วัฒนธรรมสารสนเทศสุขภาพในชุมชนชนบทไทย

Abstract

งานวิจัยนี้ศึกษาเกี่ยวกับวัฒนธรรมสารสนเทศสุขภาพในชุมชน เป็นปัจจัยส่งเสริมให้เกิดการสื่อสารสารสนเทศสุขภาพ  มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาวัฒนธรรมสารสนเทศสุขภาพที่เป็นปัจจัยส่งเสริมให้เกิดการสื่อสารสารสนเทศสุขภาพในชุมชน ด้านบริบทของวัฒนธรรมสารสนเทศที่เกิดขึ้นจากภาครัฐและชุมชน โดยใช้วิธีวิจัยเชิงคุณภาพ เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ นักวิจัย และแบบสัมภาษณ์กึ่งโครงสร้าง เก็บข้อมูลด้วยวิธีการสัมภาษณ์เชิงลึก การสังเกตทั้งแบบมีส่วนร่วมและแบบไม่มีส่วนร่วม กลุ่มผู้ให้ข้อมูลหลัก ได้แก่ บุคลากรสุขภาพภาควิชาชีพ กลุ่มผู้นำชุมชน กลุ่มแม่และเด็ก กลุ่มวัยแรงงาน กลุ่มผู้พิการ กลุ่มผู้ป่วยด้วยโรคเรื้อรัง และกลุ่มผู้สูงอายุ จำนวน 45 คน คัดเลือกจากชุมชนต้นแบบที่ผ่านเกณฑ์การประเมินหมู่บ้านจัดการสุขภาพและกองทุนหลักประกันสุขภาพระดับพื้น ระดับ A+ ผลของการวิจัยพบว่า วัฒนธรรมสารสนเทศสุขภาพเป็นปัจจัยส่งเสริมให้เกิดกระบวนการสื่อสารสารสนเทศสุขภาพ มี 2 บริบท คือ วัฒนธรรมสารสนเทศสุขภาพที่เกิดขึ้นจากภาครัฐ ได้แก่ นโยบายการสื่อสารสารสนเทศสุขภาพ นโยบายหลักประกันสุขภาพถ้วนหน้า การสนับสนุนงบประมาณของภาครัฐ การให้บริการสุขภาพของภาครัฐ และวัฒนธรรมสารสนเทศสุขภาพที่เกิดขึ้นจากภาคชุมชน ได้แก่ โครงสร้างพื้นฐานการสื่อสารและการไหลเวียนสารสนเทศสุขภาพ  เครือข่ายสุขภาพ ทุนมนุษย์ ทุนทางสังคม ทุนภูมิปัญญาและทุนทางธรรมชาติ This research was conducted to study health information culture of a community which is a factor causing a communication of health information. The research is aimed to study factors contributing to communication of health information in a community. This is a qualitative research, to use researcher and unstructured interview for collection data.  Research data were collected by in-depth interviews, a participant observation and a non-participant observation. Key Informants were including with 45 person consisting of health professional, communities leader, mother and child, adult, disable, Non-Communicable diseases and ageing group. The communities were collected from Health Management Village and National Health Security Local Fun Level A+.   The results revealed that health information culture was the factor leading to communication of health information and this factor consists of  1) Context  of health information culture caused by the government consists of communication of health information policy, universal coverage scheme policy, government budget support and health services of government health centers.  2) Context of health information culture caused by the community consists of communication infrastructure, information flow, contact network, natural capital, human capital, social capital and cognitive capital.