สารประกอบไตรเทอร์พีนจากรากพุทราไทย (TRITERPENES FROM THE ROOT OF THAI ZIZIPHUS MAURITIANA)

Abstract

การศึกษาองค์ประกอบทางเคมีจากรากพุทราไทย สามารถแยกสารประกอบไตรเทอร์พีน 7 ชนิด โดยเป็นไตรเทอร์พีน ชนิด ceanothane 4 ชนิด : zizyberenalic acid, ceanothic acid, epiceanothic acid และ 24-hydroxyceanothic acid และเป็นไตรเทอร์พีน ชนิด lupane 3 ชนิด : lupeol, betulin และ betulinic acid โครงสร้างและสเตอริโอเคมีของสารทราบได้จากการวิเคราะห์ข้อมูลทางสเปกโทรสโคปี โดยใช้เทคนิค NMR เป็นส่วนใหญ่ และโดยการเปรียบเทียบข้อมูลกับสารประกอบอื่นที่มีรายงานไว้แล้ว งานวิจัยนี้เป็นครั้งแรกของรายงานการพบสารประกอบไตรเทอร์พีนชนิด ceanothane ในพุทราคำสำคัญ: พุทรา Ziziphus mauritiana Rhamnaceae ไตรเทอร์พีนFrom the dried root of Thai Ziziphus mauritiana Lam. (Rhamnaceae), four ceanothane-type: zizyberenalic acid, ceanothic acid, epiceanothic acid and 24-hydroxyceanothic acid, together with three lupane-type triterpenes: lupeol, betulin and betulinic acid were isolated. Their structures were elucidated and stereochemical assignments were performed by extensive NMR spectroscopic data analysis and by comparison of their physical data with the reported values. This is the first report on the isolation of the ceanothane-type triterpenes from this plant species.Keywords: Ziziphus mauritiana, Rhamnaceae, triterpene