ผลกระทบจากนโยบายยกเลิกใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชอันตรายที่มีต่อระบบเศรษฐกิจ และความเหลื่อมล้ำทางรายได้ของครัวเรือนไทย (IMPACT OF THE CANCELLATION POLICY OF USING DANGEROUS CHEMICAL PESTICIDES ON THE ECONOMY AND HOUSEHOLD INCOME INEQUALITY IN THAILAND)

Abstract

บทความวิจัยนี้ได้ประเมินผลกระทบจากการยกเลิกนโยบายการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชอันตราย (พาราควอต ไกลโฟเสท และคลอร์ไพริฟอส) ที่มีต่อระบบเศรษฐกิจและการกระจายรายได้ของไทย โดยใช้บัญชีเมตริกซ์สังคมปี 2561 ที่ถูกเพิ่มบัญชีค่ารักษาพยาบาลอันเกิดจากความเจ็บป่วยจากการใช้สารเคมีตามงานศึกษาของ Resosudarmo และ Thorbecke (1998) ผลการศึกษาพบว่า สารเคมีกำจัดศัตรูพืชอันตรายนั้นสามารถส่งผลกระทบต่อระบบเศรษฐกิจไทยโดยรวมได้ ด้วยผลกระทบเชื่อมโยงไปข้างหลังที่สูงต่อภาคเกษตรและภาคอุตสาหกรรมอาหารที่เกี่ยวข้อง ส่วนผลกระทบต่อการกระจายรายได้ยังไม่ชัดเจนนัก เนื่องจากตัวทวีคูณด้านมูลค่าเพิ่มที่มีต่อค่าตอบแทนแรงงานของทั้งครัวเรือนภาคเกษตรและนอกภาคเกษตรมีค่าไม่ต่างกันมาก ผลการศึกษาสามารถนำไปสู่ข้อสรุปเชิงนโยบายที่สำคัญได้ว่า รัฐบาลควรมีนโยบายรองรับผลกระทบทางด้านลบที่จะตามมาอย่างฉับพลันต่อระบบเศรษฐกิจ เช่น ส่งเสริมนวัตกรรมและเทคโนโลยีที่เหมาะสมสำหรับภาคเกษตรเพื่อลดการพึ่งพาสารเคมี เพราะนอกจากจะยิ่งช่วยสร้างมูลค่าเพิ่มให้แก่ภาคเกษตรและอุตสาหกรรมอาหารจากการเป็นอาหารปลอดภัยแล้ว รัฐบาลเองก็จะสามารถนำเงินไปอุดหนุนแก่นโยบายสาธารณะอื่นได้ แทนที่จะใช้เงินเพื่อบรรเทาผลกระทบทางลบที่เกิดจากการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชอันตราย คำสำคัญ: สารเคมีกำจัดศัตรูพืช  ผลกระทบทางเศรษฐกิจ  การกระจายรายได้  บัญชีเมตริกส์สังคม  ประเทศไทย This research article evaluates the impact of the cancellation policy regarding the use of dangerous chemical pesticides (Paraquat, Glyphosate, and Chlorpyrifos) on the economy and income distribution in Thailand. The Social Accounting Matrix 2018 which includes healthcare spending on pesticide-related illness resulting from dangerous chemical pesticide use is applied in this study, following the study of Resosudarmo and Thorbecke (1998). The findings reveal that pesticides have an effect on the entire economic system in Thailand, with a strong backward linkage to the related agricultural sector and the food industry, while the effect on income distribution appears unclear since there is not much difference in the value-added multiplier between the wages of agricultural households and non-agricultural households. It can be concluded from the results that in terms of a policy, the government should provide support to mitigating the upcoming effect on the economy. For example, supporting appropriate innovation and technology for agriculture to reduce pesticide use, thus raising the value of the agro-food industry through the verification of food safety. The government should also provide budget support for other public policies rather than concentrating merely on decreasing the negative effect of pesticide usage. Keywords: Pesticide, Economic Impact, Income Distribution, Social Accounting Matrix, Thailand