อัตราการควบคุมโรคลมชักได้และความสัมพันธ์ระหว่างขนาดยาฟีไนโทอินกับความเข้มข้นของยาในซีรัมของผู้ป่วยเด็กโรคลมชักชาวไทย Seizure Control Rate and the Association between Phenytoin Dose and Its Serum Concentration in Thai Pediatric Patients with Epilepsy

Abstract

บทคัดย่อ วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษา 1) อัตราการควบคุมอาการชัก และ 2) ความสัมพันธ์ระหว่างขนาดยาฟีไนโทอินกับระดับความเข้มข้นในซีรัมของผู้ป่วยเด็กโรคลมชักชาวไทย วิธีการศึกษา: การวิจัยแบบย้อนหลังได้คัดข้อมูลจากเวชระเบียนของคนไข้เด็กโรคลมชักที่รักษาที่โรงพยาบาลราชบุรี ในช่วง 1 ตุลาคม 2559 ถึง 30 สิงหาคม 2560 สำหรับวัตถุประสงค์ที่ 1 ผู้ป่วยต้องใช้ยาฟีไนโทอินอย่างเดียวในขนาดใดก็ได้ ส่วนวัตถุประสงค์ที่ 2 ผู้ป่วยต้องใช้ยาขนาดที่แนะนำคือ 5 – 8 มก./กก./วัน การควบคุมอาการชักได้หมายถึง การปราศจากอาการชักอย่างน้อย 6 เดือนต่อเนื่อง  ความเข้มขนในซีรัมที่อยู่ในช่วงรักษา คือ 10 – 20 ไมโครกรัม/มิลลิลิตร ทดสอบความสัมพันธ์ระหว่างขนาดยาต่อวันกับความเข้มข้นของยาในซีรัมโดยสหสัมพันธ์ของเพียร์สัน ผลการศึกษา: ในผู้ป่วย 84 ราย พบอัตราการควบคุมอาการชักได้ร้อยละ 86.90 ในผู้ป่วย 57 รายที่ควบคุมได้และใช้ยาในขนาดที่แนะนำ พบว่าขนาดยาต่อวันสัมพันธ์ทางบวกกับความเข้มข้นในซีรัมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (r = 0.411; P-value = 0.002) สรุป: พบอัตราการควบคุมอาการชักได้ในระดับสูงในผู้ป่วยเด็กโรคลมชักชาวไทย และขนาดยาต่อวันสัมพันธ์ทางบวกกับความเข้มข้นในซีรัมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติคำสำคัญ: ยาฟีไนโทอิน, การควบคุมอาการชัก, ขนาดยาต่อวัน, ระดับยาในซีรัม Abstract Objective: To examine 1) seizure control rate and 2) the association between daily dose of phenytoin and its serum concentration in Thai pediatric patients who took phenytoin monotherapy. Method: In this retrospective study, medical records of pediatric epileptic patients of Ratchaburi Hospital, Thailand, from October 1, 2014 to August 30, 2017 were examined. To estimate seizure control rate, the patients had to use phenytoin monotherapy regardless of daily dose. For the 2nd study objective, the patients also had to use the recommended dose of 5 – 8 mg/kg/day. Seizure control was defined as having no seizures for a continuous period of 6 months or longer. Serum phenytoin concentration of 10 – 20 mcg/ml was defined as within therapeutic level. Association of phenytoin daily dose with its serum concentration was tested for correlation using Pearson’s product moment correlation analysis. Results: Of 84 participants with phenytoin monotherapy, seizure control rate was 86.90%. Among 57 participants with seizure control and the recommended daily dose, daily doses of phenytoin were significantly, positively correlated with serum concentrations (r = 0.411; P-value = 0.002). Conclusion: Seizure control rate among Thai pediatric epileptic patients using phenytoin monotherapy was relatively high. Daily dose was significantly positively correlated with serum concentration. Keywords: phenytoin, seizure control, daily dose, serum concentration