กลยุทธ์การบริหารการเปลี่ยนแปลงที่มีประสิทธิผลของสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน สังกัดกระทรวงศึกษาธิการ

Abstract

บทคัดย่อ การวิจัยเรื่องกลยุทธ์การบริหารการเปลี่ยนแปลงที่มีประสิทธิผลของสถานศึกษาขั้นพื้นฐานมีวัตถุประสงค์ของการวิจัย เพื่อ1)ศึกษาสภาพปัจจุบันและปัญหาของการบริหารการเปลี่ยนแปลง 2) สร้างกลยุทธ์การบริหารการเปลี่ยนแปลงที่มีประสิทธิผลและ 3)ประเมินความเหมาะสมของกลยุทธ์การบริหารการเปลี่ยนแปลงที่มีประสิทธิผลของสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน  สังกัดกระทรวงศึกษาธิการการดำเนินงานวิจัยมี 4 ขั้นตอน ได้แก่ ขั้นตอนที่ 1 การศึกษาสภาพปัจจุบันและปัญหาเกี่ยวกับการบริหารการเปลี่ยนแปลงของสถานศึกษาขั้นพื้นฐานสังกัดกระทรวงศึกษาธิการ ผู้วิจัยศึกษาเอกสาร และสัมภาษณ์ผู้เชี่ยวชาญจำนวน10 คนเพื่อนำข้อมูลมากำหนดแนวทางร่างกลยุทธ์ขั้นตอนที่ 2 การสร้างกลยุทธ์การบริหารการเปลี่ยนแปลงของสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน  ผู้วิจัยร่างกลยุทธ์และนำกลยุทธ์การบริหารการเปลี่ยนแปลงที่มีประสิทธิผลของสถานศึกษาขั้นพื้นฐานมาดำเนินการสนทนากลุ่มกับผู้ทรงคุณวุฒิจำนวน 10 คน เพื่อตรวจสอบความถูกต้องและความสอดคล้องของกลยุทธ์การบริหารการเปลี่ยนแปลงของสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน  ขั้นตอนที่ 3 การประเมินความเหมาะสมของกลยุทธ์การบริหารการเปลี่ยนแปลงที่มีประสิทธิผลของสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน สังกัดกระทรวงศึกษาธิการ  ผู้วิจัยนำกลยุทธ์การบริหารการเปลี่ยนแปลงมาปรับเป็นแบบมาตราส่วนประมาณค่า 5 ระดับแล้วนำไปแจกกับกลุ่มตัวอย่างได้แก่ ผู้บริหารและรองผู้บริหารโรงเรียนสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต 4 จำนวน 104 คน  ได้มาโดยกำหนดขนาดของกลุ่มตัวอย่างตามตารางของเครจซี่และมอร์แกน  จากนั้นทำการสุ่มแบบแบ่งชั้น โดยใช้ขนาดโรงเรียนเป็นชั้นในการสุ่ม และสุ่มอย่างง่ายด้วยวิธีจับสลาก ผลจากการวิจัยปรากฏผล ดังนี้ 1. ผลการศึกษาสภาพปัจจุบันและปัญหาของการบริหารการเปลี่ยนแปลงของสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน สังกัดกระทรวงศึกษาธิการพบว่าสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน สังกัดกระทรวงศึกษาธิการมีปัญหาด้านบุคลากรขาดการพัฒนาอย่างต่อเนื่องและขาดขวัญกำลังใจในการปฏิบัติงาน การจัดระบบนวัตกรรมและเทคโนโลยีและสารสนเทศยังไม่เป็นระบบครบถ้วนและไม่นำมาใช้อย่างจริงจัง ปัญหาด้านการจัดองค์กรยังไม่เอื้อต่อการบริหารการเปลี่ยนแปลง รวมทั้งขาดการส่งเสริมวัฒนธรรมโรงเรียนที่เป็นแนวทางในการปฏิบัติงานของบุคลากรที่เป็นระบบและชัดเจน 2. ผลการสร้างกลยุทธ์พบว่า กลยุทธ์การบริหารการเปลี่ยนแปลงที่มีประสิทธิผลของสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน สังกัดกระทรวงศึกษาธิการที่สร้างขึ้นประกอบด้วย วิสัยทัศน์ พันธกิจ เป้าประสงค์ กลยุทธ์หลักจำนวน 4 กลยุทธ์ และกลยุทธ์ขับเคลื่อน จำนวน 37 กลยุทธ์ 3. ผลการประเมินความเหมาะสมของกลยุทธ์การบริหารการเปลี่ยนแปลงที่มีประสิทธิผลของสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน  สังกัดกระทรวงศึกษาธิการ พบว่า องค์ประกอบของกลยุทธ์ ได้แก่ วิสัยทัศน์และพันธกิจมีความเหมาะสมอยู่ในระดับมากที่สุด เป้าประสงค์ กลยุทธ์หลัก และกลยุทธ์ขับเคลื่อนมีความเหมาะสมอยู่ในระดับมาก เมื่อเรียงลำดับค่าเฉลี่ยความเหมาะสมของกลยุทธ์หลักจากมากไปน้อยดังนี้ 1)การส่งเสริมวัฒนธรรมโรงเรียนให้เกิดความเชื่อมั่นศรัทธาและเป็นที่ยอมรับแก่บุคลากรทั้งภายในและภายนอกโรงเรียน 2) การปรับปรุงระบบนวัตกรรมและเทคโนโลยีให้ทันสมัย รวดเร็วและตอบสนองบุคลากรอย่างทั่วถึงและเป็นธรรม 3) การยกระดับการจัดองค์กรให้เข้มแข็งและสามารถตอบสนองการเปลี่ยนแปลงของสังคมและโลกและ 4)การเร่งรัดพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ให้สอดคล้องกับการเปลี่ยนแปลงของสังคมและโลก   คำสำคัญ : กลยุทธ์, การบริหารการเปลี่ยนแปลงที่มีประสิทธิผล   Abstract The purposes of this research were to study 1) Study the current state and problems of change management. 