ความสัมพันธ์ของปัจจัยที่ส่งผลให้เกิดการเปลี่ยนแปลง การใช้ประโยชน์ที่ดิน บริเวณทุ่งรังสิต จังหวัดปทุมธานี

Abstract

การศึกษาหาความสัมพันธ์ของปัจจัยที่ส่งผลให้เกิดการเปลี่ยนแปลงการใช้ประโยชน์ที่ดิน มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการเปลี่ยนแปลงการใช้ประโยชน์ที่ดินตั้งแต่ พ.ศ. 2516 ถึง พ.ศ. 2559 เพื่อหาความสัมพันธ์ของปัจจัย 3 ด้าน ได้แก่ ด้านสังคม เศรษฐกิจ และการบริการพื้นฐาน ที่ส่งผลให้เกิดเปลี่ยนแปลงการใช้ประโยชน์ที่ดินบริเวณพื้นที่ชุมชนคลองหนึ่ง อำเภอคลองหลวง และพื้นที่ชุมชนบึงชำอ้อ อำเภอหนองเสือ จังหวัดปทุมธานี ซึ่งการศึกษาครั้งนี้ได้ทำการวิเคราะห์ข้อมูล การใช้ประโยชน์ที่ดินในแต่ละช่วงเวลา คือ พ.ศ. 2516 พ.ศ. 2539 พ.ศ. 2549 และพ.ศ. 2559 พร้อมทั้งรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสัมภาษณ์จากกลุ่มตัวอย่างระดับหัวหน้าครัวเรือนทั้ง 2 พื้นที่ จำนวน 742 ตัวอย่าง ผลการศึกษาสรุปได้ว่าการเปลี่ยนแปลงการใช้ประโยชน์ที่ดิน บริเวณพื้นที่ชุมชนคลองหนึ่ง อำเภอคลองหลวง จังหวัดปทุมธานี ซึ่งมีสัดส่วนของพื้นที่ที่เป็นการใช้ประโยชน์ที่ดินประเภท พาณิชยกรรมสูงกว่าเกษตรกรรม ทำให้มีปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการเปลี่ยนแปลงการใช้ประโยชน์ที่ดิน เพียง 2 ปัจจัย คือ ปัจจัยทางด้านสังคม และเศรษฐกิจ ที่ประกอบไปด้วย ภูมิลำเนา ระดับการศึกษา อาชีพ และขนาดพื้นที่ถือครอง ตามลำดับ ในขณะที่พื้นที่ชุมชนบึงชำอ้อ อำเภอ________________________________ 1 นิสิตปริญญาโท คณะสิ่งแวดล้อม มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ กรุงเทพฯ Graduate Student, Faculty of Environment, Kasetsart University, Bangkok. 2 อาจารย์ ดร. คณะสิ่งแวดล้อม มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ กรุงเทพฯ Lecturer, Faculty of Environment, Kasetsart University, Bangkok. Corresponding e-mail: napasond145awadsada@gmail.com หนองเสือ จังหวัดปทุมธานี สัดส่วนของการเปลี่ยนแปลงการใช้ประโยชน์ที่ดินประเภทเกษตรกรรมเป็นพาณิชยกรรมมีสัดส่วนของการเปลี่ยนแปลงการใช้ประโยชน์ที่ดินไม่มากนัก เนื่องจากพื้นที่ดังกล่าว มีเอกสารสิทธิ์ในการถือครองที่ดินเพื่อใช้สำหรับการทำการเกษตร ทำให้มีปัจจัยแค่ 2 ปัจจัยเท่านั้น ที่มีความสัมพันธ์กับการเปลี่ยนแปลงการใช้ประโยชน์ที่ดินในพื้นที่ชุมชนบึงชำอ้อ คือ ปัจจัยทางด้านสังคม และเศรษฐกิจ ที่ประกอบไปด้วย อายุ ระดับการศึกษา และอาชีพ   คำสำคัญ:  การใช้ประโยชน์ที่ดิน การเปลี่ยนแปลงการใช้ประโยชน์ที่ดิน