มุมมองการเสริมสร้างศักยภาพบุคลากรด้านวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และนวัตกรรมของไทยสู่การพัฒนาภาคการผลิตและชุมชน

Abstract

Perspective on Capacity Building of National Science, Technology and Innovation Personnel for Development of Productive Sector and Community
 
Junpen Meka-apiruk and Orathai Moolkum
 
รับบทความ: 16 เมษายน 2557; ยอมรับตีพิมพ์: 23 พฤษภาคม 2558
 
บทคัดย่อ
ประเทศไทยส่งเสริมบุคลากรด้านวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และนวัตกรรม ซึ่งกำหนดไว้ในแผนระดับชาติ ได้แก่ แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ และแผนพัฒนาวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยีและนวัตกรรมแห่งชาติ  อย่างไรก็ตาม จากการจัดอันดับขีดความสามารถในการแข่งขันของประเทศที่มีเศรษฐกิจดีทั่วโลกของสถาบันการจัดการนานาชาติ (International Institute for Management Development, IMD) สมาพันธรัฐสวิส พบว่า ปี พ.ศ. 2556 ขีดความสามารถทางด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีของไทยทางด้านวิทยาศาสตร์อยู่ในลำดับที่ 40 ด้านเทคโนโลยีอยู่ในลำดับที่ 47 และดัชนีการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์อยู่ในลำดับที่ 55 พบว่า มีแนวโน้มลดลง จากการวิเคราะห์ข้อมูลทุติยภูมิและการสัมภาษณ์เชิงลึกจากผู้บริหารและผู้ทรงคุณวุฒิที่เกี่ยวข้อง พบว่า สาเหตุของปัญหาความ สามารถลดลง ได้แก่ (1) จำนวนนักวิจัยซึ่งเป็นทุนทางปัญญาในการสร้างองค์ความรู้ใหม่ไม่เพียงพอ (2) ศักยภาพบุคลากรในการผลิตผลงานวิจัยคุณภาพลดลง (3) ความสามารถบุคลากรในการขยายผลงานวิจัยสู่ภาคธุรกิจน้อย และ (4) นักวิจัยและนักวิทยาศาสตร์ขาดแรงจูงใจในการทำงานในสายอาชีพ จากข้อมูลที่สำรวจด้านข้อมูลปฐมภูมิและทุติยภูมิสามารถหาแนวทางการเสริมสร้างศักยภาพบุคลากรด้านวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยีและนวัตกรรมของไทย โดยการประยุกต์ใช้แนวปฏิบัติที่ดีจากแผนงาน “ประชาชน” ภายใต้กรอบแผนงานวิจัยฉบับที่ 7 (ค.ศ. 2007–2013) ของสหภาพยุโรปซึ่งเป็นแนวทางนำมาใช้ในบริบทของไทยได้  โดยยึดรูปแบบการพัฒนาบุคลากรด้านวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยีและนวัตกรรม เพื่อให้เกิดการหมุนเวียนบุคลากรระหว่างภาคอุดมศึกษา สถาบันวิจัย และอุตสาหกรรมรวมทั้งวิสาหกิจและชุมชน
คำสำคัญ: การพัฒนาศักยภาพบุคลากรด้านวิทยาศาสตร์  ความสามารถในการแข่งขัน การหมุนเวียนบุคลากร
 
Abstract
Thailand has promoted human resources development on science, technology and innovation as appeared in National Economic and Social Development Plan as well as National Science, Technology and Innovation Development Plan, leading to national strategies. However, International Institute for Management Development (IMD), Switzerland, ranked Thailand on science infrastructure to be 40th in 2013. In addition, Thailand technology infrastructure was ranked to be 36th in 2013. Moreover, Human Development Index was 55th in 2013 showing critical weakness as human capital was crucial for national economic and social development. According to the analysis of secondary data and in–depth interview from the involved executives and experts keen on development of science, technology and innovation, causes of the weakness are as the followings: (1) Number of researchers to create novel body of knowledge were insufficient (2) Personnel capability to perform quality researches was less (3) Personnel competency to extend research results to commercialization was low and (4) Researchers and scientists were scarce of motivation to remain in their career path. If these drawbacks are accumulated and sustained for a long period of time, national competitiveness will be lost. Therefore, success story of “People” in 7th Framework Programme (2007 to 2013) of European Union was analyzed for highly relevant actions. Selected actions were approved by the interviewees for feasible appliance in Thailand. “Proposal for Capacity Building on Science, Technology and Innovation Personnel Development” was created based on the established “Model of Science, Technology and Innovation Personnel Development by Knowledge Triangle Concept” focusing on personnel circulation among higher education, research institutes and industries include enterprises and communities.
Keywords: Capacity building, Brain circulation, Knowledge triangle