พัฒนาการนโยบายและบทความเกี่ยวกับการบริการสาธารณะขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น: บทวิเคราะห์จากเอกสารทางวิชาการปี 2557-2566
Policy Development and Articles on Public Services of Local Government Organizations: Analysis from Academic Documents from 2014-2023
Keywords:
พัฒนาการนโยบาย, องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น, การบริการสาธารณะAbstract
บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาพัฒนาการนโยบายและบทความเกี่ยวกับการบริการสาธารณะขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นบทวิเคราะห์จากเอกสารทางวิชาการปี 2557-2566 เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ ใช้การวิเคราะห์จากกฎหมาย และเอกสารเชิงนโยบาย ในประเด็นเกี่ยวกับพัฒนาการนโยบายและบทความเกี่ยวกับการบริการสาธารณะขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น โดยผู้วิจัยใช้แนวทางการวิเคราะห์แบบแก่นสาระสำคัญ เพื่อสืบค้นภาพรวมของนโยบายและบทบาทขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในการบริการสาธารณะผ่านการตีความตัวบทชั้นต้น ผลการวิจัย พบว่า พัฒนาการนโยบายและบทความเกี่ยวกับการบริการสาธารณะขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นแบ่งออกเป็น 2 ช่วงเวลา คือ ช่วงที่ 1 พ.ศ. 2557-2561 เป็นการให้บริการสาธารณะที่คำนึงถึงความเสมอภาค ความเป็นธรรม และการลดความเหลื่อมล้ำทางสังคมและยิ่งปรากฏชัดเมื่อมีการนำเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน มาปรับใช้ตั้งแต่ปี 2558 เป็นต้นมา อย่างไรก็ตามในภาพรวมของการบริการสาธารณะขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นที่ผ่านมายังพบข้อจำกัดของการให้บริการสาธารณะ เช่น ความซ้ำซ้อนของพื้นที่ ข้อจำกัดด้านงบประมาณ และช่วงที่ 2 พ.ศ. 2562-2566 องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นให้ความสำคัญกับการบริการสาธารณะเพิ่มมากขึ้นซึ่งมีความแตกต่างจากเดิมที่เน้นการให้บริการสาธารณะเป็นไปอย่างเสมอภาคมาเป็นคำนึงถึงความเป็นธรรมทางสังคม ความยุติธรรมทางสังคมมากขึ้นตามเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน และมีการคำนึงถึงกลุ่มประชาชนที่มีความหลากหลายมากขึ้น มีการใช้คำ อาทิ คนชายขอบ ผู้สูงอายุ พลเมือง คนไร้สัญชาติ นอกจากนี้เพื่อให้การบริการสาธารณะมีประสิทธิภาพมากขึ้น มีการนำแนวคิดการบริหารงานแบบเครือข่าย การนำนวัตกรรมมาใช้เพื่อลดข้อจำกัดในด้านงบประมาณ ด้านกำลังคน เพื่อตอบสนองต่อความคาดหวังที่สูงขึ้นของประชาชน (This article reviews academic literature published between 2014 and 2023 in order to investigate policy development and articles on public services of local government organizations. The study used a qualitative approach to analyze law and policy-oriented documents related to the research topic. Primary texts were interpreted using thematic analysis to generate an overview of local government organizations’ policies and roles over time. The findings identified two periods. In the first period, 2014-2018, local government organizations provided public services aimed at equality, fairness, and reducing social inequalities. These aims were further solidified upon the adoption of the Sustainable Development Goals in 2015. Meanwhile, limitations in the overall implementation of public services by local government organizations included, for example, location redundancies and budget limitations. In the second period identified by this study, 2019-2023, local government organizations placed a higher priority on public services; whereas in the previous period, fostering equality was the focus, in this second period, social justice became key. Sustainable development continued to be the aim while taking into account social justice and diversity within target populations. This period was characterized by words such as marginalized people, the elderly, citizens, and stateless people. In addition, network management and other innovations aimed at alleviating constraints related to budgeting and manpower were introduced in order to improve efficiency and to respond to increasing expectations for public services.)References
กรพจน์ อัศวินวิจิตร. (2560). หลักนิติธรรมกับการบริการสาธารณะของรัฐ. วารสารศาลรัฐธรรมนูญ. 19(55): 1-12.
