ผลของเทคนิคการฆ่าเชื้อด้วยสารเคมีและไมโครเวฟต่ออาหารและอุปกรณ์สำหรับเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ และการย้ายเนื้อเยื่อโดยไม่ใช้ตู้ถ่ายเนื้อเยื่อ Effects of Chemical and Microwave Techniques on Sterilization of Medium and Materials Plant Tissue Culture and Subcult

Abstract

บทคัดย่อ วัตถุประสงค์ของงานวิจัยนี้คือการศึกษาวิธีการใหม่เพื่อฆ่าเชื้ออุปกรณ์และอาหารสำหรับการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อพืชโดยใช้วิธีทางเคมีหรือกายภาพ โดยนำอุปกรณ์ 3 ชนิดคือ ปากคีบ ด้ามมีดผ่าตัด และจานเพาะเลี้ยง มาฆ่าเชื้อด้วยสารเคมี 3 ชนิด ที่ความเข้มข้นและระยะเวลาต่างกัน พบว่าคลอร็อกซ์ความเข้มข้น 15% ใช้เวลา 10 นาที และ 20% เวลา 5 นาที ฆ่าเชื้อได้ 80% ส่วนการฆ่าเชื้อในอาหารกึ่งแข็งสูตร Murashige และ Skoog (MS) ด้วยคลอร็อกซ์ปริมาตร 50 ไมโครลิตรต่อขวดขึ้นไป ไม่พบการปนเปื้อนเช่นเดียวกับการใช้ไมโครเวฟที่ 800 วัตต์ เป็นเวลา 3 นาที เมื่อนำอาหารที่ผ่านการฆ่าเชื้อด้วยคลอร็อกซ์ที่ความเข้มข้น 50 ไมโครลิตร และเตาไมโครเวฟที่กำลังไฟ 800 วัตต์ เป็นเวลา 3 นาที มาเพาะเลี้ยงชิ้นส่วนลำต้นของพิทูเนีย (Petunia hybrida E.Vilm) มิ้นต์ (Mentha arvensis L.) และ คาโมมายล์ (Matricaria chamomilla L.) ศึกษาการเจริญของยอด ใบและความสูงของลำต้นเป็นเวลา 4 สัปดาห์  พิทูเนียและคาโมมายล์ที่เพาะเลี้ยงบนอาหารที่ฆ่าเชื้อด้วยคลอร็อกซ์และเตาไมโครเวฟไม่แตกต่างกัน แต่มิ้นต์มีการเจริญเติบโตแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (P≤0.05) การเพาะเลี้ยงพิทูเนียในตู้ปลาดัดแปลงและบนโต๊ะปฏิบัติการที่ทำให้อยู่ในสภาพปลอดเชื้อด้วยเอทิลแอลกอฮอล์ 70% ไม่พบการปนเปื้อนเชื้อจุลินทรีย์ในอาหารเพาะเลี้ยงเช่นเดียวกับการเพาะเลี้ยงที่ทำในตู้ถ่ายเนื้อเยื่อ ABSTRACT The aim of this research was to investigate the new sterilization techniques for materials and plant culture medium by using chemical or physical methods. Three kinds of tools (forceps, scalpel handles and petri dishes) were sterilized by three different chemicals at various times and concentrations. The results indicated that Clorox bleach applied at concentration levels 15%, 10 min and 20%, 5 min gave 80% aseptic rate. To eliminate microbes in semi-solid Murashige and Skoog (MS) media sterilized by Clorox bleach at 50 µl per bottle and more were found contamination free every volume as well as using microwave oven at power levels 800 W for 3 min. Then, the media containing Clorox bleach (50 µl) and the media irradiated in microwave oven (800 W for 3 min) were used to culture stem explants of petunia (Petunia hybrida E.Vilm.), mint (Mentha arvensis L.) and camomile (Matricaria chamomilla L.). Number of shoots, leaves and total stem length were evaluated in 4 weeks. Petunia and camomile cultured on Clorox bleach and microwaved media were not significantly different, but mint was significantly different (P≤0.05) on number of leaves and total stem length. The culturing of petunia in modified aquarium and lab bench cleaned with ethyl alcohol 70% was not found to be contaminated similar to culturing in the laminar air flow cabinet.