กระบวนทัศน์การพัฒนานวัตกรรมการเล่าเรื่องแบบดิจิทัลเพื่อสืบสานภูมิปัญญา การเจียระไนพลอยสู่เศรษฐกิจสร้างสรรค์ของจังหวัดจันทบุรี

Abstract

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษากระบวนทัศน์การพัฒนาการเล่าเรื่องแบบดิจิทัลเพื่อสืบสานภูมิปัญญาการเจียระไนพลอยสู่เศรษฐกิจสร้างสรรค์ของจังหวัดจันทบุรีโดยการวิจัยแบบผสานวิธี ได้แก่ ศึกษาบริบทการสืบสานการเจียระไนพลอยด้วยการสัมภาษณ์เชิงลึก สอบถามความต้องการจำเป็น  และการสนทนากลุ่ม  โดยกลุ่มตัวอย่างเป้าหมาย จำนวน 60 คน คัดเลือกแบบเจาะจง และสุ่มตัวอย่างแบบลูกโซ่ จากผู้รู้ และผู้ปฏิบัติ ด้านอาชีพการเจียระไนพลอย และนักเทคโนโลยีและสื่อสารการศึกษา ผลการวิจัยพบว่า 1) กระบวนทัศน์การพัฒนาการเล่าเรื่องแบบดิจิทัลเพื่อสืบสานภูมิปัญญาการเจียระไนพลอย 8 องค์ประกอบ  4C-PLOY ได้แก่ C- (Context ศึกษาบริบทท้องถิ่น;  Congeniality สร้างความเป็นกัลยาณมิตร และความเชื่อมั่น; Connection สร้างความสัมพันธ์เชื่อมโยงกับเครือข่ายช่างเจียระไนพลอย;  Cutting เรียนรู้วิธีพิจารณาการเจียระไน);  P:สร้างแรงบันดาลใจให้เกิดความภูมิใจสู่ความคิดสืบสาน; L: สร้างชุมชนการเรียนรู้การเจียระไนพลอย;  O: เปิดมุมมองของการเล่าเรื่อง; Y: ร่วมกันสื่อสารเล่าเรื่องแบบดิจิทัล นอกจากนี้เมื่อสอบถามความต้องการจำเป็นต่อการเล่าเรื่องดิจิทัล พบว่า คนทำพลอยต้องการให้มีการพัฒนานวัตกรรมการเรียนรู้เล่าเรื่องการเจียระไนพลอยที่เข้าถึงง่าย และฝึกทักษะวิชาชีพจากผู้รู้ มีค่า (PNI Modified= 2.60) และยังพบอีกว่า 3) การสื่อสารด้วยนวัตกรรมการเล่าเรื่องดิจิทัล ประกอบด้วย หลัก 8E ได้แก่  Experience : เป็นเรื่องเล่าจากประสบการณ์; Exploration : เรื่องเล่าชวนคิดหาคำตอบ; Engagement: เร้าความสนใจ;  Emotional Content : สร้างอารมณ์ความรู้สึก; Effect : สร้างเรื่องให้มีผลกระทบเต่อผู้ชม; Edutainment:  เรื่องเล่าดิจิทัลที่ให้ความรู้และความสุนทรีย์; Energetic: เรื่องเล่าที่ช่วยสร้างพลัง ; Economy: เนื้อหานำเสนอมีปริมาณพอเหมาะ