จารุวรรณ ละอองเอก และ สุวัฒน์ จิตต์จันทร์. (2561). ความพึงพอใจของประชาชนที่มีต่อการให้บริการสาธารณะของเทศบาลตำบลจตุรพักตรพิมาน อำเภอจตุรพักตรพิมาน จังหวัดร้อยเอ็ด. วารสารมหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย วิทยาเขตร้อยเอ็ด. 7(1): 47-59.
เจนจบทิศ จารึกกลาง และ ศิวัช ศรีโภคางกุล. (2562). การแทรกแซงองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นหลังรัฐประหาร พ.ศ. 2557. Veridian E-Journal,Silpakorn University. 12(6): 1035-1052.
ชูวงศ์ ฉายะบุตร. (2539). การปกครองท้องถิ่นไทย. พิมพ์ครั้งที่ 3. กรุงเทพฯ: สมาคมนิสิตเก่ารัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ณัฐวัตร สนามชัย. (2564). รัฐประหารกับความถดถอยของการกระจายอำนาจสู่ท้องถิ่นกรณีศึกษา จังหวัดสิงห์บุรีภายหลังรัฐประหารในประเทศไทย พ.ศ. 2557. การค้นคว้าอิสระ ร.ม.(การเมืองและการจัดการ). กรุงเทพฯ: คณะรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
ดนุวัศ สุวรรณวงศ์ และ นวิทย์ เอมเอก. (2560). สภาพปัญหาอุปสรรคและแนวทางการพัฒนาความร่วมมือในการจัดบริการสาธารณะระหว่างเทศบาลในพื้นที่อำเภอหาดใหญ่. รายงานการประชุมหาดใหญ่วิชาการระดับชาติและนานาชาติครั้งที่ 8: 245-255.
ธัญญพัทธ์ ภูริพินิศนันท์. (2565). การกระจายอำนาจกับการพัฒนาท้องถิ่นขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นไทย. วารสาร มจร บาฬีศึกษาพุทธโฆสปริทรรศน์. 8(1): 85-100.
พิธุวรรณ กิติคุณ. (2563). การกระจายอำนาจสู่ท้องถิ่น: การจัดทำบริการสาธารณะขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น. กรุงเทพฯ: สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร.
พิมพ์กมล เกษแก้ว. (2563). กระบวนทัศน์การบริหารสาธารณะ. วารสารรัชต์ภาคย์. 14(34): 276-285.
เรืองศักดิ์ เดชณุกูล และ สมปอง สีชมพู. (2561). ความเหลื่อมล้ำด้านการคลังองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น. วารสารราชภัฏเพชรบูรณ์สาร. 20(2): 11-23.
วรฉัตร วริวรรณ. (2566). การบริการสาธารณะขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น. วารสารการจัดการและพัฒนาท้องถิ่น มหาวิทยาลัยราชภัฏพิบูลสงคราม. 3(2): 39-56.
วราพร องคะลอย. (2564). ข้อจำกัดและข้อเสนอแนะเพื่อการบริการสาธารณะขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น. วารสาร มจร.หริภุญชัยปริทรรศน์. 5(2): 23-34.
วัชรินทร์ สุทธิศัย, รัชนิดา ไสยรส, และ สมเกียรติ เกียรติเจริญ. (2561). ความพึงพอใจของประชาชนต่อการให้บริการสาธารณะขององค์การบริหารส่วนจังหวัดมหาสารคาม. วารสารมหาวิทยาลัยราชภัฏร้อยเอ็ด. 12(1): 75-84.
วาสนา ยี่รงค์. (2563). การถ่ายโอนภารกิจสู่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น: ความก้าวหน้าและปัญหาอุปสรรคในการถ่ายโอน. วารสารรัฐประศาสนศาสตร์. 18(2): 27-57.
