คุณภาพชีวิตผู้สูงอายุที่ใช้บริการการแพทย์ทางเลือกโดยการฝังเข็ม ศูนย์การแพทย์ปัญญานันทภิกขุ ชลประทาน มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ

Abstract

การวิจัยเชิงสำรวจนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุที่ใช้การแพทย์ทางเลือกโดยการฝังเข็ม และศึกษาปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุที่ใช้บริการการแพทย์ทางเลือกโดยการฝังเข็มศูนย์การแพทย์ปัญญานันทภิกขุ ชลประทาน มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ กลุ่มตัวอย่าง คือ ผู้สูงอายุที่ใช้บริการฝังเข็ม จำนวน 100 ราย จากการสุ่มอย่างง่าย เก็บข้อมูลโดยใช้แบบสอบถาม หาค่าความเชื่อมั่นโดยใช้สัมประสิทธิ์แอลฟาของครอนบาค มีค่า 0.91 วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนาและสถิติวิเคราะห์ถดถอยเชิงพหุ ผลการวิจัยพบว่า ผู้สูงอายุที่ใช้บริการการแพทย์ทางเลือกโดยการฝังเข็ม อายุเฉลี่ย 69.15 ปี ส่วนใหญ่ระดับการศึกษาต่ำกว่าปริญญาตรี ไม่ได้ทำงาน มีรายได้ต่อเดือนระหว่าง 10,001-30,000 บาท สาเหตุของการใช้บริการเพื่อรักษาอาการหรือโรค และส่วนใหญ่มีโรคประจำตัว คุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุที่ใช้บริการการแพทย์ทางเลือกโดยการฝังเข็มอยู่ในระดับมากโดยมีค่าเฉลี่ย 3.97 ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน 0.67 ตัวแปรปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุที่ใช้บริการการแพทย์ทางเลือกโดยการฝังเข็ม ได้แก่ ปัจจัยส่วนบุคคลคืออายุ ปัจจัยด้านพฤติกรรมสุขภาพ คือ บทบาทการเจ็บป่วย และปัจจัยด้านเศรษฐกิจและสังคม คือ สถานะทางการเงินและสวัสดิการสังคม อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < 0.05) ซึ่งตัวแปรทั้งหมดทำนายคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุที่ใช้การแพทย์ทางเลือกโดยการฝังเข็มได้ 45.9% โดยเรียงลำดับตัวแปรที่มีอิทธิพลจากมากไปน้อย คือ สวัสดิการสังคม บทบาทการเจ็บป่วย อายุ และสถานะทางการเงิน ตามลำดับ ผลการวิจัยนี้เป็นประโยชน์เพื่อการพัฒนาคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุให้สอดคล้องกับแผนพัฒนาประเทศทำให้สามารถบริหารจัดการสังคมผู้สูงอายุได้อย่างยั่งยืน และส่งผลต่อการเติบโตทางด้านเศรษฐกิจของประเทศคำสำคัญ: คุณภาพชีวิต  ผู้สูงอายุ  การแพทย์ทางเลือก  การฝังเข็มThe objectives of this survey research were to assess quality of life in the elderly using alternative medicine service by acupuncture, and study factors that affected to quality of life in elderly using service by acupuncture of Panyananthaphikkhu Chonprathan Medical Center, Srinakharinwirot University. The sample was 100 elderly who used service by simple random sampling. The questionnaire was used to collected data with reliability Cronbach,s Alpha Coefficient value 0.91. Statistical analysis was done using descriptive statistics, and analysis statistics by multiple regression. The research results showed that the elderly had average age 69.15, and most below bachelor degree, non working, income between 10,001-30,000 bath per month. The causes to using service were symptom or disease treatment and most of them patient. The quality of life in elderly using alternative medicine service by acupuncture at high level, had mean 3.97 and standard deviation 0.67. The variables of factors affected to quality of life in elderly using were age of personal factor, illness role of health behavior factor, financial status and social welfare of socio-economic factor with statistical significant at p-value < 0.05. The adjust R2 45.9%, and these variables affected to quality of life from in descending order were social welfare, illness role, age, and financial status respectively. The advantage of this study is to develop quality of life in elderly according to government plan for sustainable social management of them and for economic growth.Keywords: Quality of Life, Elderly, Alternative Medicine, Acupuncture Therapy