Pollen Morphology of Celastraceae in Thailand

Abstract

บทคัดย่อ ศึกษาสัณฐานวิทยาเรณูชองพืชวงศ์มะดูกในประเทศไทย จำนวน 13 สกุล 31 ชนิด โดยศึกษาด้วยกล้องจุลทรรศน์แบบใช้แสงและกล้องจุลทรรศน์อิเล็กตรอนแบบส่องกราดพบเรณูเป็นเม็ดเดี่ยว ยกเว้นในสกุล Lophopetalum เป็นแบบกลุ่มละสี่ ขั้วแบบ isopolar สมมาตรรัศมี ขนาดของเรณูมีขนาดตั้งแต่เล็กมาก(น้อยกว่า 10 ไมโครเมตร) ถึงขนาดปานกลาง (25-50 ไมโครเมตร) รูปร่างมี 5 แบบได้แก่ oblate, suboblate, oblate spheroidal, prolate spheroidal และsubprolate ช่องเปิดมี 3 แบบได้แก่ 3-colporate, 3-porate และ 4-colporate ลวดลายของผนังชั้นเอกซีนเป็นแบบ reticulate, punctate, striate และ striato-reticulate จากผลการศึกษาพบว่า เรณูแบบกลุ่มละสี่ ช่องเปิด และลวดลายบนผนังเอกซีนสามารถนำมาใช้เป็นข้อมูลในการจัดจำแนกพืชในบางสกุล ส่วนรูปร่าง ขนาด ลวดลายบนผนังเอกซีน สามารถนำมาใช้จัดจำแนกในระดับชนิดของสกุล  Euonymus, Glyptopetalum, Gymnosporia, Loeseneriella, Lophopetalum, Microtropis และ Salacia ได้ ABSTRACT The pollen grains of 13 genera 31 species of Celastraceae in Thailand were observed by light microscope and scanning electron microscope. The general data in pollen morphology are as follows. Most of pollen is monadห and isopolar except in Lophopetalum is tetrads. Pollen of all of species is radial symmetry. The size of the pollens varies from very small (less than 10 micrometers) to medium (25-50 micrometers). There are five shape types as oblate, suboblate, oblate spheroidal, prolate spheroidal and subprolate. Pollen aperture is 3-colporate, 3-porate and 4-colporate. Four differentiated exine sculpturing patterns are observed: reticulate, striate, striato-reticulate and punctate. The result indicates that tetrad pollen, aperture and exine sculpturing patterns data provide taxonomic supportive evidence for classifying plants in some genera, while shape, size and exine sculpturing patterns data provide the useful characteristic of delimitation of the species in Euonymus, Glyptopetalum, Gymnosporia, Loeseneriella, Lophopetalum, Microtropis and Salacia.