วิจักษณ์ อภิรักษ์นันท์ชัย. (ม.ป.ป.). ดุลยภาพระหว่างการบริหารการปกครองส่วนท้องถิ่นกับบทบาทอำนาจของส่วนกลางในระบอบประชาธิปไตยของประเทศไทย. กรุงเทพฯ: วิทยาลัยศาลรัฐธรรมนูญ สำนักงานศาลรัฐธรรมนูญ.
วิทยาลัยพัฒนาการปกครองท้องถิ่น สถาบันพระปกเกล้า. (2551). การขับเคลื่อนรัฐธรรมนูญ’ 50 สู่การปฏิบัติ: กฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการปกครองท้องถิ่น. กรุงเทพฯ: ส เจริญ การพิมพ์.
วุฒิสาร ตันไชย. (2559). รูปแบบและประเภทการจัดบริการสาธารณะขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น. กรุงเทพฯ: สถาบันพระปกเกล้า.
ศุภลักษณ์ ปรางนาคี. (2567). สหการ: รูปแบบความร่วมมือ เพื่อจัดทำบริการสาธารณะของ อปท. สืบค้นเมื่อ 31 พฤษภาคม 2567, จากhttps://www.senate.go.th/view/386/%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B8%A5%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%94%E0%B8%82%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%A7/ExclusiveStory/132/TH-TH
ศูนย์บริการวิชาการแห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. (ม.ป.ป.). รายงานฉบับสมบูรณ์ (Final Report) โครงการการพัฒนาระบบสถิติข้อมูลและตัวชี้วัดเพื่อใช้ในการบริหารราชการแผ่นดินตามยุทธศาสตร์ชาติ. กรุงเทพฯ: ศูนย์บริการวิชาการแห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
สรัญพัทธ์ เอี๊ยวเจริญ สงคราม สมณวัฒนา และ เดชา พวงงาม. (2566). การจัดทำบริการสาธารณะแบบเครือข่ายขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น. วารสารมณีเชษฐาราม วัดจอมมณี. 6(5): 598-612.
สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2565). การขับเคลื่อน SDGs ในระดับพื้นที่ (SDG Localization). สืบค้นเมื่อ 31 ธันวาคม 2567, จากhttps://sdgs.nesdc.go.th/%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%82%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B9%80%E0%B8%84%E0%B8%A5%E0%B8%B7%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%8A%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B8%9E%E0%B8%B7%E0%B9%89%E0%B8%99%E0%B8%97/
อภิชาติ เสียงล้ำ. (2564). กฎต้นแบบว่าด้วยรูปแบบสหการ เพื่อความร่วมมือขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในการจัดทำบริการเพื่อประโยชน์สาธารณะ. วารสารสหวิทยาการจัดการ. 5(2): 96-105.
Arya, A. (2020). An Overview of Textual Analysis as a Research Method for Cultural Studies. International Journal for Innovative Research in Multidisciplinary Field. 6(3): 173-177.
Denhardt, R. B. and Denhardt, J. V. (2007). The New Public Service: Serving, Not Steering. New York: M.E. Sharpe.
Fusch, P., Fusch, G.E., & Ness, L.R. (2018). Denzin’s Paradigm Shift: Revisiting Triangulation in Qualitative Research. Journal of Social Change. 10(1): 19-32.
Meynhardt, T. (2015). Public Value: Turning a Conceptual Framework into a Scorecard. In Public Value and Public Administration. Edited by J.M. Bryson, B.C. Crosby & L. Bloomberg: Georgetown University Press.
Osborn, D. & Gaebler, T. (1992). Reinventing Government: How the Entrepreneurial Spirit is Transforming the Public Sector. New York: Addison-Wesley.
Pooe, D. & Munyany, W. (2022). Delivering Public Value to Selected Government Departments in South Africa–Perceptions of Senior Managers, South Africa. Journal of Economic and Management Sciences. 25(1): 1-12.
Robinson, M. (2015). From Old Public Administration to the New Public Service: Implications for Public Sector Reform in Developing Countries. Singapore: UNDP Global Centre for Public Service Excellence.
Roller, M.R. (2019). A Quality Approach to Qualitative Content Analysis: Similarities and Differences Compared to Other Qualitative Methods. Forum Qualitative Sozialforschung / Forum: Qualitative Social Research. 20(3): 1-21.


