การพัฒนารูปแบบการดูแลประคับประคองแบบมีส่วนร่วม The Development of A Participatory Palliative Care Model

Abstract

บทคัดย่อ วัตถุประสงค์: เพื่อพัฒนาและทดสอบรูปแบบการดูแลประคับประคองแบบมีส่วนร่วมต่อสมรรถนะพยาบาลวิชาชีพในโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล วิธีการศึกษา: การศึกษามี 3 ระยะ ระยะที่ 1 วิเคราะห์สถานการณ์ บริบทของชุมชน และประเมินความต้องการพัฒนา ระยะที่ 2 กำหนดเป้าหมาย แก้ปัญหา การตัดสินใจ การเปลี่ยนแปลง การยอมรับ ความผูกพัน และความรับผิดชอบ โดยใช้แนวคิดการมีส่วนร่วม ร่วมกับพัฒนาสมรรถนะพยาบาลตาม Co2HoPE Model และสร้างแนวทางการดูแลผู้ป่วยประคับประคองในชุมชน ระยะที่ 3 ดำเนินการเยี่ยมบ้านและประเมินผลการดำเนินงาน คัดเลือกตัวอย่างแบบเจาะจงเป็นพยาบาลวิชาชีพในโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลในเขต อ.เมือง จ.ลพบุรี 17 แห่ง 24 คน และผู้ป่วยโรคมะเร็งแบบประคับประคองในชุมชน อ.เมืองลพบุรี 10 คน ทดสอบพยาบาลด้วยแบบประเมินสมรรถนะการดูแลแบบประคับประคองก่อนและหลังการเยี่ยมบ้าน และประเมินความพึงพอใจของผู้ป่วยต่อการดูแลแบบประคับประคอง เปรียบเทียบคะแนนสมรรถนะก่อนและหลังการดูแลผู้ป่วย ผลการศึกษา: รูปแบบประกอบด้วย ระบบการส่งต่อแบบไร้รอยต่อ การพัฒนาสมรรถนะพยาบาลแบบประคองในชุมชน การดูแลแบบมีส่วนร่วม การแบ่งปันอุปกรณ์ และระบบเครือข่ายการดูแล คะแนนสมรรถนะของพยาบาลเพิ่มจาก 127.29 เป็น 176.88 คะแนน ซึ่งแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (P-value < 0.05) พบความพึงพอใจของผู้ป่วยและผู้ดูแลระดับมากที่สุด สรุป: การดูแลประคับประคองแบบมีส่วนร่วมที่พัฒนาขึ้นทำให้สมรรถนะของพยาบาลสูงขึ้นและผู้ป่วยและผู้ดูแลมีความพึงพอใจในระดับมากที่สุด    คำสำคัญ: พัฒนารูปแบบ; การดูแลแบบประคับประคอง; การมีส่วนร่วม; คนไข้มะเร็ง; สมรรถนะ; พยาบาล   Abstract Objective: To develop and test the participatory palliative care model for nurses in sub-district health promoting hospitals. Method: Of the 3 study phases, phase 1 consisted of situational analysis, community context and needs for development. Phase 2 consisted of goal setting, problem solving, decision making, changes, acceptance, bond and responsibility using participation concept with the nurse competency development Co2HoPE Model. The guideline was and model was developed. In phase 3, the home care was carried out and evaluated. Twenty-four nurses from sub-district health promoting hospitals and 10 patients/care givers in Muang district, Lopburi province, Thailand were purposively selected. Nurses were tested for competency in palliative care before and after delivering home care. Patients/care givers were asked for satisfaction toward palliative care. Scores of nurse’s competency were compared. Results: The participatory palliative care consisted of 5 components namely seamless referral system, development of nurse’s competency in community palliative care, participatory care, device sharing, and care network. Score of nurse’s competences after the care (176.88 points) was significantly higher than that before the care (127.29 points) (P-value < 0.05). Satisfaction was at the highest level. Conclusion: The developed participatory palliative care for cancer patients improved nurse’s competency and satisfied the patients/care givers.   Keywords: model development; palliative care; participatory care, cancer patients, competency; nurse