ความสามารถในการระบายน้ำและคุณภาพน้ำของคลองรังสิตประยูรศักดิ์ (DRAINAGE CAPABILITY AND WATER QUALITY OF KLONG RUNGSIT PRAYOONSAK)

Abstract

ในการป้องกันน้ำท่วมกรุงเทพฯ คลองรังสิตมักถูกใช้เป็นคลองผันน้ำจากแม่น้ำเจ้ายาลงสู่แม่น้ำนครนายกในฤดูฝน ในขณะหน้าแล้งคลองรังสิตก็รับน้ำทิ้งจากชุมชนที่เพิ่มปริมาณมากขึ้นทุกวัน ด้วยทั้งสองหน้าที่ของคลองรังสิต ถ้ามีเครื่องมือช่วยในการบริหารจัดการ หาความสามารถในการระบายน้ำของคลองรังสิตจึงเป็นเรื่องที่น่าสนใจ งานวิจัยนี้ใช้ Hec-Ras เป็นเครื่องมือช่วยในการหาอัตราการไหลที่เหมาะสมของคลองรังสิต โดยทำการวัดค่าระดับตลอดความยาวคลอง แล้วนำเข้าเฮ็กราส (Hec-Ras) เพื่อจำลองสถานการณ์ด้วยอัตราการไหล 9 18 27 36 45 54 63 และ 72 ลูกบาศก์เมตรต่อวินาที ที่ Manning’s values (n) 0.015 0.020 และ 0.025 และค่าระดับท้ายน้ำ 2.0 และ 3.0 เมตร จากการจำลองพบว่า ถ้าระดับท้ายน้ำสูง 3.0 เมตร อัตราการไหล 72 ลบ.ม./วินาที และค่า n 0.025 น้ำจะท่วมพนังกั้นน้ำฝั่งขวาที่สร้างขึ้น ส่วนคุณภาพน้ำของคลองรังสิตในปัจจุบัน ค่า BOD มากกว่า 4.0 มิลลิกรัมต่อลิตร ที่บริเวณคลอง 2 และคลอง 9 จัดเป็นแหล่งน้ำผิวดินประเภทที่ 4 ไม่เหมาะกับกิจกรรมในชีวิตประจำของคนทุกประเภท คำสำคัญ: คลองรังสิต  น้ำท่วม  ระบายน้ำ  คุณภาพน้ำ  เฮ็กราส In Bangkok flooding protection, Klong Rungsit is often used to divert water from the Chao Phraya River to the Nakhon Nayok River in wet season while in dry season Klong Rungsit receives domestic wastewater that has been increasing. With these 2 duties of Klong Rungsit, if there is a management tool to find the capability of the canal in diversion, it should be interested. This research employed Hec-Ras as a tool to determine suitable flow rates for Klong Rungsit. The elevations along the canal were surveyed and then input to Hec-Ras to simulate scenarios by varying the flow rates of 9, 18, 27, 36, 45, 54, 63 and 72 m3/s at the Manning’s values (n) of 0.015, 0.020 and 0.025 for downstream water level 2.0 and 3.0 m. From the simulation, it was found that if the downstream water level 3.0 m, flow rate 72 m3/s and n 0.025, water surface will overtop the right constructed levee. For the water quality of the canal, BOD around Klong 2 and 9 were more than 4.0 mg/L and classified as surface water quality type 4 that means it is not appropriate to all activities for everyday life. Keywords: Klong Rungsit, Flood, Drainage, Water quality, Hec-Ras