ปัจจัยที่สัมพันธ์ต่อการกำเริบของโรคซิสเทมิก ลูปัส อิริทีมาโตซัส

Abstract

วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัย ด้านโรค ด้านผู้ป่วย และด้านยา ที่มีผลต่อการกำเริบของโรคซิสเทมิก ลูปัส อิริทีมาโตซัส (เอสแอลอี) และปัจจัยทำนายการกำเริบของโรคเอสแอลอีวิธีการศึกษา: การวิจัยภาคตัดขวางระยะสั้นเชิงสำรวจ (cross-sectional survey) โดยเก็บข้อมูลจากเวชระเบียนและการสัมภาษณ์ผู้ป่วยเอสแอลอี จำนวน 132 ราย ที่มารับการรักษากับอายุรแพทย์โรคข้อ แผนกอายุรศาสตร์ โรงพยาบาลนพรัตนราชธานี ระหว่างวันที่ 1พฤศจิกายน 2550 ถึง วันที่ 29 กุมภาพันธ์ 2551 เก็บข้อมูลปัจจัยที่ศึกษาคือ ระยะเวลาที่ผู้ป่วยเป็นโรค ภาวะติดเชื้อ ความรู้เกี่ยวกับเอสแอลอี การปฏิบัติตัว ความเครียด ความร่วมมือในการใช้ยา นำมาหาความสัมพันธ์กับคะแนนการกำเริบของโรคซึ่งประเมินโดย MEXSLEDAIจากค่าสหสัมพันธ์แบบเพียร์สัน และหาปัจจัยทำนายการกำเริบของโรคโดยใช้สถิติการถดถอยเชิงพหุผลการศึกษา: พบภาวะติดเชื้อ ในผู้ป่วย 30 ราย ค่าเฉลี่ยคะแนนการกำเริบของโรคในกลุ่มติดเชื้อมากกว่ากลุ่มที่ไม่ติดเชื้ออย่างมีนัยสำคัญ (P < 0.001) ผู้ป่วยที่มีความเครียดมาก และความไม่ร่วมมือในการใช้ยา สัมพันธ์กับการกำเริบของโรคอย่างมีนัยสำคัญ (r =0.242, P = 0.005 และ r = 0.276, P = 0.001 ตามลำดับ) ส่วนระยะเวลาที่เป็นโรค ความรู้เกี่ยวกับเอสแอลอี และการปฏิบัติตัวไม่สัมพันธ์กับการกำเริบของโรคสรุป: ปัจจัยทำนายการกำเริบของโรค คือ ภาวะติดเชื้อ ความเครียด และความร่วมมือในการใช้ยา ของผู้ป่วยคำสำคัญ: ปัจจัย, การกำเริบ, เอสแอลอี, ลูปัสThai Pharm Health Sci J 2008;3(2):237-244§