ภาพคนไทยในยุค 4.0

Abstract

บทคัดย่อ ปัจจัยสำคัญประการหนึ่งของการเริ่มต้นดำเนินการกำหนดนโยบายโมเดลเศรษฐกิจ “ประเทศไทย 4.0” คือ ปัจจัยในเรื่องของการปฏิวัติอุตสาหกรรมครั้งที่ 4 โดยเมื่อพูดถึงการเปลี่ยนแปลงเชิงนวัตกรรมเทคโนโลยีในยุคของการปฏิวัติอุตสาหกรรมครั้งที่ 4 นั้นเราจะพบว่า เป็นการให้ความสำคัญกับการขยายและปรับเปลี่ยนระบบดิจิทัลจนทำให้ในยุคของการปฏิวัติอุตสาหกรรมครั้งที่ 4 นั้นถูกรับรู้ว่าเป็นผลจากการเติบโตของเทคโนโลยีหลัก 9 ตัว โดยแก่นหลักที่สำคัญของการปฏิวัติอุตสาหกรรมครั้งที่ 4 คือการตระหนักรู้ในผลกระทบของเทคโนโลยีต่าง ๆ ที่เกิดขึ้น และหาวิธีจัดการกับมันอย่างสร้างสรรค์ซึ่งมีแนวทางในการจัดการ 2 แนวทางได้แก่ 1) การเรียนรู้เทคโนโลยีแต่ละอย่างในระดับพอประมาณ เพื่อให้มีความตระหนักรู้ขั้นต้น ที่จะนำเทคโนโลยีนั้น ๆ ไปใช้ในภาพใหญ่ของการพัฒนาได้ และ 2) การพิจารณาแนวโน้มและจุดเชื่อมต่าง ๆ ของเทคโนโลยีที่กำลังเกิดขึ้นเพื่อให้เข้าใจว่าเทคโนโลยีต่าง ๆ เหล่านั้นมีความเชื่อมโยงสัมพันธ์กันอย่างไร ส่งผลกระทบต่อโลกโดยรวมอย่างไร ซึ่งจากความสำคัญของเทคโนโลยีหลักในการขับเคลื่อนอุตสาหกรรม 4.0 หมายความว่า ในโลกอนาคตที่อุตสาหกรรมจะให้ความสำคัญกับ การปรับเปลี่ยนตนเองไปสู่การเป็นอุตสาหกรรม 4.0 เพราะมีหลักฐานที่ชัดเจนว่า รูปแบบการออกแบบกระบวนการผลิตของอุตสาหกรรม 4.0 นั้น สามารถเพิ่มประสิทธิภาพในการผลิตเป็นอย่างมากโดยเฉพาะในส่วนของการลดต้นทุนและสร้างความได้เปรียบทางการแข่งขัน ดังนั้น คุณลักษณะของคนไทยในยุคหลัง 4.0 จะกลายเป็นคนที่มีลักษณะคือ 1) มีความรู้เกี่ยวกับเทคโนโลยีหลัก 9 ตัว และสามารถใช้งานในระดับต้นได้ 2) มีความตระหนักรู้ถึงความสำคัญของเทคโนโลยีโดยเฉพาะในแง่ของความสัมพันธ์กับชีวิต  ยิ่งไปกว่านั้น จากการศึกษาเอกสารเกี่ยวกับการทำงานโลกอนาคต 2050 ที่มีการทำนายถึงการเปลี่ยนแปลงของบริบทภายนอกนั้น สามารถวิเคราะห์คุณลักษณะที่เป็นไปได้ของคนไทยในยุคหลัง 4.0 ได้อีกว่า 3) เป็นคนที่มีความเชี่ยวชาญงานหลายด้านหรือมีทักษะหลายอย่าง (multi-task/ multi-skills) 4) มีความยืดหยุ่นสูง 5) แก้ปัญหาเฉพาะหน้าได้ดี 6) มีความสามารถในการทำงานเป็นทีมโดยเป็นได้ทั้งผู้นำและผู้ตามที่ดี 7) มีความสามารถในการจัดการหรือทำความเข้าใจในงานเพื่อวางแผนงาน ยิ่งไปกว่านั้นจากการเติบโตของแนวคิดในคนกลุ่มมิลเลนเนียมที่ใส่ใจและสนใจทำงานกับองค์กรที่มีความรับผิดชอบต่อสังคมมากกว่าองค์กรอื่น ๆ จึงหมายความว่าในส่วนของคุณลักษณะของคนไทยในยุคหลัง 4.0 นั้นยังมีความเป็นไปได้ที่จะมีลักษณะ 8) ให้ความสนใจกับประเด็นทางสังคมมากขึ้น (social concerned) และ 9) รู้เท่าทันสื่อเพื่อใช้สื่ออย่างสร้างสรรค์ คำสำคัญ: คนไทยยุค  4.0Abstract One of the crucial factors that is put forth in the economic policy of “Thailand 4.0” is the 4th industrial revolution which emphasizes expanding and shifting to a digital system. Therefore, the 4th industrial revolution has been recognized as the result of growth in the area of 9 key technologies. The heart of the 4th industrial revolution is to be aware of the impacts of these technologies and find creative ways to manage them which include 1) moderately learning the technologies in order to be aware of them and apply them for the purpose of development; and 2) considering the trends and relationships of the technologies in order to understand how they are connected and impact the world overall. Considering the importance of technology as the key mechanism in driving the 4.0 industry, it is clear that in the future the world will shift itself and become the world of industry 4.0. There is clear evidence that the production process of industry 4.0 can greatly improve productive efficiency, particularly by reducing cost and improving competitiveness. Therefore, the characteristics of Thais after the age of 4.0 will be 1) possess knowledge of the 9 key technologies and be able to use it at the basic level; 2) be aware of the importance of technology, particularly in terms of its relation to life. There are many articles which predict that the work world in 2050 will include a transformation to the external context. Therefore, the characteristics of Thais during this age will be 3) multi-tasking/multi-skilled; 4) resilient; 5) good at problem-solving; 6) teamworking as both leader and follower; 7) skilled at managing or understanding the big picture in order to plan their work. Moreover, the legacy of the millennial generation who tend to work for socially responsible organizations will be passed on. Therefore, Thais after the age of 4.0 will be 9) media literate in order to use media creatively.    Keywords: Thais in the age of 4.0