึงจำนวน สัดส่วนของอนุภาคที่จะต้องสัมพันธ์กันระหว่างสารตั้งต้นและสารผลิตภัณฑ์ในระบบสมดุลเคมี 4) การนำเสนอตัวแทนความคิดของปรากฏการณ์ในระดับมหภาคโดยใช้การบรรยาย ไม่วาดภาพ หรือวาดภาพแต่แสดงไม่ครบขั้นตอน เลือกตัวแทนสีไม่สอดคล้องกับข้อมูลเชิงประจักษ์ และ 5) การนำเสนอตัวแทนความคิดของปรากฏการณ์ในระดับจุลภาคโดยใช้รูปเรขาคณิต ไม่ใช้รูปร่างโมเลกุล ไอออน อนุมูลกลุ่มตามความรู้เดิม
คำสำคัญ:  ตัวแทนความคิด  ความสามารถในการสร้างตัวแทนความคิด  สมดุลเคมี
 
Abstract
This research is qualitative research that focused on explaining the phenomena that occur in depth among students. The objective was to study how students were able to represent ideas at three levels: macroscopic, sub–microscopic and symbolic levels. Through organizing learning in the content of the chemistry subject on factors affecting chemical equilibrium did not conduct any experiments for the students. The participants of this study was 40 students who studied in Grade 11 at a large school in Bangkok. Data were analyzed using an inductive process from reading the information in the paper, presenting representatives of 3 levels of thinking of all groups, together with two experts in chemistry learning management, considering similarities and differences in the answers. To gain guidelines for creating sample findings related to presenting representative ideas. Grouping of student responded considers the issues found and the number of issues. This may cause more than one issue to be found in the work of one group. A total of 5 points were concluded: 1) Presentation of a representative idea of the reaction at the sub–microscopic level that shows the mechanism of the reaction (mechanism) is incomplete. 2) Not representing the idea of the movement of particles at every step at the sub–microscopic level. 3) Conceptual representation of sub-microscopic level in equilibrium shifts regardless of quantity. The proportion of particles that must be related between reactants and products in a chemical equilibrium system. 4) Presenting a representative idea of a macroscopic level phenomenon using a lecture, not drawing, or drawing a picture but not fully showing the steps. Select a color representative not consistent with empirical data. 5) Presenting a conceptual representation of a microscopic phenomenon using geometric figures. The shapes of molecules, ions, and group radicals were not used according to previous knowledge.
Keywords: Representation, Representation competency, Chemical equilibrium

Downloads

Download data is not yet available.

Article Details

Section
บทความวิจัย (Research Article)

References

Bamrungbantum, D., and Poosittisak, S. (2012). Grade 10 students’ mental representation about chemical bonds from the learning activities using an analogy teaching approach: FAR guide. Journal of Education Khon Kaen University (Graduate Studies Research) 7(4): 9–16.

Bucat, B., and Mocerino, M. (2009). Learning at the sub–micro level: Structural representations. In Gilbert, J. K., and Treagust, D. (Eds). Multiple Representations in Chemical Education, Model and Modeling in Science Education Vol. 4 (pp.11–29). UK: Springer.

Chantavanich, S. (2022). Qualitative Research Data Analysis. 26th ed. Bangkok: Chulalongkorn University.

Creswell, J. W., and Poth, C. N. (2016). Qualitative Inquiry and Research Design: Choosing among Five Approaches. 4th ed. USA: Sage.

DeBoer, G. E. (2000). Scientific literacy: Another look at its historical and contemporary meanings and its relationship to science education reform. Journal of Research in Science Teaching 37(6): 582– 601.

Gilbert, J. K., and Treagust, D. F. (2009). Introduction: Macro, submicro and symbolic representations and the relationship between them: Key models in chemical education. In Gilbert, J. K., and Treagust, D. (Eds). Multiple Representations in Chemical Education, Model and Modeling in Science Education Vol. 4 (pp.1–8). UK: Springer.

Kozma, R., and Russell, J. (2005). Students becoming chemists: Developing representational competence. In Gilbert, J. K. Visualization in Science Education (pp. 121–146). The Netherland: Springer.

Rea–Ramirez, M. A., Clement, J., and Núñez–Oviedo, M. C. (2008). An instructional model derived from model construction and criticism theory. In Clement, J. J., and Rea–Ramirez, M. A. (Eds.) Model Based Learning and Instruction in Science (pp. 23–43). NJ: Springer.

Shwartz, Y., Ben–Zvi, R., and Hofstein, A. (2005). The importance of involving high–school chemistry teachers in the process of defining the operational meaning of ‘chemical literacy’. International Journal of Science Education 27(3): 323–344.

Suknarusaithagul, N., Faikhamta, C., and Suwanruji, P. (2021). The development of grade 12 students’ representational competence in electrochemical cell through model–based learning. Journal of Educa-tion Khon Kaen University 44(4): 84–99.

Supatchiyawong, P., Faikhamta, C., and Suwanruji, P. (2015). Using model–based learning for enhancing mental model of atomic structure and understandings of the nature of model of 10th grade students. Walailak Journal of Learning Innovations 1(1): 97–124.

Taber, K. S. (Ed.). (2009). Progressing Science Education: Constructing the Scientific Research Programme into the Contingent Nature of Learning Science. Dordrecht: Springer Netherlands.