อิทธิพลของสายพันธุ์รักษาความเป็นหมันที่มีผลต่อความเป็นหมันของเกสรเพศผู้ในการพัฒนาสายพันธุ์แม่ (A-line) ของพริก (EFFECTS OF MAINTAINER LINES TO MALE STERILITY FOR IMPROVEMENT OF FEMALE PLANTS IN CHILI PEPPER (Capsicum annuum L.)

Abstract

จากการตรวจสอบลักษณะเกสรเพศผู้เป็นหมันในพริก 5 สายพันธุ์ (A-line) ที่ได้มาจากแหล่งต่างๆ คือ สายพันธุ์ PP1-PP5 พบว่าสายพันธุ์ PP2 และ PP4 จะเป็นหมันในฤดูร้อนและฤดูฝน แต่จะมีการสร้างละอองเกสรในฤดูหนาว ส่วนสายพันธุ์ PP1, PP3 และ PP5 จะเป็นหมันในทุกฤดู เมื่อทำการผสมกับสายพันธุ์รักษาความเป็นหมัน (B-line) 3 สายพันธุ์ คือ สายพันธุ์ PP6, PP7 และ PP8 เพื่อทดสอบอิทธิพลของสายพันธุ์รักษาความเป็นหมันต่อความเป็นหมันของ A-line โดยตรวจสอบความเป็นหมันของลูกผสมในฤดูฝน ฤดูร้อน และฤดูหนาว พบว่าลูกผสมที่ใช้สายพันธุ์ PP6 เป็นพ่อ จะให้ลูกผสมทั้งหมดมีเกสรเพศผู้เป็นหมันในทุกฤดู ส่วนลูกผสมที่ใช้สายพันธุ์ PP7 เป็นพ่อ จะพบลูกผสมที่มีการสร้างละอองเกสรได้ในบางฤดูแต่ละอองเกสรไม่สามารถงอกได้เลย เมื่อใช้สายพันธุ์ PP8 เป็นพ่อ จะพบลูกผสมที่มีการสร้างละอองเกสรและงอกได้ดีในฤดูหนาว ส่วนในฤดูร้อนและฤดูฝนมีการสร้างละอองเกสร แต่ความสามารถในการงอกของหลอดละอองเกสรน้อยกว่าฤดูหนาว นอกจากนี้ลูกผสมเหล่านี้สามารถติดเมล็ดได้ ซึ่งแสดงให้เห็นอิทธิพลของสายพันธุ์รักษาความเป็นหมัน ซึ่งมีผลต่อเสถียรภาพความเป็นหมันของเกสรเพศผู้ในการผลิตสายพันธุ์ A-lineคำสำคัญ: พริก  เกสรเพศผู้เป็นหมัน  สายพันธุ์รักษาความเป็นหมันThe sterility in five male sterile lines (A-line; PP1-PP5) of chili pepper was investigated. It was shown that the PP2 and PP4 varieties were sterile in the hot and rainy seasons, but were able to produce pollen in the cold season. On the other hand, the PP1, PP3 and PP5 varieties were sterile in all seasons. These five male sterile lines were crossed with three maintainer lines (B-line; PP6-PP8) as male parent to examine effects of B-line to hybrid sterility in all seasons. The results revealed that the hybrids of the PP6 line were always sterile, while those of the PP7 line could produce pollen in some seasons but without germination. When the PP8 line was employed as the male parent, the hybrids were able to generate pollen with better germination ability in the cold season than other time of the year, and also set seeds. Thus, this study showed that the B-line had several effects to the sterility in the A-line and hence, the A-line production.Keywords: Chili Pepper, Male Sterile, Maintainer Line