การระบุสัณฐานวิทยาและชีววิทยาระดับโมเลกุลของ Paragonimus paishuihoensis จากจังหวัดจันทบุรี

Abstract

บทคัดย่อ             การสำรวจในภาคสนามอย่างจริงจังนำไปสู่การค้นพบพยาธิใบไม้ปอดที่มีการบันทึกครั้งใหม่ในประเทศไทย (จังหวัดจันทบุรี)  ซึ่งมีลักษณะพิเศษทางสัณฐานวิทยาของเมตาเซอร์คาเรียแตกต่างอย่างชัดเจนจากพยาธิใบไม้ปอดสปีชีส์อื่น ๆ ที่เคยมีรายงานมาก่อนหน้านี้ในประเทศไทยคือ ลักษณะของ excretory bladder มีการแตกแขนงหลายแขนง ซึ่งลักษณะดังกล่าวนี้สอดคล้องกับพยาธิใบไม้ปอด Paragonimus paishuihoensis  ที่มีรายงานการค้นพบในสาธารณรัฐประชาชนจีน  จากการทดลองทำให้ติดเชื้อ P. paishuihoensis  ของไทยในสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม 2 ประเภทได้แก่  หนูและแมว ปรากฏว่าไม่พบการติดเชื้อในหนู  ส่วนในแมวพบการติดเชื้อและได้พยาธิในระยะ immature จำนวน 6 ตัว ผลการเทียบเคียงลำดับนิวคลีโอไทด์บริเวณ ITS2 และบางส่วนของยีน COI ของพยาธิใบไม้ปอดที่พบในครั้งนี้กับ P. paishuihoensis  ที่พบในมณฑลยูนนาน  สาธารณรัฐประชาชนจีน  พบว่าพยาธิใบไม้ปอดทั้งสองกลุ่มมีความเหมือนกันสูงถึง  99.18% และ  97.09%  ตามลำดับ  ดังนั้นจากข้อมูลทางชีววิทยาระดับโมเลกุลทำให้สามารถยืนยันการค้นพบ P. paishuihoensis  ของไทย  นอกจากนี้ผลการศึกษาความสัมพันธ์เชิงวิวัฒนาการโดยใช้ลำดับนิวคลีโอไทด์บริเวณ  ITS2  และบางส่วนของยีน COI ของ P. paishuihoensis กับพยาธิใบไม้ปอดสปีชีส์อื่น ๆ ที่พบในประเทศไทยพบว่า  P. paishuihoensis  มีความสัมพันธ์ใกล้ชิดกับพยาธิใบไม้ปอดในกลุ่ม P. bangkokensis และ P. harinasutai  ABSTRACT             Extensive field surveys have led to a finding of a lung fluke species as a new record in Thailand (Chanthaburi  Province).  This lung fluke possesses a distinguished morphological characteristic, i.e.  a dendritic excretory bladder which is remarkably different from other lung flukes previously reported in Thailand. This characteristic is conforming with that of Paragonimus  paishuihoensis  which occurs in China.  Experimental infections of  these Thai P. paishuihoensis specimens were carried out using two types of mammalian host  which were rats and cat.  The results revealed no infection in the rats but a positive infection in the cat with six immature flukes obtained.  Pairwise comparison of ITS2 as well as partial COI nucleotide sequences between Paragonimus found in this study and P. paishuihoensis from Yunnan Province, China showed high similarities of 99.18% and 97.09%, respectively.  Therefore, based on the nucleotide sequence data the identity of Thai  P. paishuihoensis has been confirmed.  In addition, resulting molecular phylogenies using the ITS2 and partial COI nucleotide sequences among P. paishuihoensis and other Thai Paragonimus species illustrated a close relationship between P. paishuihoensis and a group of P. bangkokensis  and P. harinasutai.