รูปแบบการพัฒนาผู้ดูแลผู้สูงอายุโดยวิธีการเรียนรู้ด้วยการนำตนเองและ การจัดการความรู้

Abstract

บทคัดย่อการวิจัยเรื่องรูปแบบการพัฒนาผู้ดูแลผู้สูงอายุโดยวิธีการเรียนรู้ด้วยการนำตนเองและการจัดการความรู้ มีวัตถุประสงค์การวิจัย เพื่อ 1. สร้างรูปแบบการพัฒนาผู้ดูแลผู้สูงอายุโดยวิธีการเรียนรู้ด้วยการนำตนเองและการจัดการความรู้ และ 2. ประเมินประสิทธิภาพในการนำรูปแบบไปปฏิบัติ การดำเนินการวิจัยประกอบด้วย 3 ขั้นตอน ได้แก่ 1. ศึกษาเอกสารงานวิจัยที่เกี่ยวข้องเกี่ยวข้องกับลักษณะผู้เรียนรู้ด้วยการนำตนเองร่วมกับการจัดการความรู้ของผู้ดูแลผู้สูงอายุ โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อกำหนดกรอบลักษณะผู้เรียนรู้ด้วยการนำตนเองร่วมกับการจัดการความรู้ของผู้ดูแลผู้สูงอายุ 2. สร้างรูปแบบ ตรวจสอบยืนยันความเหมาะสมของกรอบรูปแบบการพัฒนาผู้ดูแลผู้สูงอายุ โดยการเรียนรู้ด้วยการนำตนเองและการจัดการความรู้เชิงทฤษฏี ด้วยแบบสอบถามปลายปิดของผู้เชี่ยวชาญ จำนวน 10ท่าน และ 3. ประเมินประสิทธิภาพรูปแบบการพัฒนาผู้ดูแลผู้สูงอายุ นำรูปแบบการพัฒนาผู้ดูแลผู้สูงอายุโดยวิธีการเรียนรู้ด้วยการนำตนเองและการจัดการความรู้ที่ปรับปรุงแล้วไปใช้กับกลุ่มตัวอย่างเป็นบุคคลที่มีส่วนร่วมในการดูแลผู้สูงอายุ ประกอบด้วย ทีมสาธารณสุข ทีมผู้ดูแลผู้สูงอายุ และผู้สูงอายุ ซึ่งเป็นบุคลากร และประชากรที่อาศัยอยู่เขตตำบลบ้านกลางอำเภอเมือง จังหวัดปทุมธานี และเขตสถานีอนามัยอำเภอหนองใหญ่ จังหวัดชลบุรี จำนวน 44 คน เก็บข้อมูลระหว่างวันที่ 1 พฤษภาคม –31 กรกฎาคม 2552ใช้แบบแผนการทดลองแบบกลุ่มตัวอย่างเดียววัดก่อนและภายหลังการทดลอง สถิติการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ค่ามัธยฐาน (Median) ค่าพิสัยระหว่างควอไทล์ (InterquartileRange) ค่าเฉลี่ย (Mean) ค่าความเบี่ยงเบนมาตรฐาน(Standard Deviation) และค่าสถิติ t-test ระดับนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01ผลการวิจัยพบว่า ขั้นตอนการศึกษาเอกสารงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง เกี่ยวข้องกับลักษณะผู้เรียนรู้ด้วยการนำตนเองร่วมกับการจัดการความรู้ของผู้ดูแลผู้สูงอายุสรุปได้ว่าผู้เชี่ยวชาญมีความคิดเห็นสอดคล้องกันว่าด้วยองค์ประกอบเกี่ยวกับลักษณะผู้เรียนรู้ด้วยการนำตนเองร่วมกับการจัดการความรู้ของผู้ดูแลผู้สูงอายุ มี 4 องค์ประกอบ คือ ระบุประเด็นการเรียนรู้การควบคุมตนเอง วิธีการเรียนรู้ และการนำความรู้ไปใช้ขั้นตอนสร้างรูปแบบ จากการศึกษาเอกสารงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง มีวัตถุประสงค์เพื่อกำหนดกรอบรูปแบบการพัฒนาผู้ดูแลผู้สูงอายุ โดยการเรียนรู้ด้วยการนำ ตนเองและการจัดการความรู้ เพื่อพัฒนาลักษณะผู้เรียนรู้ด้วยการนำตนเองร่วมกับการจัดการความรู้ของผู้ดูแลผู้สูงอายุ จากผลการศึกษาวิจัยได้รูปแบบการเรียนรู้ คือ รูปแบบการพัฒนาผู้ดูแลผู้สูงอายุแบบเอสดีแอลแอนด์เคเอ็ม (SDL & KM Model) ซึ่งประกอบด้วยกิจกรรมการเรียนรู้ 6 ขั้นตอน ดังนี้ คือ 1)ระบุประเด็นการเรียนรู้ 2) วางแผนการเรียนรู้ 3)ดำเนินการค้นคว้า 4) สะท้อนคิด 5) แบ่งปันแลกเปลี่ยนความรู้ และ 6) สังเคราะห์องค์ความรู้ใหม่ตรวจสอบยืนยันความเหมาะสมของกรอบรูปแบบการพัฒนาผู้ดูแลผู้สูงอายุ โดยการเรียนรู้ด้วยการนำตนเองและการจัดการความรู้เชิงทฤษฏี ด้วยแบบสอบถามปลายปิดของผู้เชี่ยวชาญ จำนวน 4 ท่านผลการศึกษาพบว่ากรอบรูปแบบการพัฒนาผู้ดูแลผู้สูงอายุ โดยการเรียนรู้ด้วยการนำตนเองและการจัดการความรู้มีความเหมาะสมในการพัฒนาลักษณะผู้เรียนรู้ด้วยการนำตนเองร่วมกับการจัดการความรู้ของผู้ดูแลผู้สูงอายุ ขั้นตอนประเมินประสิทธิภาพรูปแบบการพัฒนาผู้ดูแลผู้สูงอายุโดยวิธีการเรียนรู้ด้วยการนำตนเองและการจัดการความรู้ผู้วิจัยทำการวิเคราะห์ดัชนีประสิทธิผลทุกครั้งการเรียนรู้สูงกว่าเกณฑ์ 0.50 วิเคราะห์ข้อมูลเปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนรู้ และวิเคราะห์คะแนนลักษณะผู้เรียนรู้ด้วยการนำตนเองร่วมกับการจัดการความรู้ของผู้ดูแลผู้สูงอายุก่อนและภายหลังการเข้าร่วมโครงการด้วยสถิติ Paired samples t-test ผลการทดสอบพบว่าผู้ดูแลผู้สูงอายุมีระดับคะแนนความรู้ภายหลังการเข้าร่วมโครงการเฉลี่ยสูงกว่าคะแนนความรู้ก่อนการเข้าร่วมโครงการ ซึ่งแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.01 มีคะแนนเฉลี่ยลักษณะผู้เรียนรู้ด้วยการนำตนเองร่วมกับการจัดการความรู้ของผู้ดูแลผู้สูงอายุภายหลังการเข้าร่วมโครงการเฉลี่ยสูงกว่าก่อนการเข้าร่วมโครงการ ซึ่งแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.01 และผลการประเมินความพึงพอใจของกลุ่มตัวอย่างต่อรูปแบบการพัฒนาผู้ดูแลผู้สูงอายุอยู่ในระดับมาก ผลจากการศึกษาวิจัยแสดงให้เห็นว่ารูปแบบการพัฒนาผู้ดูแลผู้สูงอายุ โดยวิธีการเรียนรู้ด้วยการนำตนเองและการจัดการความรู้มีประสิทธิภาพ สามารถพัฒนาผู้ดูแลผู้สูงอายุให้เกิดลักษณะผู้เรียนรู้ด้วยการนำตนเองร่วมกับการจัดการความรู้ได้คำสำคัญ : รูปแบบการพัฒนา, ผู้ดูแลผู้สูงอายุ, การเรียนรู้ด้วยการนำตนเอง, การจัดการความรู้