การจัดการของเสียอุตสาหกรรมของโรงงานผลิตชิ้นส่วนคอนกรีตสำเร็จรูป

Abstract

Industrial Waste Management of Precast Concrete Production Plants
 
Jeth Rueangrit and Weawboon Yamsaengsung
 
รับบทความ: 12 พฤษภาคม 2568; แก้ไขบทความ: 15 สิงหาคม 2568; ยอมรับตีพิมพ์: 28 สิงหาคม 2568; ตีพิมพ์ออนไลน์: 11 ธันวาคม 2568 
 
บทคัดย่อ
การศึกษาเชิงสำรวจครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา 1) แหล่งกำเนิด ปริมาณ และลักษณะทางกายภาพของของเสียอุตสาหกรรม 2) วิธีการเก็บรวบรวม และการขนส่งของเสียอุตสาหกรรม 3) วิธีการบำบัดและการกำจัดของเสียอุตสาหกรรม 4) ค่าใช้จ่ายในการจัดการของเสียอุตสาหกรรม และ 5) เสนอแนวทางการจัดการของเสียอุตสาหกรรมที่เหมาะสม โดยประชากรคือโรงงานผลิตชิ้นส่วนคอนกรีตสำเร็จรูป ใช้วิธีในการสุ่มตัวอย่างแบบเจาะจง เป็นของเสียที่เกิดขึ้นภายในโรงงานผลิตชิ้นส่วนคอนกรีตสำเร็จรูป และมีเครื่องมือที่ใช้ในการศึกษาประกอบด้วย แบบสำรวจที่ 1 ใช้ในการสำรวจแหล่งกำเนิด และปริมาณของของเสีย แบบสำรวจที่ 2 ใช้ในการสำรวจวิธีการเก็บรวบรวม และการขนส่งของเสีย แบบสำรวจที่ 3 ใช้ในการสำรวจวิธีการบำบัด และการกำจัดของเสีย แบบสำรวจที่ 4 ใช้ในการสำรวจค่าใช้จ่ายในการจัดการของเสีย และเครื่องมือในการหาปริมาณของเสียทั้งหมดและลักษณะทางกายภาพของของเสีย วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา คือ ร้อยละ และค่าเฉลี่ยเลขคณิต ผลการศึกษา พบว่า 1) ของเสียอุตสาหกรรมเกิดจากหลายหน่วยงานในโรงงาน แบ่งเป็น 14 ชนิด แยกเป็นของเสียอันตราย 4 ชนิด และของเสียไม่อันตราย 10 ชนิด โดยของเสียทั่วไปเกิดขึ้นเฉลี่ย 69.39 กิโลกรัมต่อวัน ความหนาแน่นมีค่าเฉลี่ยเท่ากับ 0.26 กิโลกรัมต่อลิตร และมีองค์ประกอบทางกายภาพ ได้แก่ เศษอาหารมากที่สุด ร้อยละ 28.03 รองลงมาคือ แก้ว ยาง อื่น ๆ กระดาษ และพลาสติก ตามลำดับ 2) โรงงานมีการคัดแยกของเสียอุตสาหกรรมที่แหล่งกำเนิด มีภาชนะเก็บรวบรวม แต่ไม่มีการติดฉลากที่ภาชนะ ของเสียส่วนใหญ่ที่สามารถขายได้จะมีผู้มารับซื้อที่โรงงาน ซึ่งโรงงานมีใบนำสินค้าออกนอกโรงงาน แต่โรงงานยังไม่ได้ดำเนินเรื่องเกี่ยวกับการขออนุญาตนำสิ่งปฏิกูลหรือวัสดุที่ไม่ใช้แล้วออกนอกโรงงานอย่างถูกต้องตามกฎหมาย จากหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง 3) โรงงานมีวิธีการบำบัดและการกำจัด ได้แก่ การขาย การเพิ่มมูลค่า และการแยกวัสดุเพื่อนำกลับมาใช้ใหม่ รวมถึงการฝังกลบในพื้นที่โรงงาน การให้เทศบาลนำไปกำจัด และการให้แม่ค้าและประชาชนนำไปใช้ประโยชน์ โดยของเสียที่นำไปใช้ประโยชน์ไม่ได้ จะถูกทิ้งรวมกับกากของเสียทั่วไป 4) โรงงานมีรายได้จากการขายของเสียเฉลี่ยเดือนละ 39,206.75 บาท และมีค่าใช้จ่ายในการจัดการของเสียเฉลี่ยเดือนละ 42,353.75 บาท และ 5) แนวทางการจัดการของเสียอุตสาหกรรมมีวิธีการและขั้นตอนที่แตกต่างกันตามชนิดของของเสียอุตสาหกรรมแต่ละชนิด
คำสำคัญ:  การจัดการของเสีย  ของเสียอุตสาหกรรม  ชิ้นส่วนคอนกรีตสำเร็จรูป
 
Abstract
This exploratory study aimed to investigate 1) the sources, quantities, and physical characteristics of industrial waste, 2) the collection and transportation methods of industrial waste, 3) the treatment and disposal practices of industrial waste, 4) the cost of industrial waste management, and 5) appropriate industrial waste management guidelines. The population of the study consisted of precast concrete component manufacturing factories. A purposive sampling method was employed, focusing on waste generated within these factories. The research tools included four survey forms: Survey 1 for identifying sources and quantities of waste, Survey 2 for waste collection and transportation methods, Survey 3 for waste treatment and disposal methods, and Survey 4 for waste management costs. Additionally, tools were used to measure the total quantity and physical characteristics of the waste. Data were analyzed using descriptive statistics, including percentage and arithmetic mean. The study found that: 1) Industrial waste originated from various departments within the factory and could be categorized into 14 types 4 hazardous and 10 non–hazardous. General waste had an average daily quantity of 69.39 kilograms with an average density of 0.26 kilograms per liter. The main physical components included food scraps (28.03%), followed by glass, rubber, others, paper, and plastic, respectively. 2) The factories separated waste at the source and used collection con-tainers; however, the containers were not labeled. Most marketable waste was collected by buyers at the factory. Although the factories issued goods dispatch forms, they had not yet ob-tained legal authorization from relevant authorities to transport waste materials off–site. 3) Waste treatment and disposal methods included selling, value–adding, material separation for reuse, on–site landfill, disposal by municipal authorities, and distribution to local vendors and residents. Waste that could not be reused was disposed of along with general waste. 4) The factories generated an average monthly income of 39,206.75 THB from selling waste, with an average monthly waste management cost of 42,353.75 THB. 5) Industrial waste management procedures varied according to the type of waste.
Keywords: Waste management, Industrial waste, Precast concrete components