เส้นทางสู่การสถาปนารัฐอิสลาม (ไอเอส) ใน ค.ศ. 2014

The Path to the Establishment of Islamic State (IS) in 2014

Authors

  • เมทินี บุศบกอ่อน คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ
  • ชาคริต ชุ่มวัฒนะ คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ

Keywords:

กลุ่มไอเอส, อิรัก, ซีเรีย

Abstract

                ใน ค.ศ. 2003 สหรัฐฯ เข้ายึดครองอิรัก โดยมีเป้าหมายเพื่อโค่นล้มการปกครองระบอบเผด็จการของประธานาธิบดีซัดดัม ฮุสเซ็น การเข้าไปยึดครองดังกล่าวก่อให้เกิดการต่อต้านจากประชาชนจําานวนมากในอิรัก รวมไปถึงนักรบมุสลิมจากหลายประเทศในตะวันออกกลางที่พากันหลั่งไหลเข้าไปเพื่อต่อต้านสหรัฐฯ การต่อต้านได้มีความรุนแรงมากขึ้นเมื่อรัฐบาลอิรักที่ตั้งขึ้นมาใหม่ซึ่งมีนายนูรี อัล-มาลิกี ที่เป็นชาวชีอะห์ ขึ้นมาเป็นผู้นํา เขาดําเนินนโยบายกีดกันชาวซุนนี จึงทําให้เกิดความไม่พอใจและนําาไปสู่ความขัดแย้งระหว่างสํานักคิดชีอะห์กับสําานักคิดซุนนี ความวุ่นวายที่เกิดขึ้นในอิรักนี้เปิดโอกาสให้นักรบมุสลิมรวมตัวกันขึ้นเป็นกลุ่มติดอาวุธกลุ่มติดอาวุธในอิรักที่โดดเด่นคือ กลุ่มที่นําโดย นายอะบู มูสอับ อัล-ซอร์กาวี ชาวจอร์แดนที่ต่อมาได้พัฒนาเป็นกลุ่มไอเอส ซึ่งมีฐานที่มั่นในอิรักและซีเรีย กลุ่มนี้ได้รับการสนับสนุนทางการเงินจากกลุ่มอัลกออิดะห์ แม้จะไม่ใช่ส่วนหนึ่งของกลุ่มอัลกออิดะห์ ความสัมพันธ์ระหว่างทั้งสองฝ่ายเป็นไปในเชิงผลประโยชน์มากกว่าพันธมิตรที่แท้จริง และจากการมีเป้าหมายร่วมที่มุ่งต่อต้านสหรัฐฯ และต่อสู้เพื่อชาวซุนนี ทําให้กลุ่มได้รับการสนับสนุนจากชาวซุนนีในอิรักเป็นจํานวนมาก เมื่อสหรัฐฯใช้สงครามต่อต้านการก่อการร้ายเพื่อจัดการกับกลุ่มติดอาวุธในอิรัก กลุ่มไอเอสในอิรักก็ต้องสูญเสียผู้นําคนสําคัญและศักยภาพในการปฏิบัติการในประเทศนี้ แต่เมื่อกลุ่มไอเอสในอิรักกําลังพยายามฟื้นฟูความเข้มแข็งขึ้นใหม่ ได้เกิดสงครามกลางเมืองขึ้นในซีเรีย ทําให้กลุ่มไอเอสในอิรักขยายตัวเข้าไปยังซีเรีย และเพื่อต่อต้านรัฐบาลซีเรียด้วย ในซีเรียกลุ่มไอเอสเติบโตขึ้นจากการได้แนวร่วม เงินทุน และอาวุธ จนสามารถยึดพื้นที่ขนาดใหญ่ที่อยู่ทั้งในอิรักและซีเรีย และประกาศตั้งรัฐอิสลามขึ้นใน ค.ศ. 2014 แต่ยังคงปฏิบัติการอย่างไร้ขีดจํากัด เต็มไปด้วยการใช้ความรุนแรง

References

จรัญ มะลูลีม. (2557). Arab Spring:การลุกฮือที่เปลี่ยนโฉมหน้าของโลกอาหรับ. กรุงเทพฯ: สยามปริทัศน์.

