เรื่อง การถ่ายทอดรำวงพื้นบ้านในจังหวัดนครสวรรค์ : Transferring Local Dancing in Nakhonsawan Province

Abstract

การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงพรรณนามีจุดมุ่งหมายเพื่อ 1) ศึกษาประวัติความเป็นมาและองค์ประกอบของการแสดงรำวงพื้นบ้าน จังหวัดนครสวรรค์  2) เพื่อศึกษากระบวนการถ่ายทอดการแสดงรำวงพื้นบ้าน จังหวัดนครสวรรค์ โดยทำการศึกษาจาก ผู้นำชุมชน ปราชญ์ชาวบ้าน  ผู้แสดง และชาวบ้าน มีส่วนร่วมกับกิจกรรมต่างๆ  ที่เกี่ยวกับรำวงพื้นบ้านในตำบลเขาทอง อำเภอพยุหะคีรี        ตำบลโกรกพระ อำเภอโกรกพระ และตำบลพระนอน อำเภอเมือง จังหวัดนครสวรรค์ จำนวน 390  คน  เครื่องมือที่ใช้การวิจัยได้แก่ แบบสอบถาม และสถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ คือ ค่าร้อยละ (%) ค่าเฉลี่ย () ค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (S.D)  การวิเคราะห์เนื้อหา ผลการวิจัยพบว่าองค์ประกอบการแสดงรำวงพื้นบ้านจังหวัดนครสวรรค์มี  7  องค์ประกอบ คือ            1) ผู้แสดง  2) การแต่งกาย 3) เครื่องดนตรี 4) บทร้อง 5) การจัดแถวและทิศทางการเคลื่อนที่ 6) ท่ารำและกระบวนรำ และ 7) โอกาสที่แสดง  ส่วนการถ่ายทอดรำวงพื้นบ้านจังหวัดนครสวรรค์ พบว่า           มี 5 ด้าน ในภาพรวมอยู่ในระดับมาก (  = 4.00)  และรายด้านอยู่ในระดับมากที่สุด และมากเรียงตามลำดับดังนี้             1) ด้านผลที่เกิดขึ้น อยู่ในระดับมากที่สุด ( = 4.44)  2) ด้านเนื้อหาอยู่ในระดับมากที่สุด ( = 4.32)  3) ด้านผู้ถ่ายทอด/ผู้รับการถ่ายทอดอยู่ในระดับมาก ( = 4.13)  4) ด้านการประเมินผลอยู่ในระดับมาก ( = 3.56)  และ 5) ด้านวิธีการถ่ายทอดอยู่ในระดับมาก ( = 3.54) คำสำคัญ: รำวงพื้นบ้าน จังหวัดนครสวรรค์ ; การถ่ายทอด   Abstract This study is descriptive research with objectives 1) to examine backgrounds and components of local dancing in Nakhonsawan Province and 2) to explore process of transferring local dancing in Nakhonsawan Province. The study was conducted with 390 community leaders, village scholars, performers and villagers engaging in activities in relation to local dancing in Khaothong Sub-district, Phayuhakhiri District, Krokphra Sub-district, Krokphra District and Phranon Sub-district, Mueang District, Nakhonsawan Province. The research instrument was a questionnaire and statistics used for data analysis included percentage (%), mean () , standard deviation (S.D) and content analysis. The findings reveal that components of local dancing in Nakhonsawan Province contain 7 items including 1) performers, 2) costume, 3) music instruments, 4) lyrics,                     5) alignment and movement direction, 6) dance posture and processing and 7) opportunity. Transferring local dance in Nakhonsawan Province consisted of 5 aspects and they generally were at high level (= 4.00). When considered by aspects,     they could be arranged in following orders, 1) result  at highest level (= 4.44), 2) content at highest level (= 4.32),   3) transferor/ transferee at high level (= 4.13), 4) evaluation at high level (= 3.56) and        5) transferring method at high level (= 3.54). Keyword: local dancing, Nakhonsawan Province, Transferring