ผลลัพธ์ของการจ่ายยารักษาโรคเบาหวานต่อเนื่องโดยเภสัชกร ในศูนย์สุขภาพชุมชน

Abstract

วัตถุประสงค์: เพื่อประเมินผลลัพธ์ทางคลินิกและผลของปัญหาที่เกี่ยวข้องกับการใช้ยาของผู้ป่วยเบาหวานภายหลังการได้รับการจ่ายยาต่อเนื่องโดยเภสัชกร วิธีการศึกษา: คัดเลือกผู้ป่วยเบาหวานที่เข้ารับการรักษาในศูนย์สุขภาพชุมชนตำบลตลาดเกรียบให้ได้รับการจ่ายยาต่อเนื่องโดยเภสัชกรเป็นระยะเวลา 3 เดือน ดำเนินการวิจัยระหว่างเดือนธันวาคม 2551 ถึงเดือนมีนาคม 2552 โดยพบเภสัชกรเพื่อจ่ายยาต่อเนื่อง ให้ความรู้ คำปรึกษาแนะนำ การติดตามและการดูแลรักษา โดยประเมินผลลัพธ์ทางคลินิก ได้แก่ การควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดความดันโลหิต และระดับไขมันในเลือด รวมถึงปัญหาที่เกี่ยวข้องกับการใช้ยาของผู้ป่วย เปรียบเทียบผลลัพธ์ก่อนและเมื่อสิ้นสุดการได้รับการจ่ายยาต่อเนื่องโดยเภสัชกร ผลการศึกษา: ผู้ป่วยที่เข้าร่วมการวิจัยทั้งสิ้น 41 ราย ส่วนมากเป็นเพศหญิง (37 ราย) อายุเฉลี่ย 64.00 ปีผู้ป่วยที่ควบคุมระดับน้ำตาลหลังอดอาหาร 8 ชั่วโมงและระดับน้ำตาลสะสมได้ลดลงตามเป้าหมายพบว่าไม่แตกต่างกันระหว่างก่อนและหลังการวิจัย (P =1.000 และ 0.267 ตามลำดับ) แต่พบว่าจำนวนของผู้ป่วยที่ควบคุมระดับน้ำตาลสะสมได้ตามเป้าหมายเพิ่มขึ้นจากร้อยละ 36.6 เป็นร้อยละ 48.7 ผู้ป่วยที่ควบคุมระดับ total cholesterol (TC) ลดลงได้ตามเป้าหมายเมื่อสิ้นสุดการวิจัย (P < 0.001) ผู้ป่วยที่มีความดันโลหิต และระดับ LDL-C ตามเป้าหมาย พบว่าไม่แตกต่างจากเมื่อเริ่มการศึกษา เภสัชกรสามารถค้นพบปัญหาที่เกี่ยวข้องกับการใช้ยาทั้งสิ้น 185 ปัญหา โดยปัญหาที่พบส่วนใหญ่ ได้แก่ ผู้ป่วยจำเป็นต้องได้รับยาในการรักษาเพิ่มเติม (ร้อยละ 38.4) ได้รับยาในขนาดต่ำเกินไป (ร้อยละ 23.7) และการไม่ให้ความร่วมมือในการใช้ยา (ร้อยละ18.3) ซึ่งเป็นปัญหาที่แก้ไขได้โดยเภสัชกร 75 ปัญหา (ร้อยละ 40.6) และ 110 ปัญหา (ร้อยละ 59.4) ต้องขอรับคำปรึกษาจากแพทย์ สรุป: การจ่ายยารักษาโรคเบาหวานต่อเนื่องโดยเภสัชกรในศูนย์สุขภาพชุมชนช่วยให้ผู้ป่วยควบคุมระดับน้ำตาลสะสมและระดับ TC ได้ดีขึ้น และช่วยแก้ไขปัญหาที่เกี่ยวข้องกับการใช้ยาให้ผู้ป่วยได้คำสำคัญ: การจ่ายยาต่อเนื่อง, ศูนย์สุขภาพชุมชน, ปัญหาที่เกี่ยวข้องกับการใช้ยา