ห้องสมุดในยุค Open Access

Abstract

แหล่งสารสนเทศวารสารแบบเสรีเป็นโอกาสที่เปิดกว้างสำหรับการเข้าถึงแหล่งสารสนเทศของผู้ใช้จากทั่วทุกมุมโลกผ่านเครือข่ายอินเทอร์เน็ต แนวคิดนี้แพร่หลายในช่วงปี ค.ศ.1990 กลุ่มนักวิจัยโดยเฉพาะสาขาฟิสิกส์ได้นำข้อได้เปรียบของเทคโนโลยีออนไลน์มาใช้ในการเผยแพร่ผลงานวิจัย โดยการจัดทำสิ่งพิมพ์อิเล็กทรอนิกส์ขึ้นในมหาวิทยาลัย เพื่อเป็นศูนย์กลางในการจัดเก็บและสืบค้นงานวิจัย แหล่งสารสนเทศวารสารแบบเสรีเป็นทางเลือกใหม่สำหรับนักวิจัยและนักวิชาการในการเผยแพร่ผลงาน รวมทั้งช่วยลดระยะเวลาและค่าใช้จ่ายในการส่งบทความเพื่อตีพิมพ์ลงในวารสาร นอกจากนี้ยังเปิดให้ผู้ใช้ทั่วไปเข้าถึงสารสนเทศอย่างเสรี ทำให้ผู้ใช้สามารถเข้าถึงงานวิจัยหรือความก้าวหน้าทางวิชาการใหม่ ๆ ผ่านเครือข่ายอินเทอร์เน็ตได้อย่างรวดเร็ว ข้อมูลที่ได้มีความทันสมัย ไม่มีข้อจำกัดด้านเวลาและสถานที่ โดยผู้ใช้ไม่เสียค่าใช้จ่ายใด ๆ ทั้งสิ้น บทบาทของแหล่งสารสนเทศวารสารแบบเสรีส่งผลกระทบต่อการสืบค้นสารสนเทศของผู้ใช้ รวมถึงห้องสมุดและผู้ให้บริการสารสนเทศในแง่ต่าง ๆ อย่างไม่อาจหลีกเลี่ยงได้ บทความนี้กล่าวถึงความเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นในระบบงานห้องสมุด ตลอดจนแนวทางในการให้บริการของห้องสมุดในยุคแหล่งสารสนเทศวารสารแบบเสรี