_________. (2557). รัฐอิสลามในอิรักและซีเรีย The Islamic State of Iraq and Syria (ISIS). จุลสารความมั่นคงศึกษา. 149: 1-41.

จิตราภรณ์ จิตรธร. (2557). ISIS กับการเปลี่ยนแปลงในตะวันออกกลาง (Islamic State of Iraq and Greater Syria). กรุงเทพฯ: ศูนย์ศึกษายุทธศาสตร์ สถาบันวิชาการป้องกันประเทศ.

ไวสส์, ไมเคิล. (2558). ISIS: เจาะลึกกองกําลังรัฐอิสลาม (ISIS: Inside the Army of Terror). กรุงเทพฯ: มติชน.

อาทิตย์ ทองอินทร์. (2559). ขบวนการรัฐอิสลาม (Islamic State : IS). นนทบุรี: สถาบันคลังปัญญาด้านยุทธศาสตร์ชาติ มหาวิทยาลัยรังสิต.

Al-Tamimi, Aymenn Jawad. (2014). The Dawn of the Islamic State of Iraq and Ash-Sham. Retrieved September 10, 2018 from http://www.aymennjawad.org/14363/the-dawn-of-the-islamic-state-of-iraq-and-ash-sham

Cronin, Audrey Kurth. (2015). ISIS is Not a Terrorist Group: Why CounterterrorismWon’t Stop the Latest Jihadist Threat. Retrieved October 15, 2018, from http://heinonline. org.ezproxy.standrews.ac.uk/HOL/Page?handle=hein.journals/fora94&start_page=87&collection=journals&id=371

Fishman, Brian. (2006). After Zarqawi: The Dilemmas and Future of Al Qaeda in Iraq. The Washington Quarterly. 29(4): 19-32.

Gerges, Fawaz A. (2017). ISIS a History. Princeton: Princeton University Press.

Institute for the Study of War. (2014). ISIS Sanctuary Map: June 20, 2014. Retrieved on March 19, 2019, from http://www.understandingwar.org/backgrounder/isis-sanctuary-map-june-20-2014

Khasraw, Zana. (2014). The Rise and Fall of Islamic State of Iraq and Al-Sham (Levant) ISIS. In Global Security Studies. 5(2): pp. 1-11.

Lewis, Jessica D. (2013). Aqi’s “Soldiers’ Harvest” Campaign. Retrieved on January 15, 2019, from http://www.understandingwar.org/backgrounder/aqis-soldiers-harvest-campaign

Moubayed, Sami. (2006). Abu Al-Ghadia to Build on Al-Zarqawi’s Legacy in Iraq.Retrieved on January 15, 2019, from https://jamestown.org/brief/abu-al-ghadia-to-build-on-al-zarqawis-legacy-in-iraq/

O’Connell, Thomas. (2006). Abu Musab al-Zarqawi. Retrieved on March 19, 2019, from http://content.time.com/time/specials/packages/article/0,28804,2019341_2017103_2017102,00.html

Synovitz, Ron. (2009). Tension Runs Deep between Iraqi Government and AwakeningCouncils. Retrieved on October 10, 2018, from https://www.rferl.org/a/Tension_Runs_Deep_Between_Iraqi_Government_and_Awakening_Councils/1604222.html

U.S. Department of the Treasury. (2005). Treasury Designates Individual Financially Fueling Iraqi Insurgency, Al Qaida. Retrieved on September 20, 2018, fromhttps://www.treasury.gov/press-center/press-releases/Pages/js2206.aspx

Morgan, Wesley. (2017). Top commander says ISIS leader most likely still alive.Retrieved on March 19, 2019, from https://www.politico.com/story/2017/08/31/abu-bakr-al-baghdadi-likely-alive-242210

Zelin, Aaron. (2014). The Islamic State of Iraq and Syria Has a Consumer ProtectionOffice: A Guide to How the Militant Group Overrunning Iraq Wins Hearts and Minds. Retrieved on September 20, 2018, from https://www.theatlantic.com/international/archive/2014/06/the-isis-guide-to-building-an-islamic-state/372769/

Downloads

Published

2024-04-30