การศึกษาและการวิเคราะห์แนวทางการส่งเสริมทักษะการคิดทางประวัติศาสตร์ของนิสิตหลักสูตรการศึกษาบัณฑิต สาขาวิชาสังคมศึกษา A Study and Analysis of Guidelines for Promoting Historical Thinking Skills of Pre-Service Teachers in Social Studies

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาและวิเคราะห์แนวทางการส่งเสริมทักษะการคิดทางประวัติศาสตร์ของนิสิตหลักสูตรการศึกษาบัณฑิต สาขาวิชาสังคมศึกษาซึ่งเป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ มีระยะเวลาในการเก็บข้อมูล 4 สัปดาห์ การดำเนินการวิจัยแบ่งออกเป็น 2 ระยะ คือ ระยะที่ 1 การพัฒนาเครื่องมือที่ใช้ในการเก็บข้อมูลทักษะการคิดทางประวัติศาสตร์ ซึ่งได้แก่ แบบสังเกตพฤติกรรมเกี่ยวกับทักษะการคิดทางประวัติศาสตร์ ระยะที่ 2 การเก็บข้อมูลเชิงพฤติกรรมเกี่ยวกับทักษะการคิดทางประวัติศาสตร์ กลุ่มเป้าหมายในการวิจัย คือ นิสิตหลักสูตรสังคมศึกษา ระดับปริญญาบัณฑิตชั้นปีที่ 3 ที่เรียนวิชาวิธีการและหลักฐานทางประวัติศาสตร์ จำนวน 34 คน ผลการวิจัยสรุปได้ดังนี้ (1) นิสิตสามารถเรียงลำดับเหตุการณ์และวิเคราะห์ความสัมพันธ์ ทำความเข้าใจบริบททางประวัติศาสตร์ได้ แต่ยังขาดการนำหลักฐานทางประวัติศาสตร์มาใช้สนับสนุนคำอธิบายของตน (2) แนวทางในการส่งเสริมทักษะการคิดทางประวัติศาสตร์ คือ (2.1) ด้านหลักสูตร ตรวจสอบภูมิหลังของนิสิตเกี่ยวกับทักษะการคิดทางประวัติศาสตร์ ฝึกฝนการประเมินความน่าเชื่อถือของหลักฐานทางประวัติศาสตร์และการใช้หลักฐานทางประวัติศาสตร์ประกอบคำอธิบายของตน จัดลำดับให้รายวิชาวิธีการและหลักฐานทางประวัติศาสตร์เป็นวิชาที่ได้เรียนในช่วงชั้นปีแรก ๆ ระบุเกณฑ์การคัดเลือกเนื้อหาและหลักฐานทางประวัติศาสตร์ และจัดกิจกรรมในห้องเรียนที่มีคอมพิวเตอร์หรืออนุญาตให้นิสิตใช้อุปกรณ์ในการสื่อสารเพื่อเข้าถึงแหล่งเรียนรู้ (2.2) ด้านการเรียนการสอน การเตรียมการสอน: กำหนดเกณฑ์การคัดเลือกหลักฐานทางประวัติศาสตร์ การจัดการเรียนการสอน: กระตุ้นให้นิสิตค้นคว้าหลักฐานทางประวัติศาสตร์อื่นๆ เพิ่มเติมด้วยตนเอง ส่งเสริมให้นิสิตตระหนักถึงความสำคัญของการใช้หลักฐานทางประวัติศาสตร์ในการสนับสนุนข้อสรุป ส่งเสริมทักษะในการวิเคราะห์และการประเมินความน่าเชื่อถือของหลักฐานทางประวัติศาสตร์ และเป็นแบบอย่างในการวิเคราะห์หลักฐานทางประวัติศาสตร์ให้แก่นิสิต การสร้างบรรยากาศการเรียนการสอน: ส่งเสริมให้มีการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ การวัดและประเมินผล: ควรออกแบบภาระงานให้หลากหลายคำสำคัญ: ทักษะการคิดทางประวัติศาสตร์ หลักสูตรและการจัดการเรียนการสอน นิสิตครูสังคมศึกษา