การพยากรณ์การเปลี่ยนสีฟันหลังฟอกสีฟันด้วยระบบที่กระตุ้นด้วยแสงแอลอีดีโดยใช้แบบจำลองคอมพิวเตอร์ (PREDICTION OF COLOR CHANGE AFTER LED-ACTIVATED BLEACHING USING COMPUTER MODEL)

Abstract

การพยากรณ์การเปลี่ยนสีฟันหลังฟอกสีฟันด้วยระบบที่กระตุ้นด้วยแสงแอลอีดีโดยใช้แบบจำลองคอมพิวเตอร์ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการเปลี่ยนสีฟันหลังฟอกสีฟันทางคลินิกเมื่อฟอกสีฟันด้วยระบบฟอกสีฟันที่กระตุ้นด้วยแสงแอลอีดี ทำการสร้างและประเมินแบบจำลองคอมพิวเตอร์ที่ใช้ในการพยากรณ์การเปลี่ยนสีฟันหลังฟอกสีฟันด้วยระบบที่กระตุ้นด้วยแสงแอลอีดี โดยทำการสุ่มตัวอย่างแบบเจาะจง คัดเลือกอาสาสมัคร 30 ราย อายุ 18-32 ปี ทำการฟอกสีฟันทั้งปากและบันทึกสีบริเวณฟันเขี้ยวบนขวา บันทึกผลเป็นเฉดสีตามแถบวัดสีวีต้าคลาสสิก และเป็นค่าในระบบสีซีไออีจากเครื่องวัดสีฟันวีต้าอีซี่เฉดแอดวานซ์ ทั้งก่อนฟอกสีฟัน และหลังฟอกสีฟันทันที วัดผลโดยทันตแพทย์ 2 ท่าน (Kappa = 0.704) เครื่องวัดสีฟันวีต้าอีซี่เฉดแอดวานซ์ จะแสดงผลเป็นค่าความสว่าง (L*) ค่าสีในทิศทางแดงเขียว (a*) ค่าสีในทิศทางเหลืองน้ำเงิน (b*) และค่าผลรวมความต่างของสี (ΔE) นำข้อมูลมาหาสมการความสัมพันธ์เพื่อประมาณค่าตัวแปรโดยหาความสัมพันธ์วิเคราะห์การถดถอยเชิงเส้นอย่างง่าย สร้างแบบจำลองคอมพิวเตอร์ที่ใช้ในการพยากรณ์สีฟัน ประเมินผลโมเดลพยากรณ์โดยการทดสอบความถูกต้องของเครื่องมือโดยคัดเลือกอาสาสมัคร 10 คนผลการศึกษาในการประเมินผลการเปลี่ยนสีฟันตามแถบวัดสีวีต้าคลาสสิก พบว่าหลังฟอกสีฟันมีค่าผลรวมการเปลี่ยนแปลงของเฉดสีเฉลี่ยเท่ากับ 7.83±3.49 ส่วนการประเมินผลการเปลี่ยนสีฟันจากเครื่องวัดสีฟันวีต้าอีซี่เฉด แอดวานซ์ พบว่า ค่าผลรวมความต่างของสีเฉลี่ยหลังฟอกสีฟัน เท่ากับ 8.07±3.36 จากการวิเคราะห์การถดถอยเชิงเส้นอย่างง่าย สมการการถดถอย คือ ∆E = 0.309b* (∆E = ค่าผลรวมความต่างของสี b*= ค่าสีในทิศทางเหลืองน้ำเงิน) การพยากรณ์ค่าผลต่างค่าสีโดยรวมมีค่าร้อยละ 88.43 มีค่าเฉลี่ยความผิดพลาดสมบูรณ์ร้อยละ 33.60 และแบบจำลองคอมพิวเตอร์ สามารถพยากรณ์สีฟันได้ถูกต้องร้อยละ 90คำสำคัญ: การฟอกสีฟัน  ระบบสีซีไออีแอลเอบี  ระบบการฟอกสีฟันโดยใช้แสงแอลอีดี  ค่าความแตกต่างสีโดยรวม  แบบจำลองคอมพิวเตอร์ที่ใช้ในการพยากรณ์การเปลี่ยนสีฟันหลังฟอกสีฟันThe study aims to investigate the whitening efficacy of tooth change after bleaching, create and evaluate a bleaching predictive computer model to forecast the color change of teeth after LED whitening. A total of 30 subjects, age 18 to 32 years, were enrolled in the study by purposive sampling. 25% hydrogen peroxide activated with LED (ZoomTM, Discus dental Inc, USA) was used to bleach anterior teeth to the first premolar teeth. Shade evaluations on the right canine were performed before and immediately after treatment using Vita Classical Shade Guide and spectrophotometer (VITA Easyshade® advance, Vident, USA). Shade was determined by 2 dentists (Kappa = 0.704). The Easyshade device indicated lightness (L*), red/ green (a*), yellow/ blue (b*) and color differences (∆E). A linear-regression equation was obtained from the color data to generate the Easy Click tooth color predictor computer model. The accuracy of the model was confirmed by 10 subjects.The results showed that after treatment, the average total tooth color difference after treatment was 7.83±3.49 recorded by the VITA shade system. The mean shade change after active treatment was 8.07±.3.36. measuring by VitaEasyshade (Vident, USA). The equation in the linear regression analysis was ∆E = 0.309b*. The predicted ∆E equals 88.43 percent, while the mean square error was 33.6 percent. According to the bleaching computer model in 10 subjects, accuracy in color changing post bleaching was 90 percent.Keywords: Bleaching, CIE Lab Color System, LED-Activated Bleaching System, Total Color Difference (ΔE), Bleaching Computer Model