2) Creating effective change management strategies and 3) Assessing the suitability of the effective change management strategies ofthe Basic Education School under Ministry of Education. There were 4 steps in this research: Step 1Study of current state and problems of change management of the Basic Education School under Ministry of Education. The researcher studied the documents and interviewed 5 expertsin order to get the data to set the strategy outline.Step 2: Creating a change management strategies of the Basic Education School. The researcher drafted the strategy and applied the effective change management strategies of the Basic Education School to the group discussion with 10 expertsto verify the validity and consistency ofchange management strategies ofthe Basic Education School. Step 3: Assessing the suitability of the effective change management strategies of Basic Education School under Ministry of Education. The researcher applied the change management strategies to adjust 5 point-rating scale questionnairesand then distributed to the samplegroup which were 104 school administrators and assistant administrators underthe Secondary Educational Service Area Office 4. The sample group derived byusingKrejcie& Morgan. The stratified random sampling was done by using school size as strata. Simple random sampling was applied thereafter by lottery. The research results were revealed as following; 1. The study results of current state and problems of change management of the Basic Education School under Ministry of Education found that the Basic Education School under Ministry of Education had problem about the personnel lack of continuous development and lack of morale in the work. Organizingthe innovation, technology and information systems were not fully integrated as well as were not used seriously.Organizational arrangements problems were not conducive to change management including lack of promotion of school culture as a guideline for the operation of personnel systematically and cleary. 2. The result of creating a change management strategies found that the effective change management strategies of the Basic Education School under Ministry of Education composed of vision, mission, goal, 4 key strategies and 37 driven strategies. 3. The result of assessing the suitability of the effective change management strategies of Basic Education School under Ministry of Educationfound that strategy elements includedvision and mission were at the highest level of suitability. Goal, key strategies and driven strategieswere at high level of suitability. When descending order of the average of the suitability of key strategies were found as follows; promoting school culture to build confidence,faith and acceptable to both internal and external personnel, improving update innovative andtechnology system, fast and responsive personnel thoroughly and fair, enhancing organization, strengthening and responding to the changingworld and society, and accelerating human resource development in line with the changing world and society.   Keywords:   Strategies, Effective Change Management