การพัฒนาแนวคิดวิทยาศาสตร์ เรื่อง ปฏิกิริยาเคมี ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 ด้วยการเรียนรู้โดยใช้แบบจำลองเป็นฐาน

Main Article Content

สุชาวดี สมสำราญ
กฤติณ ทิพย์มณเฑียร
ฐาปนา จ้อยเจริญ

Abstract

Development of Scientific Conceptions in “Chemical Reaction” of Matthayomsuksa 3 Students through Model–based Learning
 
Suchawadee Somsamran, Krittin Tipmontiane and Thapana Choicharoen
 
รับบทความ: 3 สิงหาคม 2566; แก้ไขบทความ: 18 พฤศจิกายน 2566; ยอมรับตีพิมพ์: 21 พฤศจิกายน 2566; ตีพิมพ์ออนไลน์: 24 ธันวาคม 2566
 
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีจุดมุ่งหมายเพื่อพัฒนาแนวคิดวิทยาศาสตร์ เรื่อง ปฏิกิริยาเคมี ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 ด้วยการเรียนรู้โดยใช้แบบจำลองเป็นฐาน โดยกลุ่มตัวอย่างที่ใช้ศึกษาเป็นนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 จำนวน 40 คน ซึ่งได้มาโดยการเลือกแบบเจาะจง จำนวน 2 ห้องเรียน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยครั้งนี้ คือ แผนการจัดการเรียนรู้ เรื่อง ปฏิกิริยาเคมี และแบบวัดแนวคิดวิทยาศาสตร์ เรื่อง ปฏิกิริยาเคมี จากนั้นทำการวิเคราะห์ข้อมูลตามเกณฑ์ของ Haidar (1997) โดยใช้การจัดกลุ่มแนวคิดของนักเรียนเปรียบเทียบระหว่างก่อนการจัดการเรียนรู้และหลังการจัดการเรียนรู้ ซึ่งแบ่งเป็น 5 กลุ่ม ดังนี้ 2) แนวคิดถูกต้อง (sound understanding: SU) 2) แนวคิดถูกต้องบางส่วน (partial understanding: PU) 3) แนวคิดถูกต้องบางส่วนกับแนวคิดที่คลาดเคลื่อน (partial under-standing with specific misunderstanding: PU/SM) 4) แนวคิดคลาดเคลื่อน (specific misunderstanding: SM) และ 5) แนวคิดไม่ถูกต้อง (misunderstanding: MU) หลังจากได้รับการจัดการเรียนรู้โดยใช้แบบ จำลองเป็นฐาน เรื่อง ปฏิกิริยาเคมี แนวคิดย่อยสมการข้อความและการจัดเรียงอะตอมของสารในการเกิดปฏิกิริยาเคมี โดยทดสอบด้วยแบบวัดแนวคิดวิทยาศาสตร์กับนักเรียนจำนวน 40 คน พบว่า หลังได้รับการจัดการเรียนรู้ นักเรียนมีแนวคิดวิทยาศาสตร์เพิ่มขึ้นทั้ง 2 แนวคิดย่อย โดยหัวข้อที่มีแนวคิดวิทยาศาสตร์ถูกต้องมากที่สุด คือ แนวคิดย่อยสมการข้อความ จำนวน 22 คน ส่วนแนวคิดย่อยการจัดเรียงอะตอมของสารในการเกิดปฏิกิริยาเคมี พบแนวคิดแนวคิดถูกต้องบางส่วน จำนวนมากที่สุด คือ 29 คน ทั้งนี้ในทั้งสองแนวคิดย่อยยังพบนักเรียนที่ไม่เปลี่ยนแปลงกลุ่มแนวคิดไปในทิศทางที่ดีขึ้นจากเดิม
คำสำคัญ:  การเรียนรู้โดยใช้แบบจำลองเป็นฐาน  แนวคิดวิทยาศาสตร์  ปฏิกิริยาเคมี
 
Abstract
This research aimed to develop scientific conceptions in “chemical reaction” of Matthayomsuksa 3 students through model–based learning. The purposive sampling was conducted in 40 students from two classes in Matthayomsuksa 3. The research tools consisted of lesson plan using model–based learning and open–ended conceptual test. The data were compared between pretest and posttest and were analyzed the grouping concepts of Haidar (1997) into five groups which were as follows: 1) sound understanding: SU, 2) partial understanding: PU, 3) partial understanding with specific misunderstanding: PU/SM, 4) specific misunderstanding: SM, and 5) misunderstanding: MU. After the lesson, in the sub concepts of chemical equations and atomic arrangement, the result presented that there were increases of scientific concepts in both subconceptions. Sound understanding (SU) in sub–concepts of chemical reactions was the highest which were 22 students; while partial understanding (PU) in sub–concepts of atomic arrangement was the highest which were 29 students. Furthermore, non–developed concepts also were displayed in both sub–conceptions.
Keywords: Model-based learning, Scientific conception, Chemical reaction

Downloads

Download data is not yet available.

