ผลการใช้ยาป้องกันอาการคลื่นไส้อาเจียนแบบเฉียบพลัน ในผู้ป่วยที่ได้รับยาเคมีบำบัด ณ โรงพยาบาลสวรรค์ประชารักษ์

Abstract

วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาประสิทธิผลของการใช้ยาป้องกันอาการคลื่นไส้อาเจียนแบบเฉียบพลันจากยาเคมีบำบัด วิธีการศึกษา: การศึกษาเชิงพรรณนาแบบไปข้างหน้า (Prospective descriptive study) ในกลุ่มตัวอย่างที่ได้รับยาป้องกันอาการคลื่นไส้อาเจียนแบบเฉียบพลันจากยาเคมีบำบัด ในแผนกผู้ป่วยใน โรงพยาบาลสวรรค์ประชารักษ์ ระหว่างวันที่ 28 กรกฎาคม ถึง 5 กันยายน พ.ศ. 2551 ผลการศึกษา: มีผู้ป่วยร่วมการศึกษาทั้งสิ้น 20 ราย ส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง (ร้อยละ 70) มีอายุในช่วง 50 - 60 ปี (อายุเฉลี่ย 55 ปี) ยาเคมีบำบัดที่ได้รับส่วนใหญ่อยู่ในกลุ่มกระตุ้นอาการคลื่นไส้อาเจียนระดับปานกลาง (ร้อยละ 45) ตามด้วยระดับสูง (ร้อยละ 30 ) ผู้ป่วยส่วนใหญ่เป็นมะเร็งลำไส้ใหญ่ (ร้อยละ 25) รองลงมา คือ มะเร็งเม็ดเลือดขาวชนิด acute myeloid leukemia และ non-Hodgkin’s lymphoma (ร้อยละ 20 และ 15 ตามลำดับ) พบว่ายาป้องกันอาการคลื่นไส้อาเจียนแบบเฉียบพลันจากยาเคมีบำบัดสามารถควบคุมอาการคลื่นไส้ได้อย่างสมบูรณ์ ร้อยละ 60 และควบคุมอาการอาเจียนได้อย่างสมบูรณ์ร้อยละ 70 และเมื่อเปรียบเทียบการควบคุมได้ของอาการคลื่นไส้และอาการอาเจียนระหว่าง กลุ่มที่ใช้ยาสอดคล้องและไม่สอดคล้องตามแนวทางการรักษาของ NCCN 2008 พบว่าให้ผลไม่แตกต่างกันในการควบคุมอาการคลื่นไส้และอาเจียนแบบสมบูรณ์ ปัจจัยที่มีผลต่อการควบคุมได้ของอาการคลื่นไส้และอาเจียนแบบเฉียบพลัน คือ ประวัติอาการคลื่นไส้อาเจียนจากยาเคมีบำบัด ส่วนปัจจัยอื่น เช่น อายุ เพศ ประวัติการดื่มแอลกอฮอล์ และรอบที่มารับยาเคมีบำบัดนั้น ไม่มีผลต่อการควบคุมได้ของอาการคลื่นไส้และอาเจียนแบบเฉียบพลัน ส่วนอาการไม่พึงประสงค์พบน้อยและไม่รุนแรง โดยอาจเกิดจากยาเคมีบำบัดหรือยาป้องกันอาการคลื่นไส้อาเจียนก็ได้ ซึ่งได้แก่ ง่วงนอน นอนไม่หลับ ปวดศีรษะ ท้องผูก ท้องเสีย และสะอึก สรุป: การใช้ยาป้องกันอาการคลื่นไส้อาเจียน แบบเฉียบพลันในผู้ป่วยที่ได้รับยาเคมีบำบัดในโรงพยาบาลสวรรค์ประชารักษ์ สามารถควบคุมอาการคลื่นไส้อาเจียนแบบสมบูรณ์ได้ ค่อนข้างดี มีอาการไม่พึงประสงค์น้อยและไม่รุนแรง อย่างไรก็ตามควรมีการศึกษาเพิ่มโดยมีระยะเวลานานขึ้นในผู้ป่วยจำนวนมากขึ้น รวมทั้งประเมินค่าใช้จ่ายในการใช้ยาป้องกันอาการคลื่นไส้อาเจียนแต่ละชนิดด้วยคำสำคัญ: ยาป้องกันอาการคลื่นไส้อาเจียนแบบเฉียบพลัน, ประสิทธิผล, อาการไม่พึงประสงค์__