ความหลากหลายของพฤติกรรมของโครโมโซม ในการแบ่งเซลล์แบบไมโอซิสของโหระพา (Ocimum basilicum L.) ในประเทศไทย

Abstract

บทคัดย่อ พืชสกุลโหระพาจัดอยู่ในวงศ์ Lamiaceae ประกอบด้วยพืช 65-160 ชนิด ซึ่งมีการกระจายตัวไปทั่วโลก พืชในสกุลนี้โหระพามีความสำคัญทางเศรษฐกิจมากที่สุด เนื่องจากการปรับปรุงพันธุ์และการเกิดลูกผสมโดยธรรมชาติ ทำให้โหระพามีความหลากหลายทั้งในด้านสัณฐานวิทยาและจำนวนโครโมโซม รวมถึงโหระพาในประเทศไทย ดังนั้นการศึกษานี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อตรวจสอบความหลากหลายของโครโมโซมของโหระพาในประเทศไทย และศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างความหลากหลายด้านสัณฐานวิทยาและโครโมโซมของโหระพา โดยเก็บตัวอย่างโหระพาจากจังหวัดเชียงใหม่ นครราชสีมา พระนครศรีอยุธยา ประจวบคีรีขันธ์ และตรัง นำมาศึกษาโครโมโซมจากการแบ่งเซลล์แบบไมโอซิส พบว่าโหระพาจากทั้ง 5 จังหวัด มีจำนวนโครโมโซมเท่ากัน คือ 2n = 52 หรือ 26 ไบวาเลนต์ แต่ค่าเฉลี่ยจำนวนไคแอสมาต่อเซลล์ของโหระพาจากทั้ง 5 จังหวัด แตกต่างกัน ซึ่งผลการทดลองนี้แสดงให้เห็นว่าโหระพาที่พบในประเทศไทยอยู่ในสภาวะที่เป็น polyploid และมีการลดการเกิดรีคอมบิเนชันในระดับที่แตกต่างกันของโหระพาจากต่างพื้นที่กัน อย่างไรก็ตามไม่พบความสัมพันธ์ระหว่างความหลากหลายด้านสัณฐานวิทยาและพฤติกรรมของโครโมโซมของโหระพา Variation in Meiotic Behavior of Sweet Basil (Ocimum basilicum L.) in ThailandABSTRACT The genus Ocimum L. is in family Lamiaceae, comprises 65-160 species distributed worldwide. Among the Ocimum species, O. basilicum L. is the most important economically. Due to breeding and natural hybridization, the morphology and chromosome numbers of O. basilicum, including that in Thailand, are very variable. Therefore, the objectives of this study are to investigate the variation of chromosomes of  O. basilicum in Thailand and to study the relationship between the variation in plant morphology and chromosome of O. basilicum. Plant materials of O. basilicum were collected from Chiang Mai, Nakhon Ratchasima, Prachuap Khiri Khan, Phra Nakhon Si Ayutthaya and Trang. Meiotic chromosomes were examined on all accessions. The results show the same chromosome number of O. basilicum from all five provinces which is 2n = 52 or 26 bivalents. But the mean values of chiasmata per cell of O. basilicum from five provinces are different. These results suggested that O. basilicum in Thailand is polyploidy and there are the different levels of recombination reduction in O. basilicum from different areas. However, the relationship between variation of plant morphology and chromosome behavior in O. basilicum cannot be established.