Article Details

Section
บทความวิจัย (Research Article)

References

Chittleborough, C. and Treagust, D. F. (2007). The modeling ability of non–major chemistry students and their understanding of the submicroscopic level. Chemistry Education Research and Practice 8(3): 274–292.

Damrimungkit, A., and Kijkuakul, S. (2021). Mentor teacher’ and pre–service teacher view on science teaching in the 21st century. Journal of Faculty of Educa-tion Pibulsongkram Rajabhat University 8(2): 228–239. (in Thai)

Faikhamta, C. (2015). Professional Chemical Teaching Techniques. Bangkok: Vista Inter Printing. (in Thai)

Faikhamta, C., and Supatchaiyawong, P. (2014). Model–based learning. Kasetsart Educational Review 29(3): 86–99. (in Thai)

Gobert, J. D., and Buckley, B. C. (2000). Introduction to model–based teaching and learning in science education. International Journal of Science Education 22(9): 891–894.

Haidar, A. H. (1997). Prospective chemistry teachers’ conceptions of the conservation of matter and related concepts. Journal of Research in Science Teaching 34(2): 181–197.

Harrison, A. G., and Treagust D. F. (2000). Learning about atom, molecules, and chemical bonds: A case study of multiple–model use in grade 11 chemistry. Science Education 84(3): 352–381.

Jansong, C., Pitiporntapin, S., Chumnanpuen, P., Hines, L. M., and Yokyong, S. (2022). Using socio–scientific issues–based teaching to develop grade 10 students’ infor-mal reasoning skills. Kasetsart Journal of Social Sciences 43(1): 217–222.

Jong, O. D. (2008). Context–based chemical education: how to improve it?. Chemical Education International 8(1): 1–7.

Justi, R.; and Gillbert, J. K. (2002). Modeling, teachers’ views on the nature of modeling, and implications for the education of modelers. International Journal of Science Education 24(4): 369–387.

Krasaesin, C., and Robroo, I. (2018). Learning achievement in computer for the fifth grades applying cooperative learning by multimedia lesson application at Anuban Noem Kham School, Noen Kham District, Chainat Province. NRRU Community Research Journal 12(3): 222–231. (in Thai)

Minister of Education. (2008). The Basis Education Core Curriculum B.E. 2551 (A.D. 2008). Bangkok: Thai Agricultural Cooperative Printing. (in Thai)

Najang, K. and Kaewdee, W. (2012). Effects of using model–centered instruction sequence on ability in making scientific model and concepts of laws of motion and types of motion of upper secondary school students. OJED 7(1): 1830–1844. (in Thai)

Pananchai, K., Matarat, P., Tamuang, S., and Supasorn, S. (2018). Eleventh grade students’ conceptual understanding and mental models on chemical equilibrium from learning by using inquiry incorporated with predict–observe–explain technique. Journal of Science and Science Education 1(1): 49–60. (in Thai)

Phornphisutthimas, S. (2013). Learning management of science in 21st century. Journal of Research Unit on Science, Technology and Environment Learning 4(1): 55–63. (in Thai)

Phornphisutthimas, S. (2014). How do learning assessments assist learners to effectively learn sciences in the 21st Century? RMUTSB Academic Journal 2(1): 81–90. (in Thai)

Pitiporntapin, S. (2013). Scientific Learning Management and 21st–Century Society. Bangkok: Boss printing. (in Thai)

Potisen, P. and Faikhamta, C. (2017). How do I develop grade–11 students’ mental models in the rate of reaction?: Classroom action research. Journal of Research Unit on Science, Technology and Environment Learning 8(1): 101–122. (in Thai)

Rattanakorn, P. (2023). The results of study creativity from learning management using infographics of mattayomsuksa 6 students. International Academic Multidisciplinary Research Conference In Zurich 2023 (pp.174–180). Zurich, Switzerland.

Suradsong, K., and Kijkuakul, S. (2020a). The Development of scientific concepts in organic compounds by using model–based learning for grade 12th students. Journal of Education Naresuan University 23(3): 205–216. (in Thai)

Suradsong, K., and Kijkuakul, S. (2020b). Model–based learning approach integrated with augmented reality for enhancing grade 10 students’ model–building skills and scientific conceptions in solution topic. Journal of Education Naresuan University 23(4): 46–57. (in Thai)

Ulfa, A. M., Wiji, W., and Mulyani, S. (2020, March). Conception, threshold concepts and troublesome knowledge in chemical reactions topic. Journal of Physics: Conference Series 1521(4):1–6.