นวัตกรรมการจัดการการท่องเที่ยวเชิงประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมชุมชน ตามแนวทางประชารัฐ ในอำเภอเวียงชัย จังหวัดเชียงราย

Abstract

The Innovation for Management of Historical and Cultural Tourism of Community under Civil State Approach in Wiang Chai District, Chiang Rai Provinceบทคัดย่อ การวิจัยเรื่อง “นวัตกรรมการจัดการการท่องเที่ยวเชิงประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมชุมชนตามแนวทางประชารัฐในอำเภอเวียงชัย จังหวัดเชียงราย” โดยมีวัตถุประสงค์การวิจัย 1) เพื่อสำรวจข้อมูลแหล่งประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมชุมชนในอำเภอเวียงชัย จังหวัดเชียงราย 2) เพื่อศึกษาการร่วมรังสรรค์ตามแนวทางประชารัฐในการจัดการการท่องเที่ยวเชิงประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมชุมชนในอำเภอเวียงชัย จังหวัดเชียงราย 3) เพื่อสังเคราะห์แนวทางและกิจกรรมการท่องเที่ยวเชิงประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมชุมชนในอำเภอเวียงชัย จังหวัดเชียงราย เป็นการวิจัยแบบบูรณาการ (Integrated Research) คณะผู้วิจัยจึงเลือกใช้วิธีการวิจัยแบบผสม (Mixed Method Research)  คือใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภาพและระเบียบวิธีวิจัยเชิงปริมาณมาใช้ร่วมกัน โดยใช้การสนทนากลุ่มกับผู้ที่เกี่ยวข้องกับการจัดการท่องเที่ยวและแบบสอบถามกับกลุ่มตัวอย่างประชากรที่อาศัยอยู่ใกล้เคียงกับแหล่งท่องเที่ยวในอำเภอเวียงชัย ผลการวิจัยพบแนวทางการจัดการการท่องเที่ยวเชิงประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมชุมชนในอำเภอเวียงชัย มี 8 ประเด็น ได้แก่ 1) การกำหนดนโยบายการท่องเที่ยว 2) ความสามารถในการวางแผนและจัดการการท่องเที่ยวเชิงระบบ 3) การสร้างความเข้าใจของชุมชนต่อการท่องเที่ยว 4) การสร้างความร่วมมือกับภาคีเครือข่ายประชารัฐ 5) ความสามารถของชุมชนในการรองรับนักท่องเที่ยว 6) การสร้างความสามารถในการแข่งขัน 7) การสร้างความเข็มแข็งของชุมชน 8) การพัฒนาแหล่งท่องเที่ยว เป็นผลสังเคราะห์การร่วมรังสรรค์ ( Co-Creation) ของภาครัฐ ภาคเอกชน ภาคประชาชน ที่มีฐานคิดจากการ “ร่วมคิด ร่วมวางแผน ร่วมปฏิบัติ ร่วมรับผิดชอบ และร่วมรับผลประโยชน์” และแนวทางการจัดการการท่องเที่ยวเชิงประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมชุมชนในอำเภอเวียงชัย ซึ่งเป็นการวางยุทธศาสตร์และกลยุทธ์การจัดการการท่องเที่ยว 4 แนวทาง ได้แก่ 1) แนวทางการประชาสัมพันธ์ 2) แนวทางการจัดการท่องเที่ยว 3) แนวทางการการอนุรักษ์ การฟื้นฟูวัฒนธรรม 4) แนวทางการใช้ประโยชน์ร่วมกัน ภายใต้ความภาคภูมิใจและหวงแหนในแหล่งท่องเที่ยวทางประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมชุมชนซึ่งเป็นทรัพยากรของตนเอง คำสำคัญ : การจัดการการท่องเที่ยว / เชิงประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมชุมชน / แนวทางประชารัฐAbstract The study entitled The Innovation for Management of Historical and Cultural Tourism of Community under Civil State Approach in Wiang Chai District, Chiang Rai Province aimed to 1) survey the historical and community culture resources in Wiang Chai District, Chiang Rai Province; 2) examine the civil state implementation on the management of historical and community culture tourism in Wiang Chai District, Chiang Rai Province; 3) synthesize the guidelines and activities of historical and community culture tourism in Wiang Chai District, Chiang Rai Province. This integrated research employed mixed method approach that deployed focus-group discussion with people involved in tourism management and questionnaire distribution with the residents residing in the area of tourist attractions in Wiang Chai District. The results indicated that the historical and community culture tourism in Wiang Chai The District coverers 8 issues: 1) Determining tourism policy 2) Capacity in systematic tourism planning and management 3) Building community’s understanding on tourism 4) Developing cooperation with civil state network 5) Community’s capacity in welcoming tourists 6) Competition capacity 7) Empowering community strengths 8) Developing tourist attractions through co-creation processes by means of “Think, plan, act, share responsibilities, and enjoy benefits together.” The guidelines for the management of historical and community culture tourism evolve the strategies for tourism management that involved 4 approaches: 1) Public relations strategies 2) Tourism management strategies 3) Cultural preservation and maintenance strategies 4) Shared benefits strategies under the pride and protection of their own historical and community culture tourism resources. Keywords: Tourism Management / Historical and Community Culture Tourism /Civil State