การพัฒนาชุดกิจกรรมการเรียนรู้เสริมสร้างการรู้เท่าทันสื่อออนไลน์ โดยใช้การคิดแบบโยนิโสมนสิการ

Abstract

บทคัดย่อ การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) พัฒนาชุดกิจกรรมการเรียนรู้เสริมสร้างการรู้เท่าทันสื่อออนไลน์โดยใช้การคิดแบบโยนิโสมนสิการ ให้มีประสิทธิภาพตามเกณฑ์ 80/80 2) ศึกษาเปรียบเทียบผลการใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้เสริมสร้างการรู้เท่าทันสื่อออนไลน์โดยใช้การคิดแบบโยนิโสมนสิการ กลุ่มตัวอย่าง เป็นนักเรียนที่กำลังศึกษาอยู่ในชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2561 โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒประสานมิตร (ฝ่ายประถม) เขตวัฒนา กรุงเทพมหานคร จำนวน 30 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยประกอบด้วย 1) ชุดกิจกรรมการเรียนรู้เสริมสร้างการรู้เท่าทันสื่อออนไลน์โดยใช้การคิดแบบโยนิโสมนสิการ จำนวน 10 ชุด 2) เครื่องมือวัดระดับการรู้เท่าทันสื่อออนไลน์ จำนวน 4 ฉบับ คือ 2.1) แบบทดสอบวัดความรู้ความเข้าใจการรู้เท่าทันสื่อออนไลน์ 2.2) แบบทดสอบวัดการคิดวิเคราะห์ต่อสื่อออนไลน์ 2.3) แบบวัดการตระหนักรู้ถึงผลกระทบของสื่อออนไลน์ และ 2.4) แบบวัดการมีเจตคติที่ดีต่อการใช้สื่อออนไลน์อย่างสร้างสรรค์และเป็นประโยชน์  สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล คือ ค่าประสิทธิภาพของของกระบวนการ (E1) ค่าประสิทธิภาพของผลลัพธ์ (E2) ค่าเฉลี่ย () ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (SD) และสถิติทดสอบที (t-test) ผลการวิจัยสรุปได้ดังนี้ 1) ชุดกิจกรรมการเรียนรู้เสริมสร้างการรู้เท่าทันสื่อออนไลน์โดยใช้การคิดแบบโยนิโสมนสิการ ทั้ง 10 ชุด มีประสิทธิภาพกระบวนการอยู่ระหว่าง 80.13 - 85.42 และมีประสิทธิผลของผลลัพธ์อยู่ระหว่าง 81.33 - 85.33 ซี่งเป็นไปตามเกณฑ์ที่ตั้งไว้ คือ 80/80 และ 2) ระดับการรู้เท่าทันสื่อออนไลน์ทั้ง 4 ด้าน ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 จำนวน 30 คน ที่เป็นกลุ่มตัวอย่าง หลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 คำสำคัญ: ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ การคิดแบบโยนิโสมนสิการ การรู้เท่าทันสื่อออนไลน์ การสร้างความรู้   ABSTRACT The purposes of this research were 1) to develop a learning activity package to enhance online media literacy by reflective thinking with efficiency criterion 80/80, and 2) to compare use results of learning activity package to enhance online media literacy by reflective thinking. The samples were 30 students in 5th grade of Srinakarinwirot University Prasarnmit Demonstration school (Elementary)in 2nd semester of 2018 academic year. The research instruments comprised of 1) 10 learning activity packages to enhance online media literacy by reflective thinking, 2) 4 online media literacy measures 2.1) knowledge and understanding of online media literacy test,                  2.2) analysis of online media literacy test, 2.3) awareness of the impact of using online media test, and 2.4) positive attitude towards creative and useful online media use test. The data were analyzed in terms of mean, standard deviation, and 80/80 efficiency criterion, and t-test statistic. The results indicated that: 1) the efficiency of 10 learning activity packages to enhancing online media literacy by reflective thinking created by the researcher equaled 80.13 - 85.42/81.33 - 85.33 which conformed with the provided criterion. 2) the level of online media literacy in all 4 aspects of the 5th grade sample students after learning was higher than before learning at .05 level of significance. Keywords: Learning activity Package, Reflective Thinking, Online Media Literacy, Constructivist